İNSANSIZ UH-1H HELİKOPTERİ İŞBAŞINDA

İnsansız UH-1H Helikopteri İşbaşında

Yazar: David Szondy, 17 Kasım 2016

Çeviren: Ercan Caner

Aurora UH-1H helikopterine TALOS sistemini takıyor (Foto: Aurora)

Otonom uçuş sistemlerinde son yıllarda gerçekten büyük adımlar atıldı, fakat daha zor olan bu sistemleri dikey iniş-kalkış yapabilen konvansiyonel helikopterler üzerinde kullanmaktır. North Virginia merkezli Aurora Flight Sciences isimli firma, dikine iniş kalkış yapabilen, hemen hemen bütün hava araçlarında kullanılabilecek, platformdan bağımsız bir sistem üretim programı kapsamında; Autonomous Aerial Cargo Utility System (Otonom Hava Kargo Sistemi) adlı ürününü, yine kendi imali olan Taktik Otonom Hava Lojistik Sistemine (TALOS–Tactical Autonomous Aerial Logistics System), UH-1H helikopteri üzerinde entegre ettiğini duyurdu.

Bell 206 modeli helikopter ile yapılan gösteri uçuşunda, Otonom Hava Kargo Sisteminin, sensörler vasıtasıyla içinde bulunduğu ortamı tarayarak, otonom olarak dikine iniş ve kalkış ve iniş uçuş manevralarını yapabildiği gösterildi. Sistemin daha önce, otonom Boeing H-6U insansız helikopteri ve üç farklı Bell 206 model helikopter üzerinde de denemeleri yapılmıştır.

Otonom Hava Kargo Sistemi başlangıçta, insansız veya opsiyonel olarak insansız da kullanılabilen, dikine iniş-kalkış kabiliyetli hava araçlarında kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Birbirlerine entegre edilen Otonom Hava Kargo Sistemi ve Taktik Otonom Hava Lojistik Sistemi, otomatik olarak içinde bulunduğu ortamı tarayarak, iniş yerine doğru emniyetli bir uçuş paternini belirlemektedir. Entegre sistem, uçuş esnasında, yüksek gerilim hatları dâhil doğal ve yapay engelleri tespit edebildiği gibi, zemin üzerindeki arazi arızalarını da belirlemekte ve uygun kaçınma manevralarını yapmaktadır. Bu özellikler, hava aracının hazırlanmamış iniş alanlarına dahi otonom olarak iniş kalkış yapabilmesini sağlamaktadır.

Firma bu teknolojiyi geniş bir hava aracı yelpazesi üzerinde kullanmayı planlamaktadır. Otonom sistem sadece hava araçlarının pilotsuz olarak uçabilmelerini sağlamayacak, özellikle zor durumlarda pilotların gerekli manevraları yapabilmeleri için de yardımcı olacaktır. Özellikle gece görüş şartlarında ve hazırlanmamış iniş sahalarına yaklaşan pilotları, potansiyel tehlikeler hakkında uyaracaktır. Sistemin entegre edildiği helikopterlerin havadan sıhhi tahliye, orman yangınları, petrol platform işleri, hava taksi ve tarım uygulamaları kadar askeri maksatlar için de kullanılacağı öngörülmektedir.

Sistemin entegre edildiği bir helikopter iniş yerini tararken (Foto: Aurora)

Sistemin Huey helikopterine entegrasyonun tamamlanması projede atılan önemli bir adımdır. Sistem, belirli helikopterler yerine, platformdan bağımsız olarak bütün dikine iniş kalkış yapabilen hava araçlarında kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Firma başkan yardımcısı John Wissler ürettikleri sistemin robot tarafından uçurulan bir hava aracı olmadığını ifade etmektedir. Wissler, sistemin sağladığı avantajların; platformdan bağımsız olması, ölçeklenebilir özelliği ile otonom ve hava aracının içinde bulunduğu ortamı taramasını sağlayan sensörler olduğunu ifade etmektedir. Firma sistemin UH-1H helikopterine entegrasyonunu 2017 veya 2018 yılı içerisinde tamamlamayı öngörmektedir.

Çevirenin Notu: Yazının orijinaline ve video gösterimine aşağıdaki linkten erişebilirsiniz.

http://newatlas.com/planned-flights-unmanned-uh-1h-helicopter/46390/?utm_source=Gizmag+Subscribers&utm_campaign=872b134710-UA-22353
60-4&utm_medium=email&utm_term=0_65b67362bd-872b134710-91721753

Yazar: David Szondy, Monroe,  Washington’da yaşayan bir serbest yazardır. Ödül kazanmış bir oyun yazarıdır. Charged ve iQ dergilerinde yazıları yayımlanan yazar Tales of Future Past isimli web sitesinin yazarıdır.

Çeviren: Ercan Caner Elektrik ve Elektronik Mühendisliğinin yanı sıra, uçak ve helikopter lisanslarına sahiptir. Yüksek lisans derecesini 2012 yılında Gazi Üniversitesi’nden Avrupa Birliği – Türkiye İlişkileri alanında alan Caner, halen Türkiye Hava Sahası Yönetimi alanında Haliç Üniversitesi’nde doktora tez çalışmalarını sürdürmektedir. Bir yazılım firmasında proje yöneticisi ve havacılık projeleri alan uzmanı olarak çalışan Caner, Asliye Ceza Mahkemelerinde havacılık bilirkişisi görevini de yürütmektedir. Yazı ve çevirilerini academia.edu ve sunsavunma.net sitelerinde paylaşan Caner evli ve iki çocuk babasıdır. İngilizce bilen ve Fransızca okuyabilen Caner’in İnsansız Hava Araçları (2014) ve Taarruz Helikopterleri (2015) konulu makaleleri yayımlanmıştır. 39 yılı kapsayan TSK, BM ve NATO savunma sektör deneyimlerine sahiptir. 

E-posta: ercancaner@gmail.com Twitter: @ercancaner1963