savunmahavacılıkteknolojipolitikaanalizmevduatkriptosağlıkkoronavirüsenflasyonemeklilikötvdövizakpchpmhp
DOLAR
32,3361
EURO
35,1955
ALTIN
2.247,62
BIST
8.718,11
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Ankara
Hafif Yağmurlu
13°C
Ankara
13°C
Hafif Yağmurlu
Çarşamba Az Bulutlu
8°C
Perşembe Az Bulutlu
6°C
Cuma Az Bulutlu
9°C
Cumartesi Az Bulutlu
10°C

Beş kişiyi kurtarmak için bir kişiyi öldürür müydünüz?

Beş kişiyi kurtarmak için bir kişiyi öldürür müydünüz?
A+
A-

Tramvay Deneyi

Beş kişiyi kurtarmak için bir kişiyi öldürür müydünüz?

Tramvay İkilemini Anlamak

Yazar: Emrys Westacott, ThoughtCo. 19 Şubat 2018

Çeviren: Ercan Caner,  Sun Savunma Net, 20 Haziran 2018

Filozoflar düşünce deneyleri yapmayı severler. Genellikle de bu deneyler tuhaf durumlar içerir ve eleştirmenler de bu düşünce deneylerinin gerçek hayatla ne kadar ilgisi olduğunu merak ederler. Fakat deneylerin amacı; sınırları zorlayarak bize düşüncelerimizi açıklığa kavuşturmakta yardım etmektir. ‘‘Tramvay İkilemi’’ bu felsefi kurguların en ünlülerinden bir tanesidir.

Temel Tramvay Problemi
Bu ahlaki ikilemin bir versiyonu ilk kez 1967 yılında, erdem etiğini ortaya çıkarması ile tanınan ahlak filozoflarından Phillipa Foot tarafından ortaya atılmıştır.

Bu temel ikilem şudur: Bir tramvay raylar üzerinde aşağı doğru hızla ilerlemektedir ve kontrolden çıkmıştır. Eğer yoluna kontrolsüz ve sapmadan devam ederse raylara bağlanmış olan beş kişiyi ezerek öldürecektir. Elinizde, basit bir şekilde bir kolu çekerek tramvayı başka bir yola saptırma şansı var. Gerçi bunu yaparsanız, tramvay diğer yolda duran başka bir kişiyi öldürecek. Ne yapmalısınız?

Faydacı Tepki

Birçok faydacı için bu düşünmeye gerek olmadan çözülebilen bir problemdir. Görevimiz; ‘‘en çok sayıda insana en üst düzeyde mutluluk’’ sağlamaktır. Kurtarılan beş hayat bir hayattan iyidir. Bu nedenle yapılacak doğru şey kolu çekmek olmalıdır. Faydacılık, sonuçculuğun bir formudur. Eylemleri onların sonuçlarına göre değerlendirir. Ancak eylemin diğer yönlerini de dikkate almak zorunda olduğumuzu düşünen birçok insan vardır. Tramvay ikilemindeki bu olayda, birçok insan, kolu çekmeleri durumunda masum bir insanın ölümüne aktif olarak katılmış olma
gerçeğinden rahatsızlık duymaktadır.

‘‘Beş Kişiyi Kurtarmak için Bir Kişiyi Öldürür müydünüz?’’ başlıklı yazıyı PDF formatında okuyabilirsiniz.

Yazıyı PDF formatında okumak ya da bilgisayarınıza BURADAN indirebilirsiniz.

BU ALANA REKLAM VEREBİLİRSİNİZ
Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.