Sırtımızdan Bıçaklandık!

Fransa’ya Atılan Büyük Kazık

Avustralya’nın konvansiyonel denizaltı tedarik projesinden vazgeçmesi sonucu 100 milyar dolarlık Fransa imali dizel-elektrikli denizaltı anlaşması çöpe atıldı.

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 18 Eylül 2021

Kabul edilemez bir davranış

Avustralya; Birleşik Devletler ve İngiltere ile yaptığı Hint-Pasifik güvenlik anlaşmasının ardından tartışmalı bir karara imza atmış ve Fransa ile arasındaki 2016 tarihli konvansiyonel denizaltı anlaşmasını iptal etmiştir. Başbakan Scott Morrison, ABD’den nükleer denizaltı alımına yönelen Avustralya’nın kararının gerekçesi olarak; konvansiyonel denizaltıların ülkesinin Hint-Pasifik bölgesindeki stratejik ihtiyaçlarını karşılamasıyla ilgili duyulan endişeleri göstermiştir.

Avustralya’nın Fransa’dan almaktan vazgeçtiği 12 adet konvansiyonel denizaltı; ABD, Fransa ve Avustralya arasında diplomatik bir krize neden olmuştur. Fransa, 2016 tarihli anlaşmanın iptal edilmesine sert tepki göstermiş ve ABD ve Avustralya büyükelçilerini ülkeye geri çağırmıştır. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian’ın konuyla ilgili açıklaması aşağıdadır:

‘‘Cumhurbaşkanı Macron’un talebiyle Birleşik Devletler ve Avustralya büyükelçilerini görüş alışverişinde bulunmak maksadıyla derhal Paris’e çağırdım. Bu olağandışı karar; 15 Eylül 2021 tarihinde Avustralya ve ABD tarafından yapılan açıklamaların istisnai vahametini yansıtmaktadır. Fransa ve Avustralya’nın 2016 yılından beri birlikte çalıştığı okyanus sınıfı denizaltı projesinden vazgeçilmesi ve Birleşik Devletler ile Avustralya’nın nükleer güçle çalışan denizaltılar üzerinde gelecekte işbirliği yapabileceklerine yönelik yeni ortaklık açıklaması, müttefik ve ortaklar arasında kabul edilemez bir davranıştır. Bunun sonuçları ittifaklık ve ortaklıklarımızın ruhunu ve Avrupa açısından Hint-Pasifik konseptini olumsuz etkilemektedir.

Karar Avustralya’ya aittir

Öte yandan Beyaz Ev sözcüsü tarafından Fransa’nın büyükelçilerini geri çağırmasına dair yapılan açıklamada;  Başkan Biden yönetiminin Fransız ortaklarla yakın temasta olduğu, Fransa’nın bu adımı atmasından üzüntü duyulduğu ve uzun yıllardan beri süren müttefiklik kapsamında önümüzdeki günlerde bu soruna bir çözüm bulunmaya çalışılacağı ifade edilmiştir.

Beyaz Ev basın sekreteri Jen Psaki, Fransa’nın ABD ile Avustralya arasında varılan anlaşmaya tepkisi hakkındaki sorulara; ‘‘İlk olarak, ister ekonomik büyüme, ister COVID salgınına karşı mücadele ya da dünyanın her yerindeki güvenlik meseleleri olsun, küresel toplumun karşı karşıya olduğu bütün sorunlarda Fransa ile olan ilişkilerimiz ve ortaklığımıza önem veriyoruz. Ve aramızda uzun yıllara dayanan bir ortaklık söz konusudur, Avustralya’nın neden yeni teknoloji peşinde koştuğu ve bu teknolojiyi neden ABD’den almayı seçtiği sorusunun yanıtını elbette Avustralya’ya bırakıyorum.’’