ABD-Yunanistan Stratejik Enerji
Çalışma Grubu

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 30 Haziran 2020

Birleşik Devletler ve Yunanistan yönetimleri, 29 Haziran 2020 tarihinde, iki ülke arasında oluşturulan Stratejik Diyalog Enerji Çalışma Grubu ikinci üst düzey toplantısını gerçekleştirmiştir. ABD Delegasyonu Başkanı olan ABD Enerji Kaynakları Dışişleri Bakan Yardımcısı Francis R. Fannon, ABD Enerji Bakanlığı Enerji Bakan Yardımcısı Mark Menezes, Yunanistan Ekonomik Diplomasi Dışişleri Bakan Yardımcısı Konstantinos Fragkogiannis ve Enerji Bakan Yardımcısı Gerassimos Thomas; aşağıda belirtilen alanlarda Yunanistan ve Birleşik Devletler’in birlikte çalışma taahhüdünü yeniden teyit etmişlerdir.

• Güneydoğu Avrupa’da enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesine destek sağlamak.
• Enerji kaynaklarını geliştirmek maksadıyla Doğu Akdeniz’de bölgesel ortaklarla birlikte hareket etmek.
• Bölgesel enerji güvenliğine katkı sağlamak.

Birleşik Devletler ve Yunanistan yönetimleri arasında, 29 Haziran 2020 tarihinde yapılan Stratejik Diyalog Enerji Çalışma Grubu Enerji Çalışma Grubu toplantısı, Aralık 2018 ve Ekim 2019 tarihlerinde yapılan Stratejik Diyalog toplantılarının devamı niteliğindedir.

Birleşik Devletler ve Yunanistan delegasyonları; Doğu Akdeniz’de çeşitli paydaşları bir araya getiren kapsayıcı ortalıklar için ABD’nin sağlayacağı destekler dâhil, Doğu Akdeniz bölgesinde devam eden gelişmeleri görüşmüştür. Bu bağlamda her iki taraf, 3+1 Mekanizması (Fransa, Mısır, Kıbrıs Rum Kesimi, Yunanistan) ve Doğu Akdeniz Gaz Forumuna (Mısır, Kıbrıs Rum Kesimi, Yunanistan, İsrail, İtalya, Ürdün ve Filistin Otoritesi) güçlü desteklerinin devam ettiğini ifade etmişlerdir. Taraflar ayrıca, COVID-19 salgını nedeniyle ortaya çıkan mevcut enerji pazar şartlarını da görüşmüştür. İki taraf da tedarik zincirinde son zamanlarda meydana gelen aksamalar nedeniyle önemi bir kez daha görülen, enerji sektörü çeşitlendirilmesinin altını çizmişlerdir.

Birleşik Devletler ve Yunanistan delegasyonları, Doğu Akdeniz bölgesindeki tüm devletlerin faaliyetlerini; enerji kaynakları ve rotalarının çeşitlendirilmesine yardımcı olacak şekilde, 1982 tarihli Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesinde yer alan uluslararası yasalar dâhil bütün uluslararası yasalara uygun şekilde sürdürmesi ve bölgesel istikrar ve güvenliğin sağlayacağı faydalar için iyi komşuluk ilişkilerine katkı sağlaması gerektiğinin altını çizmiştir.

ABD Enerji Kaynakları Dışişleri Bakan Yardımcısı Francis R. Fannon, Trans Adriyatik Boru Hattının (Trans-Adriatic Pipeline) tamamlanmasından duyduğu memnuniyeti ifade etmiş ve aşağıda sıralanan projelere Birleşik Devletler’in desteğinin süreceğini ifade etmiştir.

• Yunanistan-Bulgaristan Bağlantı Hattı Projesi
• Alexandroupoli (Dedeağaç) Yüzer Depo Yeniden Gazlaştırma Ünitesi Projesi,
• Kavala Yeraltı Gaz Depolama Projesi ve
• Yunanistan-Kuzey Makedonya Bağlantı Hattı Projesi.

Birleşik devletler ve Yunanistan delegasyonları, Doğu Akdeniz (EastMed) Boru Hattı gibi yeni altyapı projelerini içeren bölgesel ve Avrupa enerji güvenliğine geliştiren ve ticari açıdan uygulanabilir olan Doğu Akdeniz’deki enerji kaynakları ihraç seçeneklerini çeşitlendirmeye sağlayacakları desteği yeniden teyit etmişlerdir.

