DEDEYE SAHİP ÇIKALIM

LIFEHACKER Günlük Haber Sitesi’nde paylaşılan; ‘‘Yaşlılara Sorulması Gereken Sekiz Önemli Finansal Soru’’ başlıklı yazının çevirisidir.

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 30 Kasım 2024

Birçok insan, para hakkında konuşmak zorunda kalmayacakları anlamına geliyorsa, siyaset de dâhil olmak üzere her şey hakkında konuşmak ve söyleşmek ister. Ancak nesiller arası da dâhil olmak üzere yanlış anlamaları önlemek ve parayla ilgili konularda yanlış adımları engellemek maksadıyla finansal konuşmalar çok önemlidir.

Ebeveynlerinize finansal konular üzerinde sorular sormaya başladığınızda, ne kadar paraları olduğu veya kimin neyi miras alacağı gibi çok özel ayrıntılara ihtiyaç olmadığını unutmayın. Bu görüşmelerin amacı, ebeveynlerinizin isteklerinin bir planla desteklendiğinden emin olmak ve yaşlandıkça desteğinizi isteyip istemediklerini ve istiyorlar ise bunun nasıl olduğunu anlamak içindir. Ayrıca bu görüşmeler; ebeveynlerinizi temsil yetkisi sizdeyse sizi doğrudan etkileyebilir, faturaları ödemenize yardımcı olabilir veya gelecekte onlara bakmanızı istiyorlar ise sizi doğrudan etkileyebilir.

Paralarını ne yapmak istiyorlar?

Ebeveynlerinize sorabileceğiniz ilk soru yaşlandıkça sahip oldukları ne yapmak istedikleri olabilir. Seyahat mi etmek istiyorlar? Önem verdikleri bir hayır kurumuna mı bağışlamak istiyorlar? Torunlarının eğitiminde mi kullanmak istiyorlar? Paraları uzun vadede bakım gereksinimlerini karşılayacak mı? Bu sorular; onların geleceklerini nasıl planlayabilecekleri ve bu süreçte onları nasıl destekleyebileceğiniz konusunda daha ayrıntılı konuşmalara rehberlik edebilir.

Akıllarında bir miras planı var mı?

Yaşlıların bir miras planı olması ve bu plan üzerinde emekli olmadan önce çalışmaları çok önemlidir. Çünkü bu plan onların sakat kalmaları veya herhangi bir yaşta hayatlarını kaybetmeleri durumunda geride bıraktıkları varlıklarına ne olacağı kadar ihtiyaç duymaları halinde tıbbi bakımlarının nasıl ele alınacağını da belirler. İyi bir miras planı, ebeveynlerinizin miras planı hakkında açıklık sağlar,  vergi konularına açıklık getirir ve de gelecekte ortaya çıkabilecek yasal karmaşıklıkları da en aza indirebilir.

Miras planı genellikle bir vasiyetnameyi içerir ve ebeveynlerinizin tıbbi konularda istedikleri ve istemedikleri tedaviler, vekâletname ve varlıklarının kimlere kalacağını belirlemelidir. Bazı miras planları ayrıca, varlıkların ölümden sonra nasıl ele alınacağını yönlendiren vakıfları ve ebeveynlerin genç yetişkin çocukları için karar alma süreçlerine (sağlık hizmetleri gibi) katılmalarına olanak tanıyan 18 yaşındaki çocuklar için güvenceleri de içerir.

Kaynak: AMICA SENIOR LIFESTYLES

Varlıkları neler?

Miras planlamasında önemli bir adım; gayrimenkul, araçlar, banka hesapları, yatırımlar ve emeklilik hesapları, sigorta poliçeleri, kredi kartları, değerli kişisel mülkler, koleksiyonlar, işletmelerdeki mülkiyet hisseleri gibi bütün varlıklarının tam bir dökümünü çıkarmaktır. Bu döküm ayrıca ipotekler ve diğer borçlar gibi yükümlülükleri de içermelidir. Bu, ebeveynlerinizin miras vergisi sorunlarını önceden belirlemelerine ve gayrimenkulü devredilebilir veya ölüm halinde ödenebilir olarak belirleyerek veya bir vakfa bağışlayarak gelecekteki yasal maliyetleri (miras sürecinden kaçınarak) en aza indirmelerine yardımcı olabilir.

Kaynak: Elder Affairs-Florida

Emeklilikte ihtiyaçlarını nasıl karşılayacaklar?

Spesifik sorular ve ayrıntılara girmeden emekli olan ebeveynlerinize masraflarını nasıl karşıladıklarını ve bu masrafları hangi banka hesaplarında karşıladıkları hakkında konuşmalısınız. Bu, yaşlandıkça masrafların nasıl karşılanacağı ve hangi varlıklarının miraslarının bir parçası olacağını netleştirmeye yardımcı olabilir.

Bir vasi belirlemişler mi?

