Buzdolabı Artık Dolu

Al Sisi Durmadan Jet Alıyor

ABD’nin CAATSA yaptırım tehdit ve uygulamalarına neden olan Su-35 savaş jetleriyle S-400 hava savunma sistemlerinin ortak özelliği nedir?

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 26 Ekim 2024

SİSİ’NİN BUZDOLABI – Zavallı Sisi, 25 Ekim 2016 tarihinde, Sharm El-Sheikh’de ilk kez yapılan Mısır Ulusal Gençlik Konferansı’nda gençlere hitaben yaptığı konuşmada; ‘‘BEN SİZDEN BİRİYİM, ALLAH’A YEMİN EDERİM Kİ BUZDOLABIMDA SUDAN BAŞKA HİÇBİR ŞEYİN OLMADIĞI 10 YIL GEÇİRDİM VE KİMSE BENİ DUYMADI’’ ifadelerini kullanmıştır. Tahtında otururken görülen Al-Sisi, Mısır ekonomisini iyileştirmek için bir zamanlar; ‘‘Satılmam mümkün olsaydı kendimi hemen satardım’’ ifadelerini kullanmıştır. Mısırlılara hükümetinin uzun vadeli ve sürdürülebilir kalkınma hamlesini anlatırken yaptığı bir konuşmada da Mısır’ı yok etmek isteyen dış güçlere karşı milli ekonomiyi desteklemek için ‘‘Hepimiz günaydın demeli ve 1 pound bağışlamalıyız’’‘ demiştir.

Rusya’dan 24 adet Su-35 savaş uçağı tedarik edecek olan Mısır Devlet Başkanı Abdel Fattah Al-Sisi, Dassault Aviation imali 24 adet Rafale savaş uçağı alımını, Mayıs 2021’de 30 adet daha artırarak 54’e çıkarmıştır.

 Mısır’ın hava kuvvetleri envanterine katacağı yeni savaş uçağı sayısı böylece 78’e çıkmış olacaktır. Mısır, bu hamleyi, envanterinde mevcut oldukça yaşlı F-16 jetlerini değiştirmek maksadıyla gerçekleştirmektedir.

Envanterinde, yaşlanan F-16’ların yanı sıra Rus MiG-29SM savaş jetleri de bulunan Al Sisi’nin, Rafale jetlerine oranla çok daha ucuz olan Su-35 yerine, ilave 30 adet daha Dassault Aviation imali Rafale savaş uçaklarına yönelmesi kafalarda soru işaretlerine neden olmuştur.

Rafale Savaş Uçağı. Fotoğraf: Dassault Aviation

İsminin gizli kalmasını isteyen Mısırlı bir yetkilinin verdiği bilgilere göre Su-35 savaş jeti tedarikinin arkasında bambaşka nedenler yatmaktadır. Rafale savaş uçakları ile karşılaştırıldığında, Su-35 savaş uçağının kanatlarının hücum kenarındaki antenlere gömülü L-band AESA (Active Electronically Scanned Array – Elektronik Taramalı Aktif Dizin) radar sistemi, düşük radar imzalı veya hayalet uçak ve insansız hava araçlarının tespit edilmesinde emsallerine nazaran çok üstündür. Ve Mısırlı yetkiliye göre bu özellik, Su-35 savaş uçaklarını tedarik etmeyi planlayan Mısır’ın potansiyel hasımlarına karşı kazanılması gereken büyük bir imkân ve kabiliyettir.

Mısırlı yetkili, ABD’nin, MiG-29 veya KA-52 yerine Su-35 savaş uçaklarının alınması durumunda CAATSA (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act – Amerika’nın Düşmanlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası) yaptırımları uygulanacağı yönündeki tehdidini de değerlendirmiş ve ABD’nin itirazının ana nedeninin; Su-35 savaş jetlerinin, tıpkı S-400 hava savunma sistemleri gibi F-35 savaş uçaklarını tespit edebilme kabiliyeti olduğunu ifade etmiştir.

