Havacılıkta Gerçek Zamanlı Meteoroloji Bilgisi Sağlama Teknolojisi Gelişiyor

Havacılıkta Gerçek Zamanlı Meteoroloji Bilgisi Sağlama Teknolojisi Gelişiyor

Yazar: Woodrow Bellamy III,  Associate Editor for the Aerospace Group, Avionics Magazine at Access Intelligence, LLC.

 Çeviren: Ercan Caner, Aviation /Aerospace SME & Project Manager at BITES Defence Technologies

[Avionics Today 02-03-2016]

Ticari kuruluşlar, firmalar ve genel havacılık işletmeleri, pilotların uçuş esnasında olumsuz hava şartları ve türbülansları gerçek zamanlı olarak takip edebilmeleri maksadı ile giderek çok daha artan bir oranda yenilikçi teknolojileri kullanmaktadırlar. Havayolu şirket ve işletmeleri, kullanıma sunulan alternatif sistemler arttıkça, maliyeti de göz önünde bulundurarak, hava aracı kokpit aviyonik sistemleri, yazılım ve donanımında değişiklik gerektirmeyen bazı son teknoloji çözümlerini kullanmaya başlamışlardır.

4D Uçuş Rota Bildirimi. Fotoğraf: Schneider Electric

Havacılık alanında faaliyet gösteren kurum ve işletmelerin karşılaştığı en büyük problemlerden bir tanesi, spesifik bir hava durumunun bir uçuşu ne zaman ve nasıl etkileyeceği hakkında çabuk ve güvenilir karar verme zorluğudur. Schneider Electric Firması tarafından piyasaya sunulan ‘4D Uçuş Rota Uyarı’ sistemi, uçuş esnasında pilotlara ve uçuş harekât uzmanlarına hava aracının türbülanslı ve olumsuz meteorolojik şartların hüküm sürdüğü hava sahalarından kaçınabilmesi maksadı ile irtifa, pozisyon ve süre bilgilerini gerçek zamanlı olarak sağlamaktadır. 2015 yılında piyasaya sürülen sisteme havayolu şirketleri, kurumsal havacılık organizasyonları ve helikopter işleticileri çok büyük bir ilgi göstermiştir ve Schneider Electric Firması piyasaya sürdüğü bu çözüme ilave yeteneklerin eklenmesi ve elektronik uçuş çantalarına (EFB-Electronic Flight Bag) entegrasyonu üzerinde çalışmalarını sürdürmeyi planlamaktadır.

Schneider Electric: Yedi ayda 5000 kullanıcı oldu

Schneider Electric Firması Genel Müdürü John Thivierge Avionics Magazin dergisine verdiği demecinde: piyasaya sürülmesinden sadece yedi ay geçmesine rağmen, 5000’den fazla uçak ve helikopterin sistemi aktif olarak kullandığını ve yılsonuna kadar bu rakamın ikiye katlanmasını beklediklerini ve bu rakamların havacılık sektörünün daha etkin ve emniyetli uçuşa verdiği önemi göstermesi açısından anlamlı ve çok önemli olduğunu ifade etmiştir. Thivierge, günde 100.000’den fazla uçuş planına işlem yaptıklarını da sözlerine eklemiştir.

Schneider Electric Firmasının, Minneapolis’te, 100’den fazla meteoroloji uzmanının çalıştığı, havacılık işletmeleri, enerji ve diğer ulaşım sektörlerine hava durumu ile bilgiler sunmak üzere, dünyanın 70 farklı ulusal hava servis organizasyonundan gelen verileri izleyen, haftanın yedi günü 24 saat hizmet veren bir meteoroloji merkezi bulunmaktadır. Schneider Electric Firmasının 4D Uçuş Rota Uyarı sistemini kullanan işletmeler, meteoroloji merkezine 36 saat öncesine kadar uçuş planlarını göndermekte ve sonrasında planlanan uçuş zamanı öncesinde, kalkıştan hemen önce ve tüm uçuş süresince hava durumu ve meteoroloji ile ilgili bilgileri almaktadırlar.

Thivierge açıklamasında; ‘günümüze kadar meteorolojik şartların uçuşları etkileyip etkilemeyeceğini 36 saat öncesine kadar belirleyebilmek hemen hemen imkânsızdı ve havacılık harekât uzmanları ve pilotlar, uçuşlarını sınırlı meteorolojik bilgilere dayanarak planlamak ve gerektiğinde meteorolojik şartlara bağlı olarak uçuş planlarında değişiklikler yapmak durumundaydılar. Bu durum havacılık işletmelerine ilave maliyetler getirmekte ve ciddi sonuçlar doğuran risklerin alınmasına neden olmaktaydı. Havacılık işletmeleri günümüzde ise, öğrenmek istedikleri meteorolojik şartları da belirterek, uçaklar için kalkıştan inişe kadarki uçuş rotasını, helikopterler için ise uçulacak bütün uçuş bacaklarını meteoroloji merkezine göndermektedirler. Örneğin türbülans durumu, buzlanma şartları, bulut tavanı, görüş mesafesi, yağış durumu veya herhangi bir meteorolojik durumla ilgili bilgi taleplerini, uçuş planı, hava aracının özellikleri/limitleri ve uçuş bacaklarındaki tahditleri de kapsayacak şekilde göndermekte ve talep ettikleri bilgileri almaktadırlar. Thivierge örneğin, bir helikopter işletmesi uçuş rotası boyunca herhangi bir hava sahasında veya iniş sahası üzerinde bulut tavanının 2000 feet’in altına düşüp düşmediğini, diğer bir havacılık işletmesi ise, uçuş rotası boyunca şiddetli türbülans olup olmadığını öğrenmek isteyebilir demekte ve görevlerinin meteorolojik durumu takip ederek talep edenlere gerçek zamanlı olarak iletmek olduğu yönünde sözlerine devam etmektedir.

