Finansal Suçlar Uygulama Ağının (FinCEN) amacı; finansal sistemi yasadışı kullanımlara karşı korumak, kara para aklama ve terör dâhil ilintili suçlarla mücadele etmek ve finansal yetkilerin stratejik kullanımı ile finansal istihbaratın toplanması, analiz edilmesi ve yayımlanması aracılığı ile ulusal güvenliğe katkı sağlamaktır.
Ercan Caner, Sun Savunma Net, 23 Eylül 2020
FinCEN Dosyaları; kara para aklama mücadelesinde önde gelen küresel düzenleyici ajans olan, Birleşik Devletler Maliye Bakanlığı Finansal Suçlar Uygulama Ağı’na bankalar tarafından dosyalanmış 2,100’den fazla adet Şüpheli Faaliyet Raporuna (SAR-Suspicious Activity Report) verilen isimdir.
FinCEN Dosyaları, New York merkezli BuzzFeed News küresel haber organizasyonu tarafından ele geçirilen ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) ile paylaşılan 400’den fazla gazetecinin çalışmaları sonucu yayınlanmıştır.
Daha önce Maria Kasırgasında halktan gizlenen ölü sayısını, teknoloji sitelerindeki istismarcı içerikleri ve Londra’dan São Paulo’ya kadar hükümet yetkililerinin sırlarını ortaya çıkaran ve haberleştiren BuzzFeed News bünyesinde 100’den fazla gazeteciyi barındırmaktadır.
BuzzFeed News tarafından ele geçirilen dosyalar, 1997-2017 yılları arasında bankalar veya diğer finans kurumlarının uyum görevlileri tarafından, olası kara para aklama, vergiden kaçınma veya diğer suç faaliyetleri olarak etiketlenen en az 2 trilyon ABD doları tutarındaki işlemleri tanımlamaktadır.
Şüpheli Faaliyet Raporu (SAR), bankalar veya finansal kurumlar tarafından şüpheli faaliyetleri Birleşik Devletler yetkililerine bildirmek maksadıyla kullanılan dokümandır. Bu belgeler gizlidir, öylesine gizlidirler ki bankaların mevcudiyetlerini teyit etmelerine dahi izin verilmez. Gerçekten de bir hesap sahibi dahi o hesaptaki bir işlemle ilgili Şüpheli Faaliyet Raporu doldurulduğundan habersizdir.
01 Eylül 2020 tarihinde Finansal Suçlar Engelleme Ağı (FinCEN) web sitesinde yayınlanan uyarı yazısı. Kaynak FinCEN
Şüpheli Faaliyet Raporları; FinCEN tarafından önceden belirlenmiş bir formatta hazırlanır ve işlemin gerçekleşmesinden itibaren 30 gün içinde tepki gösterilmesi gereken; kriminal fonlar veya her türlü kirli para, içeriden bilgi ticareti, potansiyel bir kara para aklama olayı ve terör finansmanı gibi şüphe uyandıran faaliyetleri kapsar.
Şüphe uyandıran faaliyetler; örneğin 100,000 ABD Doları gibi yuvarlak tutarların, aralarında görünür bir ekonomik bağlantı olmayan kişi, şirket ve kurumlar (bilgisayar parçaları için pizzacıya ödeme yapan bir elmas satıcısı gibi) arasındaki çoklu işlem ve transferleri içermektedir.
Off-shore cennetleri ve çatışma bölgeleri gibi yüksek riskli yerlerde yapılan transferler, siyasi nüfuz sahibi kişilere veya bunlar tarafından yapılan transfer işlemleri ve son olarak da taraflar hakkındaki aykırı medya raporları şüphe uyandıran faaliyetler arasında sayılırlar.
Tabi ki bankalar, fakat şimdi liste döviz büroları, menkul kıymetler komisyoncuları ve gazinoları da kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Şüpheli Faaliyet Raporlarını doldurmayanlar çok ağır cezalara çarptırılmaktadır. Geçtiğimiz senelerde başka bankaların yanı sıra Deutsche Bank, HSBC ve Standard Chartered Bank adlı bankalar uygun gözetim yapmadıkları nedeniyle çok büyük para cezalarına çarptırılmıştır. Kredi kartı sistemleri Şüpheli Faaliyet Raporları doldurulmasını gerektirmez ve raporlar, dolduranlar tarafından beş yıl süreyle saklanmak zorundadır.
Şüpheli Faaliyet Raporları Suç veya İllegallik Kanıtı mıdır? Değilse önemi nedir?