Mısırlı kaynağın verdiği bilgiler, Al-Monitor’a verdiği demeçte Mısır’ın Sukhoi 35 jetlerini tedarik etmekteki asıl maksadının bölgede hava üstünlüğü elde etmek olduğunu ifade eden Mısır Stratejik Çalışmalar Merkezi Direktörü Tümgeneral KhaledOkasha’nın ifadeleriyle örtüşmektedir. Ve ABD’nin yaptırım tehditlerinin arkasındaki asıl neden de budur.

Mısır ilave 30 adet Rafale savaş uçağı alıyor başlıklı haberden alıntıdır. Kaynak: Dassault Aviation

Sukhoi Su-35 model savaş uçakları aynı anda dört yer hedefi veya 30 hava hedefini izleme imkân ve kabiliyetine sahiptir. Su-35 savaş jeti aynı anda sekiz adet hava hedefine de angaje olabilmektedir. Radar kontrol sistemi bunun yanı sıra hava ve denizdeki nesnelerin dost-düşman (IFF- Identification Friend or Foe) olduklarını da ayırma kabiliyetindedir.

Washington, her ne kadar Mısır’ın envanterindeki F-16 savaş uçakları için gelişmiş silah sistem ve F-15 savaş uçakları tedarikine geçit vermemiş olsa da, Rusya’dan ilave harp silah araçları almasına karşı çıkmaktadır.

Mısır’ın ilave 30 adet daha Rafale savaş uçağı satın alımına karar vermesi, savaş jeti üzerindeki Avrupa savunma şirketi MBDA imali füzeleriyle ilgili bir sorunun çözülmesinin ardından gerçekleşmiştir. ABD, Rafale savaş uçakları üzerindeki silah sistem paketinin parçası olan Meteor ve SCALP füzeleri üzerindeki Amerikan imali parçaların satışını engellemiştir.

Bazı haberler; ABD Dışişleri Bakanlığı’nın bu engeli kaldırdığını ileri sürerken bazıları da füze üreticisi MBDA’nın yasak kararına konu olan parçaları Avrupa’dan temin ettikleriyle değiştirdiğini iddia etmektedir.

MBDA, Mısır’a uzun menzilli Meteor ve SCALP füzelerinin yanı sıra Mica NG hava-hava füzeleri de sağlayacaktır. Safran Electronics & Defense firması da Mısır’a AASM bombaları verecektir. Uzun menzilli SCALP füzeleri beton koruganlar, füze atış sahaları, köprüler ve hava üslerini imha etmek maksadıyla tasarlanıp geliştirilmiştir. Füze, 450 kg ağırlığında BROACH (Arka arkaya yerleştirilmiş iki adet patlayıcıdan oluşan parça tesirli ve zırh delici harp başlığı, VİKİPEDİ) harp başlığı, IR görüntülene yönlendirme özellikli ataletsel ve küresel konumlama sistemine (GPS) sahiptir. Mach 0,8 hızında uçabilen füze 30-40 kilometre irtifada fırlatılabilmektedir. Füzenin envanterine girmesiyle Mısır Hava Kuvvetleri yer hedeflerine taarruz kabiliyetini önemli ölçüde artıracaktır.

Mısır Hava Kuvvetleri envanterindeki F-16 savaş uçakları.

Hava üstünlüğü sağlamak maksadıyla Su-35 ve hava-hava savaşı ile hava-yer angajmanları için Rafale savaş uçaklarının tedarik edilmesiyle İsrail ile Mısır arasındaki dengesizliği bir ölçüde giderecek, ancak İsrail, sahip olduğu üstün durumsal farkındalık, üst seviye eğitim ve Amerikan-İsrail yapımı silahlar sayesinde niteliksel üstünlüğü korumaya devam edecektir.

Amerika Birleşik Devletleri’nin Mısır’a yaptığı son büyük askeri satış 2009 yılında gerçekleşmiş ve 3,2 milyar ABD dolarında 24 adet F-16C/D Blok 50/52 savaş uçağı satışı yapılmıştır. Mısır Hava Kuvvetleri, 2013 yılında Peace Vector programı altında tedarik ettiği F-16D Blok 52 jetleriyle envanterindeki F-16 sayısını 240’a çıkarmıştır.

