İddia edildiğine göre Türkiye, nükleer silahları tetiklemekte kullanılan İsrail yapımı elektronik cihazları İran’a satmıştır.
Yazar: Batya Jerenberg, World Israel News, 17 Mayıs 2018
Çeviren: Ercan Caner, Sun Savunma Net, 19 Mayıs 2018
Türkiye, nükleer silahlarda kullanılabilecek komponent ve teknolojileri İran’a satılmaması yönündeki Birleşmiş Milletlerin 2231 sayılı kararını ihlal mı etti? Yedioth Ahranoth gazetesinin haberine göre; uluslararası organizasyonun sekreterliği, diğer bazı ülkelerin yanı sıra İsrail’den de kendilerine bu konuda yardım etmelerini talep etmiştir.
Hikâye geçtiğimiz Temmuz ayında, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Türkiye’den İran’a gönderilen bir sevkiyatta, CSP 180/300 model kapasitörlere el koyması ile başlamıştır. Bu küçük cihazlar çift kullanımlı teknoloji olarak adlandırılmaktadır. Yüksek hızlı bu kapasitörler, bir nükleer silahı aktive etmek veya tetiklemek için kritiktirler. Bununla birlikte kapasitörler, genel olarak birçok elektrikli alette yaygın olarak kullanılmaktadır. CSP 180/300 model kapasitörler, BM Güvenlik Konseyinin 2231 sayılı kararında İslami Cumhuriyete satılması yasaklanan ürün ve teknolojiler listesinde yer almaktadır.
Soruşturmaya, Türkiye’den İran’a gitmekte olan elektronik malzemelere 2017 yılı Temmuz ayında el koyan BAE hükümeti liderlik etmektedir. Türk sevkiyatında BAE güvenlik otoriteleri BM Güvenlik Konseyi kararı gereği İran’a transfer edilmemesi gereken elektronik kapasitörler tespit etmişlerdir.
Hikâyedeki düğüm noktası ise bu spesifik kapasitörlerin, Kudüs merkezli Celem Power Capacitors firması tarafından İsrail’de imal edilmiş olmalarıdır. Bu nedenle BAE otoriteleri, Birleşmiş Milletleri Türklerin iddia edilen suçu hakkında uyardığında, olası Güvenlik Konsey karar ihlallerini soruşturmaya yetkili olan BM Sekreterliği, İsrail hükümetine yazı ile başvurarak konuyla ilgili gerekli bilgileri sağlamasını talep etmiştir.
Yedioth Ahranoth gazetesinin haberine göre; İsrail şirketi kararlı bir tutumla, ürünlerinin neden İran’a doğru gitmekte olduğu hakkında hiçbir fikri olmadığını ifade etmiştir.
Şirket elektronik kapasitör imal eden en büyük İsrail firmalarından bir tanesidir ve yaptığı açıklamada güvenilirlik testi yaptıktan ve bütün parayı peşin aldıktan sonra köklü bir Türk firmasına bir parti kapasitör sattığını ifade etmiştir.
İsrail şirket yetkilileri yaptıkları açıklamada; olayın aydınlatılması için, her türlü işbirliğine hazır olduklarını ve söz konusu ürünleri Türkiye’de köklü ve düzgün bir firmaya sattıklarını ispat edeceklerini ifade etmiştir. Celem firması, ürünlerini düşman ülkelere satmadıklarını, satışlarının genellikle Avrupa ülkeleri ve Birleşik Devletlere olduğunu, fakat Türkiye de düşman bir ülke olmadığından ürünlerini satmakta hiçbir engel olmadığını ifade etmektedir.
Celem Power Capacitors firma yetkilileri açıklamalarını ‘‘Eğer yasal müşteri, ürünlerimizi İran’a kaçak olarak gönderdiyse o zaman bizi aldattı’’ şeklinde sürdürmüştür.
Celem Power Capacitors firması web sitesinde, Kudüs kentinde bir ARGE merkezine sahip olduklarını ve kapasitör ile ilgili çeşitli teknoloji alanlarında 30’dan fazla patente sahip olduklarını ifade etmektedir. Bir aile şirketi olan Celem Power Capacitors firması 1963 yılında kurulmuş ve 2003 yılında Fransa’dan İsrail’e taşınmıştır.
Çevirenin Notları: Yazı aslına sadık kalınarak çevrilmiştir ve yazar ile yayıncı kuruluşun görüş ve iddialarını yansıtmaktadır. Orijinal metne aşağıdaki link üzerinden erişebilirsiniz.
İsrail politik çevreleri tarafından sızdırılan Türkiye’nin İran İslam Cumhuriyetine yasaklanmış elektronik cihazları satmasıyla ilgili gizli istihbarat bilgileri tam da İsrail ile Türkiye arasındaki diplomatik krizin patlamasına denk gelmiştir.
Report: Turkey sold Iran Israeli-made devices with nuclear applications
Iran’s Revolutionary Guard threatens Israel, displays Ghadr H surface-to-surface ballistic missile, June 23, 2017. (AP/Vahid Salemi) Report: Turkey sold Iran Israeli-made devices with nuclear applications Turkey allegedly tried smuggling made-in-Israel electronic devices to Iran that could be used as parts for nuclear weapons triggers.