Birisini vasi olarak belirlemek miras planlamasının çok önemli bir kısmıdır, çünkü kendi adlarına hareket edemediklerinde yasal, mali ve/veya tıbbi kararlar alınmasını sağlar. Ebeveyn ve çocuklar arasında güven varsa vasi çocuklardan biri olabilir. Ebeveynleriniz ile konuşmalı ve miraslarıyla ilgili isteklerini ayrıntılı bir şekilde ortaya çıkarmalısınız.

Güncel bir mirasçı listesi var mı?

Her finansal hesabın bir yararlanıcısı olmalıdır, bu da varlıklarınızın öldüğünüzde istediğiniz yerlere gitmesini sağlar. Mirasçıları belirlememek (ve istekler veya koşullar değişirse onları güncellememek) kafa karışıklığına ve incinmiş duygulara yol açabilir ve çözmek için çok fazla para ve zaman harcanmasına neden olabilir. Birçok durumda, ebeveynler miraslarının kimler arasında nasıl bölüşüleceğini ve onlar da vefat ettiklerinde veya mirası reddettiklerinde varlıklarının kime kalacağını belirleyebilirler.

Bakımları nasıl sağlanacak ve ödenecek?

Ebeveynler ile sağlıklı olsalar dahi, yaşlandıklarında nasıl ve nerede bakım alacakları ve bu bakımın maliyetinin nasıl karşılanacağı konusunda konuşulmalıdır. Sağlık ve yaşlı bakım maliyeti giderek artmaktadır ve uzun vadeli ve tam bakıma ihtiyaç duyan yaşlılar için astronomik rakamlar söz konusu olabilir.

Kaynak: THE GARDENS at BARRY ROAD

Gerektiğinde önemli bilgilere nasıl erişilebilir?

Ebeveynlerinizin bütün planlarını yapmışlar ise bu harika bir şeydir, ancak ebeveynleriniz medeni olarak ehliyetlerini kaybeder veya vefat ederse bilgilere nasıl erişeceğinizi bilmeniz (veya bunu bilen güvenilir bir kişiye sahip olmanız) gerekir. Bu, finansal planlama ve yönetim ile yasal temsilde yer alan profesyonellerin adlarını ve iletişim bilgilerini içerebilir. Ayrıca bankadan sosyal medya hesaplarına kadar her şeye nasıl giriş yapılacağını da görüşmelisiniz.

Ayrıca ebeveynler, temelde fotoğraflar, uygulamalar ve çevrimiçi hesaplar gibi dijital varlıkları için de bir vasiyetname olan sayısal bir miras planı hazırlamaya teşvik edilmelidir.

Sonuç

Zor olabileceğinden ve duygusal açıdan rahatsız edici sonuçlara neden olabileceğinden, özellikle de para hakkında konuşmak istemiyorlar ise, ebeveynler ile yapılan finansal konuşmalarda çok dikkatli olunmalıdır. Onlara parayla ilgili direkt sorular sormak yerine gelecekteki yaşamlarını nasıl hayal ettikleri ve ihtiyaç duymaları durumunda işlerinin nasıl halledilmesini istedikleri gibi genel sorular sorulmalıdır.

Türkiye’de 15 milyondan fazla emekli bulunmaktadır. Kaynak: DÜZCE Damla Haber Sitesi

Ebeveynlerin ideal senaryoları için akıllarında ne olabileceğine dair bir fikir edinildiğinde, onlar için en önemli olduğunu söyledikleri şeyi desteklemek için uygulamaya koyulması gerekebilecek belirli planlar veya taktikler üzerinde çalışılmalıdır.

Finansal konular hakkında konuyu açmak için ebeveynlerinize kendi mülkünüz ve emeklilik planlamanız üzerinde çalıştığınızı söyleyin. Kendi deneyiminizi paylaşmak, ortak bir zemin oluşturabilir ve sürecin her iki nesil için de önemini vurgulayabilir.

Sakın her şeyin tek bir sohbette ele alınabileceğini düşünmeyin; aslında, finansal planlama sohbetleri devam etmelidir ve muhtemelen de rahatsız edici olacaktır. Önce en kolay veya en ulaşılabilir konuyla başlayın ve oradan devam edin. Hangi mirasçıların hangi varlıkları alacağı gibi ayrıntılara hemen ihtiyacınız olmadığını unutmayın. Aksine amaç, ebeveynlerinizin maddi refahlarını ve isteklerini korumalarına yardımcı olmaktır.

Türkiye ve Emekliler

Türkiye’de en düşük emekli maaşı 12.500 TL’dir. Avrupa’da emekli maaşları artarken son yıllarda Türkiye’de emekli maaşları sürekli azalmaktadır.

Solda kar altında ucuz ekmek kuyruğunda bekleyenler, sağda ise Pazar yerinde sebze ve meyve artıklarını toplayan vatandaşlar. Kaynak: Yurtsever

Türkiye’de 2024 yılı EMEKLİ YILI ilan edilmiştir. Toplumun çok büyük bir kesimi için günlük yaşam mücadelesinin giderek zorlaştığı ülkede, 01 Ekim 2024 tarihi itibarıyla açlık sınırı 19.830 TL, yoksulluk sınırı ise 64.595 TL’dir.