Bir Şüpheli Faaliyet Raporu suçlama değildir, bu raporlar bir anlamda düzenleyicileri ve kolluk kuvvetlerini olası kuraldışı faaliyetler ve suçlar hakkında uyarma yöntemidir. FinCEN, Şüpheli Faaliyet Raporlarını FBI (Federal Soruşturma Bürosu) ve ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza dâhil emniyet teşkilatlarına bildirir ve bu raporlar, adli davalarda direkt kanıttan ziyade suçu tespit etmek maksadıyla kullanılırlar. Paranın vergiden kaçınmak veya sakınmak maksadıyla birkaç katman altında dolaştığı uluslararası finans dünyasında Şüpheli Faaliyet Raporları alarm zillerini çalan ilk tehlike işaretleridir.
FinCEN’in sembolü; finansal sistemi yasadışı kullanımlara karşı korumak, kara para aklama ve terör dâhil ilintili suçlarla mücadele etmek ve finansal yetkilerin stratejik kullanımı ile finansal istihbaratın toplanması, analiz edilmesi ve yayımlanması aracılığı ile ulusal güvenliğe katkı sağlamak olan benzersiz misyonunu vurgulamaktadır. Bu sembol belirgin bir şekilde FinCEN’in görevlerini öne çıkarmaktadır.
FinCEN Dosyalarının Panama ve Paradise Belgeleriyle Bağlantısı Nedir?
Ülkeler banka işlemleri uyarılarını kendi ülke sınırları içinde muhafaza ederler. FinCEN Dosyaları, vergi cennetlerindeki off-shore varlıklarının birkaç kez ortaya çıkması ve sızması sonrasında banka ve elektronik transferlerde gizlilik örtüsünün kaldırılabileceğine işaret eder.
Buna en güzel örnek 2016 yılında Panama Belgelerinin yayınlanmasıdır ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ-International Consortium of Investigative Journalists) tarafından geçtiğimiz yıl yapılan açıklamaya göre küresel bağlamda bir medya soruşturmasının ardından toplanan vergi tutarı 1,2 milyar ABD doları olmuştur.
FinCEN Dosyalarının ülke yetkililerine verdiği açık mesaj; hakkında Şüpheli Faaliyet Raporu doldurulan kişi, şirket veya kuruluşların dünyanın en güçlü düzenleyici kurumu olan FinCEN tarafından finansal dolandırıcılık, yolsuzluk ve rüşvet nedeniyle mercek altına alındığıdır. Çünkü FinCEN Dosyaları yukarıda da izah edildiği gibi iddia edilen usulsüzlüklere ilişkin mali geçmişi ortaya döken bir Şüpheli Faaliyet Raporu içermektedir.
FinCEN Dosyalarında kara para aklama, paranın döndürülmesi veya paravan şirketlerle ilgili ayrıntılı bilgiler yer almaktadır. Bankacılık sektörü için FinCEN Dosyaları, yabancı bankalara şubelerinin olmadığı merkezlerde fon transferi gibi çeşitli bankacılık hizmetleri sağlayan temsilci bankaların yarattığı tehlikelerin de altını çizmektedir.
Fincancı Katırları ürkütülmez ise ne bu dünyada ne de öbür dünyada hiçbir sorun yoktur.
FinCEN tarafından yapılan uyarıyı ve Şüpheli Faaliyet Raporlarının direkt suçlama olmadıklarını dikkate alarak belgelerin içerikleri ve Türkiye ile bağlantısı hakkında hiçbir bilgiyi paylaşmamayı tercih ediyorum. BuzzFeed News tarafından ele geçirilen ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumuna aktarılan belgeler ilgili kurumlar tarafından doldurulan Şüpheli Faaliyet Raporlarına dayanmaktadır ve zaten FBI ve ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza dâhil emniyet teşkilatlarına bildirilmiş durumdadır.
Adli davalarda kanıt olarak dahi kullanılmayan Şüpheli Faaliyet Raporları sadece suçun tespit edilmesi ve kanıtlanmasına hizmet edebilirler. 1997-2017 yılları arasındaki dönemde doldurulan 2,121 adet Şüpheli Faaliyet Dosyası hakkında yetkililerin gerekeni yaptıklarına ve yapacaklarına inanıyorum. Suç unsuru tespit edilen Şüpheli Faaliyet Raporlarının yansımalarını önünde sonunda göreceğiz.
FinCEN Dosyaları dünyanın her yerinde FİNCANCI KATIRLARINI ürkütecek gibi görünüyor…