Çeviren: Ercan Caner, Sun Savunma Net, 31 Mayıs 2017
2014 yılında İslami Devlet, Musul gibi Irak kentlerine karşı yoğun bir askeri harekât başlatmış ve Suriye ile Irak topraklarında geniş bölgeleri kontrolü altına almıştır. Liderleri Abu Bakr al-Baghdadi İslam halifeliğini ilan etmiş, terör örgütü sekiz adet eyalete genişlemiş, bir düzineden fazla eyaleti gayri resmi olarak kendisine bağlamış ve Asya, Orta Doğu, Afrika, Avrupa ve Kuzey Amerika’dan on binlerce savaşçıyı cezbederek bünyesine katmıştır.
Gücünün zirveye ulaştığı 2014 yılından itibaren İslami Devlet terör örgütü sürekli olarak toprak kaybetmeye başlamıştır. Aslında ilan edilmemiş olsa da devlet olarak kendisini lanse eden İslami Devlet terör örgütü çöküşe doğru ilerlemektedir. Suriye ve Irak’ta, 2017 yılına kadar İslami Devlet tarafından kontrol altına alınan toprakların yaklaşık olarak büyüklüğü 45,377 kilometre karedir ve bu topraklarda yaşayan insan sayısı kabaca 2,5 milyondur.
RAND Corporation tahminlerine göre; 2014 yılı temel alındığında, İslami Devlet terör örgütünün günümüze kadar Suriye’de kaybettiği nüfus oranı % 56, Irak’ta ise % 83 seviyesindedir. Mısır, Libya, Afganistan ve Nijerya’da İslami Devlet tarafından kontrol edilen toprakların yüz ölçümü 7,323 kilometre karedir ve bu topraklarda yaşayan insanların sayısı da 2017 rakamlarına göre 497,420’dir.
Bu rakamlara göre; İslami Devlet terör örgütü tarafından Nijerya’da % 75, Libya’da neredeyse % 100 ve Afganistan’da ise % 75 oranında nüfusun kontrolü kaybedilmiştir. Mısır’da, Sinai’de sadece çok küçük bir alanda İslami Devlet terör örgütü kontrolü elinde bulundurmaktadır. Yapılan anket ve araştırmalar da Müslüman dünyasında terör örgütü ve ideolojisine yönelik desteğin giderek azaldığını göstermektedir.
Çekirdekteki halifelik küçülse de Orta Doğu, Afrika ve Asya’daki İslami Devlet bağlantılı terör örgütleri saldırılarını daha geniş alanlara yayma gayreti içindedirler. İslami Devletin Irak ve Suriye’deki bölgesel merkezinin imha edilmesi, terör örgütünün geniş kitleler nezdindeki çekiciliğini de azaltacak gibi görülmektedir. İslami Devlet terör örgütünün her ne kadar merkez üssünü yitirse de, kendisinden önceki El Kaide terör örgütü gibi genişlemeye ve yayılmaya devam edeceği büyük bir olasılık olarak görülmektedir.
Küresel bağlamda bakıldığında, Irak ve Suriye toprakları dışında olmak üzere, terör örgütünün kontrolünde sekiz resmi eyalet, bir düzine gayri resmi eyalet ve dünyanın her yerinde on binlerce taraftarı bulunmaktadır.
İslami Devletin vazgeçilmez stratejisi birçok kıtada İslami bir genişlemedir. İslami Devlet giderek, bölge elinde bulunduran isyancı grup kimliğinden sıyrılarak hükümet yetkilileri ve sivillere vahşi ve sinsi saldırılar düzenleyen bir terör örgütüne dönüşmektedir.
İslami Devlet terör örgütünün, Irak ve Suriye’nin yanı sıra, dünyanın diğer yerlerinde kontrolü altında tuttuğu bölgelerin çoğunu kaybetse dahi bir süre daha varlığını sürdüreceği değerlendirilmektedir
Çevirenin Notları: Seth G. Jones, James Dobbins, Daniel Byman, Christopher S. Chivvis, Ben Connable, Jeffrey Martini, Eric Robinson, Nathan Chandler tarafından kaleme alınan ‘‘Rolling Back the Islamic State’’ isimli kitaptan alıntıdır.