Havayolu işletmelerinin başına gelen birkaç hava aracı kaza-kırımı, pilotların türbülans ve olumsuz hava şartlarından kaçınmak maksadıyla teknolojiyi kullanmalarının ne kadar önemli olduğunu ispatlamıştır. Örneğin American Airlines’a ait 1410 sefer sayılı Boeing 737-800 modeli uçak, 15 Ocak 2016 tarihinde Vero Beach-Florida üzerinde 34.000 feet irtifada şiddeti türbülansa maruz kalmış, beş yolcu yaralanmış ve bir uçuş görevlisi ilave teşhis ve tedavi maksadı ile hastaneye kaldırılmıştır. 2015 yılı Aralık ayı sonlarına doğru, Çin’den Toronto’ya uçan Air Canada AC088 sefer sayılı Boeing 777-300ER modeli uçak, şiddetli türbülans nedeniyle rotasını Calgary Havaalanına değiştirmek zorunda kalmış ve şiddetli türbülans nedeni ile yaralanan 13 yolcu tedavi maksadıyla hastaneye kaldırılmıştır.

700 kadar hava aracına takılan Weather Services International (WSI) Corp.  ürünü Total Turbulence ve Panasonic ürünü 4DAero EFB gibi yeni hava durumu uyarı sistemleri diğer bazı işletmeler tarafından piyasaya sürülen örnekler arasındadır. Honeywell yakın bir süre önce, EFB (Electronic Flight Bag)- Elektronik Uçuş Çantası tabanlı olan ve pilotlara gerçek zamanlı olarak hava durumu ile bilgileri sağlayan bir uygulama için Airbus ile işbirliğine gitmiştir.

Thivierge, kendi ürünlerinin temel farkının bütün hava aracı aviyonik donanım ve yazılımları ile uyumlu ve çalışabilir olmasından kaynaklandığını ifade etmektedir. Thivierge’ye göre, uçuş mürettebatına gerçek zamanlı meteoroloji bilgilerini sağlamak maksadıyla hava aracına ilave hiç bir sistemin takılmasına ihtiyaç yoktur ve 4D Uçuş Rota Uyarı sistemi, mevcut iletişim linklerini kullanarak SITA ve ARINC gibi ana veri link hizmet sağlayıcıları, Iridium ve Inmarsat uydu hizmet sağlayıcıları ile uyumlu olarak çalışmaktadır. Müşterilerin VHF, VDL (VHF Data Link) veya Iridium linkleri gibi düşük bant genişliği olan çözümleri kullanmaları durumunda ise hava durumu ve hüküm süren meteorolojik şartlar ile ilgili bilgiler kısa metin mesajları formatında kendilerine iletilmektedir. Yüksek hızlı bağlantılara sahip olan son kullanıcılar ise olumsuz hava şartlarından kaynaklanan tehlikeleri asgariye indirmek için meteorolojik şartlar ve hava durumu ile ilgili bilgileri ayrıntılı grafiksel veri formatında alabilmektedirler.

Schneider Electric Firması halen, ForeFlight gibi Elektronik Uçuş Çantası hizmet sağlayıcıları ve FlightAware gibi uçuş takip yazılım servis sağlayıcıları ile geliştirdiği teknolojiyi bu firmaların ticari,  iş ve genel havacılık işletmeleri tarafından kullanılmakta olan uygulamalarına entegre etmek maksadı ile çalışmalarını sürdürmektedir.

Thivierge yaptıkları yatırımdan hızlı bir getiri sağlamak ve son kullanıcıların hava durumu ve meteoroloji şartlar ile ilgili bilgilere kesintisiz olarak erişebilmesi maksadıyla; uçuş planlama, uçuş takip ve elektronik uçuş çantası alanlarında sınıflarının en iyi çözüm sağlayıcısı olan birkaç firmanın ürünlerine, Schneider Electric tarafından geliştirilen Uçuş Rotası Uyarı platformunun direkt ve doğrudan erişimi üzerinde  çalışmalara devam ettiklerini sözlerine eklemektedir.

Yazının orijinaline aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

http://www.aviationtoday.com/av/commercial/87093.html?hq_e=el&hq_m=3208662&hq_l=2&hq_v=acc9adc5df#.VrLzP7KLRD8

Not: Yazı aslına sadık kalınarak yorum eklenmeden tercüme edilmiştir.