Mısır Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde F-16 savaş uçakları üzerinde GBU-15, AGM-65D ve AGM-88 füzeleri bulunmaktadır. Ancak çok daha modern ve gelişmiş AIM-120 serisi füzeler henüz envanterde bulunmamaktadır. AIM-120 füzelerinin yokluğu nedeniyle AIM-7P füzelerini kullanan Mısır hava Kuvvetleri’nin angajman menzili 70 kilometrenin altındadır. Oysa Mısır’ın Sudan, Libya ve Etiyopya gibi komşuları Su-27 savaş uçakları üzerinde bulunan Sovyet menşeli çok daha yetenekli R-77 model füze sistemlerine sahiptir.

ABD’nin Mısır’a gelişmiş füze satışını reddetmesinin nedeninin, bölgede İsrail’in hava üstünlüğünü korumak olduğu yönünde iddialar mevcuttur. Ancak Mısır da İsrail Hava Kuvvetleri’nin yeteneklerinin kendisinden çok fazla olmasından büyük endişe duymaktadır. Envanterinde F-35 hayalet savaş jetleri, ağır füze ve bombaları taşımak için F-15 ve kara hedeflerine angaje olmak için F-16 bulunduran İsrail Hava Kuvvetleri bölgedeki en iyi donanıma sahiptir.

Mısır’ın savaş uçağı tedarikinde ilk tercihi aslında Rafale savaş uçaklarıdır. Ancak Mısır’ın kötü insan hakları sicili, 2011-2012 yıllarındaki Müslüman Kardeşler hükümeti ve Fransız jetleri için peşin ödeme yapamaması gibi nedenlerle durum değişmiş ve Mısır Rusya Federasyonu’na yönelmiştir. Bununla birlikte, yaklaşık 10 yıl süren müzakerelerin ardından, 2015 yılında Dassault Aviation firmasıyla Rafale savaş uçakları için anlaşma imzalamış ve ardından Fransız bankalarından oluşan bir konsorsiyumdan yüklü miktarda finans desteği sağlamıştır.

Mısır ayrıca, 2015 yılında Rusya MiG firması ile yaklaşık 50 adet MiG-29M modeli savaş uçağının alımı için bir anlaşma yapmıştır. Çeşitli kaynaklardan alınan bilgilere göre Mısır MiG-29 savaş uçakları, düşman hava araçlarını kızılötesi imzalarından tespit edebilen, satıh tehditlerini algılayabilen ve görüntüleri kokpitteki bir ekran üzerinde gösterebilen OLS-UE Kızılötesi Arama ve İzleme sistemleriyle donatılmıştır. İlave olarak Mısır MiG29M’leri hassas güdümlü mühimmat kullanılmasını sağlayan termal görüntüleyici/TV sistemleri ve lazer mesafe buluculardan oluşan PPK hedef podu ile donatılmıştır.

Rus yapımı Sukhoi Su-35 savaş uçağı. Kaynak: Military Watch Magazine

Bütün bu imkân ve kabiliyetler ile son teknoloji ürünü R-77 ve R-27 füzelerinin çok daha düşük fiyata ve hiçbir tedarik sınırlaması olmaması Mısır için MiG-29M savaş uçağı tedarik anlaşmasını karşı koyulmaz bir fırsata dönüştürmüştür.

Mısır’ın 2018 yılında 24 adet Su-35 savaş uçağı satın alımına yönelik yaptığı açıklama herkesi şaşırtmıştır. Mısır’ın bu stratejik kararının arkasındaki neden ABD’den F-15 savaş uçaklarını satın alamamasıdır. Su-35 savaş uçakları; 400 km menzilli IRBIS safhalı radarı dâhil yeni aviyonik sistemlere sahiptir. Üzerinde R-27 hava-hava füzeleri ve R-77-1 RVV-SD aktif radar güdümlü füzeler bulunmaktadır.