Çalışma grubu ayrıca; Yunanistan enerji sektörü yapılabilecek potansiyel ABD özel sektör yatırımları, petrol pazarındaki fırsatlar ve yenilenebilir enerji sektöründeki artan işbirliği imkânlarını da görüşmüştür. Bunun, ABD Uluslararası Kalkınma Finansmanı Kurumu tarafından oluşturulan yeni ABD yatırım fırsatları altında yapılacağı vurgulanmıştır. Her iki taraf da ExxonMobil şirketinin; Girit Adası Batı ve Güneybatısında yer alan iki açık deniz keşif lisans alanında, TOTAL ve Hellenic Petroleum şirketiyle işbirliği yapmasını memnuniyetle karşılamıştır ve bu sektörde işbirliğini sağlamlaştırmayı hedeflemektedir. İki taraf ayrıca, kısa bir süre önce onaylanan ‘‘Çevre Mevzuatının Modernizasyonu’’ başlıklı Yunan Yasası kapsamında yenilenebilir enerji sektörüne yapılabilecek potansiyel ABD yatırımlarını da görüşmüştür.

Birleşik Devletler ve Yunanistan delegasyonları Stratejik Diyalog Enerji Çalışma Grubunda görüşülen bütün alanlarda birlikte çalışmayı sürdürmeyi taahhüt etmişlerdir.

OYAK Genel Müdürü Süleyman Savaş Erdem, TOTAL’i satın alma planları öncesinde yaptığı bir açıklamada; ‘‘Milli sanayi, daha yüksek istihdam, daha kaliteli hizmet vizyonumuz ve stratejik sektörlerde konumlanma, sektörel çeşitlilik ile sürdürülebilir büyüme hedeflerimiz kapsamında OYAK’ı geleceğe taşıyacak hamlelerde bulunuyoruz. Otuzun üzerinde ana sektörü doğrudan etkileyen ve yaklaşık 150 bin kişiye doğrudan istihdam sağlayan akaryakıt dağıtım sektörünü de değerlendiriyoruz. Farklı iş kollarında arayışlarımız ile bir yandan sayısı 400 bini aşan üyelerimize yüksek kalitede hizmet sunup birikimlerine reel getiri sağlarken, diğer yandan da ülkemizin büyüme ve istihdam yaratma hedeflerine ortak olmaya devam edeceğiz’’ ifadelerini kullanmıştır.

Foto: Artı Gerçek

TOTAL’in nesini aldığı belli olmayan OYAK; bir anlamda Girit Adası Batı ve Güneybatısında yer alan iki açık deniz keşif lisans alanında, Yunanistan’ın Hellenic Petroleum şirketiyle işbirliği yapan TOTAL’i satın almıştır. Bu şirketlere şimdi de ExxonMobil dâhil olmuştur.

Sun Savunma Net sitesi tarafından paylaşılan aşağıdaki yazılar Akdeniz’de neler olup bittiğini konusunda sizlere daha iyi bir fikir verebilir.

‘‘Birleşik Devletler Donanmasının Doğu Akdeniz’deki Faaliyetleri’’, ‘‘Akdeniz’in Sürprizi’’, ‘‘Akdeniz’de Kirli İttifak’’, ‘‘Doğu Akdeniz Boru Hattı’’, ‘‘Akdeniz’de Rum Oyunları’’, ‘‘Beş Ülkeden Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki Faaliyetlerine Kınama’’, ‘‘Orta Doğu ve Doğu Akdeniz’’, ‘‘Macron: Erdoğan Libya’da Tehlikeli Bir Oyun Oynuyor’’, ‘‘Libya Hükümeti Rusya’nın Uyarılarını Geri Çevirdi’’, ‘‘Türkiye-Libya Deniz Anlaşması’’, ‘‘Türkler Geri Döndü’’, ‘‘Libya Anlaşmasının On Yıllık Hikâyesi’’, ‘‘Haftar Rusya’nın Yardımıyla Trablusgarp Kentini Ele Geçirebilir’’, ‘‘Libya Hava Üssünde Gizemli Mig-29 Savaş Uçakları’’, ‘‘Libya İç Savaşı, Kaddafi’yi Öldürmenin Bedelini Ödeyeceksiniz’’.