ABD ve Finlandiya, 31 Ekim 2023 tarihinde tamamladıkları görüşmelerinin ardından, 18 Aralık 2023 günü İkili Savunma İşbirliği Anlaşması’nı imzalamaya hazırlanmaktadır.
Ercan Caner, Sun Savunma Net, 16 Aralık 2023
HELSINKI, Aralık 14 (Reuters) – Finlandiya hükümeti tarafından yapılan açıklamada; 18 Aralık 2023 günü ABD ile bir savunma işbirliği anlaşması imzalanacağı duyurulmuştur. Anlaşma ile ABD ordusu, uzun Rusya sınırına konuşlanma imkân ve kabiliyetine kavuşmuş olacaktır.
Bilindiği gibi Rusya Federasyonu’nun İskandinav komşusu Finlandiya, Rusya’nın 2022 Ukrayna işgalinin ardından NATO ittifakına katılan en yenisidir.
Finlandiya Dışişleri Bakanı Elina Valtonen gazetecilere verdiği demeçte, ‘‘Her şey üzerinde ayrı ayrı anlaşmaya gerek kalmayacak olması, barış zamanı operasyonlarının organize edilmesini kolaylaştırıyor, ancak her şeyden önce bir kriz durumunda hayati önem taşıyabilir’’ ifadelerini kullanmıştır.
Finlandiyalı yetkililer duyurudan önce yaptıkları açıklamada, ABD ile yapılan anlaşmanın, çatışma durumunda Finlandiya’ya hızlı askeri erişim ve yardım sağlanmasını amaçladığını ifade etmişlerdir.
Anlaşma, Finlandiya’da ABD ordusunun engelsiz erişime sahip olacağı ve aynı zamanda askeri teçhizat ve mühimmat depolayabileceği 15 tesis ve bölgeyi listeliyor.
ABD ordusunun kullanımına açılacak olan yerler arasında dört adet hava üssü, bir askerî limanın yanı sıra Rusya sınırına doğru uzanan bir demiryolunun yanında depolama alanına sahip olacağı kuzey Finlandiya demiryolunu da kapsayacaktır.
Reuters’in Temmuz 2023 ayında bildirdiği gibi, Finlandiya şu anda müttefiklerinin Atlantik üzerinden Rusya sınırından bir saat ve Rusya’nın nükleer kalesi ve Kola yarımadasındaki Murmansk yakınlarındaki askeri üslerden yedi saat uzaklıktaki Kemijarvi’ye takviye ve donanım göndermesini kolaylaştırmak maksadıyla İsveç sınırındaki demiryolu altyapısını geliştirmektedir.
NATO’ya katılmak isteyen ancak Türkiye ve Macaristan’ın direnişi nedeniyle beklemede olan komşu İsveç de geçen hafta ABD ile benzer bir anlaşma imzalayarak dördü hava üssü, biri liman ve beşi askerî garnizon olmak üzere, ABD ordusuna 17 bölgeye erişim hakkı vermiştir.
ABD, diğer NATO üyelerinin yanı sıra Norveç, Bulgaristan, Letonya, Litvanya, Polonya, Slovakya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Estonya ile de benzer anlaşmalar imzalamıştır, Danimarka ile olan anlaşma ise onay beklemektedir.
Yetkililer, Finlandiya’nın nükleer ve biyolojik silahların veya anti-personel mayınların kendi topraklarında depolanmasına veya taşınmasına, daha önce taahhüt ettiği uluslararası nükleer silahların yayılmasını önleme anlaşmaları uyarınca izin vermeyeceğini ifade etmiştir.
ABD ordusunun Finlandiya’da kalıcı bir varlığı ve düzenli tatbikatları olabileceği, ancak kalıcı üsler için herhangi bir planın bulunmadığı belirtilmiştir.
Anlaşmanın, her iki ülkedeki yasa koyucular tarafından resmi olarak onaylanmadan önce, Pazartesi günü Washington D.C.’de imzalanması beklenmektedir.
Finlandiya Dışişleri Bakanı Elina Valtonen Savunma İşbirliği Anlaşmasıyla ilgili yaptığı açıklamada, iki ülke arasındaki anlaşmanın bölgesel önemine dikkat çekmiş ve Finlandiya’nın NATO’nun kolektif savunma gayretlerine olan katkısını artıracağını ifade etmiştir.