Dedeağaç Limanında Neler Oluyor?

 Trakya bölgesindeki tek büyük liman ve en büyük ticaret merkezi olan Dedeağaç Limanı ülkedeki en önemli limanlardan bir tanesidir. ABD askeri malzemelerinin Dedeağaç üzerinden Yunanistan’a akışı Rusya ve Türkiye’yi öfkelendirmiştir.

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 29 Nisan 2024

DEDEAĞAÇ, Yunanistan – Birkaç yıl öncesine kadar neredeyse hiç kullanılmayan, beton bir iskeleye sahip ve çoğunlukla sadece martılara ev sahipliği yapan Dedeağaç Limanı jeopolitik açıdan büyük sorun yaratacak çapta bir liman kesinlikle değildir.

Ancak Yunanistan’ın kuzeydoğusunda bulunan ve oldukça sakin olan Dedeağaç Limanı, Pentagon’un sözde Rusya’nın yayılmasını durdurmak maksadıyla  buraya gönderdiği devasa askeri malzemeler nedeniyle, ABD’nin Doğu Avrupa’daki askeri varlığının artırılmasında merkezi bir rol oynar hale gelmiştir. ABD’nin Dedeağaç’a gönderdiği askeri malzemeler sadece Rusya Federasyonu’nu değil komşu Türkiye’yi de öfkelendirmiş ve Ukrayna’da sürmekte olan savaşın Avrupa’nın ekonomik ve diplomatik ilişkilerini nasıl yeniden şekillendirdiğinin de bir göstergesi olmuştur.

Türkiye ve Yunanistan bilindiği gibi NATO askeri ittifakına üyedir, ancak aralarında Kıbrıs ve Akdeniz’deki toprak anlaşmazlıkları  da dahil olmak üzere uzun süredir devam eden bir düşmanlık bulunmaktadır. Türkiye bunun yanı sıra, Washington ile Yunanistan arasında giderek derinleşen ilişkileri de potansiyel bir tehdit olarak değerlendirmektedir.

Bölgede askeri faaliyetlerin artması; Amerikan varlığının bölgenin ekonomisini canlandıracağını ve artan bölgesel gerginlikler ortamında güvenliği sağlayacağını ümit eden Yunanistan hükümeti, Balkan komşuları ve yerel halkın çoğu tarafından memnuniyetle karşılanmıştır.

Dedeağaç kentinde bir kafe işleten 53 yaşındaki Yiannis Kapelas’a göre,  Yunanistan küçük bir ülkedir ve büyük bir ülkenin onları korumak maksadıyla bölgede olması çok iyi bir şeydir.

Birden büyük önem kazanan ve stratejik bir konuma gelen Dedeağaç limanı satılma aşamasındadır ve Washington tarafından desteklenen iki firma ile Rusya ile bağlantıları olan iki firma arasında kıyasıya bir rekabet yaşanmaktadır.

ABD’nin Yunanistan’daki askeri faaliyetleri, Rusya’nın Şubat 2022 ayında Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana önemli ölçüde genişlemiş ve bölgede artan ABD varlığı Rusya Federasyonu ile Türkiye’den üst düzey yetkililer tarafından ulusal güvenlik tehdidi olarak nitelendirilmiştir.

                                                       Kaynak: No US/NATO Bases

Türkiye Cumhurbaşkanı ve AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan Haziran 2022’de Yunanistan’daki ABD askeri varlığına atfen yaptığı bir açıklamada; ABD’nin Yunanistan’da dokuz askeri üssü olduğuna dikkat çekerek ‘‘Peki bu üsler kime karşı kuruluyor?’’ sorusuna aldıkları ‘‘Rusya’ karşı’’ cevabını yemediklerini ifade etmiştir.

NATO üyesi ülkeler büyük bir çoğunlukla ve net bir tavırla Ukrayna’nın yanında yer alırken, her zaman farklı bir yol çizmeye istekli bir politika izleyen Bay Erdoğan Türkiye’yi bu krizde arabulucu olarak konumlandırmıştır.

Ukrayna topraklarının işgali, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in imparatorluk söylemi ile yüzyıllar boyunca selefi Osmanlı İmparatorluğu vasıtasıyla Yunanistan’ı yöneten Türkiye’nin toprak iddiaları arasında paralellikler gören Yunanlılar arasında önemli bir etki yaratmıştır. Ukrayna halkının karşı karşıya kaldığı felaket durum, ataları 20’nci yüzyılın başlarında Türk katliamından kaçan Yunan aileleri arasında da yankı bulmuştur.

Dedeağaç kentinde bir tavernada çalışan Dimosthenis Karavoltsos mültecilerin çektikleri acıları çok iyi bildiklerini ve ülkesinin kimin tarafını tutması konusunda aklında en ufak bir şüphenin dahi olmadığını dile getirmektedir.

Yunanistan’da iktidarda bulunan muhafazakâr hükümet Ukrayna’ya askeri yardım gönderenler arasında yer almış ve bu tutum Kremlin’in Yunan hükümetini dost olmayan ülkeler listesine dâhil etmesine neden olmuştur. Türkiye korkusu ve Ukrayna ile dayanışma arzusu Yunanistan’ı Washington’a daha da yaklaştırmış ve Birleşik Devletler ordusuna ülkenin çeşitli yerlerindeki askeri varlığını artırma hakkı vermiştir.

Birleşik Devletler tarafından Dedeağaç limanına getirilen savaş malzemesi miktarı; Rusya ile gerginliklerin arttığı savaş öncesi dönemde gönderilen miktara nazaran 14 kat artarak, Pentagon’un aralarında tank ve mühimmatın da olduğu her türlü malzemeyi içeren 3,100 rakamına ulaşmıştır.

ABD yetkililerine göre gönderilen askeri donanım Ukrayna için değildir ve sadece Doğu ve Kuzey Avrupa’da konuşlu ABD askeri birimlerinin ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir.