İran yaptırımları: Türk bankacının kaderi New York jürisinin ellerinde!

Yazar: TRACY CONNOR, Nbc News, 20 aralık 2017

Çeviren: Ercan Caner, Sun Savunma Net, 24 aralık 2017

Türk bankacı Mehmet Hakan Atilla’nın kaderi Manhattan jürisinin ellerinde. İllüstrasyon: Elizabeth Williams/AFP

Siyasi entrikalar ve uluslararası gerilimler ile dolu yaptırımları ihlal davasında, New York jürisi Türk bankacının kaderini belirleyecek.

47 yaşındaki Mehmet Hakan Atilla, İran’a karşı uygulanan yaptırımları delmek ve banka dolandırıcılığı yapmak suçlarından mahkûm olduğu takdirde, onlarca yıl federal hapishanede yatma cezası ile karşı karşıya bulunmaktadır. Atilla ve halen Türkiye’de bulunan diğer sanıklar, milyarlarca dolar İran parasını, Amerikan bankaları üzerinden gizlice, hayali altın ve yiyecek satışları ve nakit rüşvet paralarıyla dolu ayakkabı kutuları kullanarak, İran’a aktaran bir planın parçası olmakla suçlanmaktadırlar.

Sorgulamalar esnasında savcılar ve savunma avukatları, Atilla ve parlak bir altın tüccarı olan ve komplonun merkezinde yer almasına rağmen, Birleşik Devletler yetkilileri ile bir anlaşma yapan, devletin yıldız tanığı konumundaki Reza Zarrab’ı karşı karşıya getiren portreler sundular.

Atilla’nın avukatı müvekkilinin, İran operasyonu yolsuzlukları hakkında hiçbir bilgisi olmayan, yumuşak huylu orta seviyeli bir yönetici olduğunu ve Zarrab tarafından hapishaneden kurtulma kartı olarak kullanıldığını iddia etmiştir.

Savunma avukatı Victor Rocco jüriye yaptığı açıklamada; Hakan Atilla’nın suçsuz bir piyon olduğunu ve müvekkilinin pozisyonunun, bir Amerikan mahkeme salonundan ziyade Alacakaranlık Kuşağı dizisinde yer alması gereken, ‘‘olaydan zarar gören kişi’’ olduğunu ifade etmiştir.

Jüriye yaptığı savunmada Rocco sözlerini; ‘‘Eğer Reza Zarrab’a inanırsanız, bu Bay Atilla’nın suçlu olduğu anlamına gelecektir. Sorulması gereken soru: Reza Zarrab’a inanmalı mısınız?’’ olmalıdır sözleriyle sürdürmüştür.

Bir Türk pop yıldızı ile evli olan Reza Zarrab, mahkeme salonunda çok rahat bir şekilde; Türk hükümetinden bir bakana 50 milyon dolar rüşvet verdiğini, 150 milyon dolar tutarında bir kâr elde ettiğini ve hatta cep telefonu ve alkol için bir Manhattan hapishane gardiyanına rüşvet verdiğini dahi kabul etmiştir.

Savcılar jüri üyelerine, Zarrab’ın suçlarını kabul etmesinin, iş birliği anlaşmasının gereği olarak doğru söylediğinin kanıtı olduğunu anlatmış ve Reza Zarrab’ın, Atilla’nın para aklama planının tasarlanmasına yardım ettiği yönündeki iddialarının, inişli çıkışlı geçmişine rağmen inanılır olduğunu ileri sürmüşlerdir.

Savcılar jüriye yaptıkları açıklamada; genel müdür yardımcısı olan Atilla’yı, Halkbank’ın en önemli yöneticilerinden bir tanesi ve bankayı yaptırımların ihlal edildiği konusunda uyaran Birleşik Devletler Hazine Bakanlığı yetkilileri ile toplantıya katılan kişi olarak anlatmışlardır. Savcıların iddiasına göre, Zarrab’tan tek bir kuruş dahi rüşvet almamış olması gerçeği, Atilla’nın masum olduğu anlamına gelmemektedir.

Yardımcı ABD Savcısı Sidhardha Kamaraju; ‘‘Rüşvet verilmek İran yaptırımları kulübüne bir üyelik kartı değildir’’ iddiasını dile getirmiştir.

Kamaraju jüri üyelerine; Atilla’nın FBI tarafından tutuklandığında, ajanlara bunun diplomatik bir kriz yaratacağını söylediğini, fakat yargılamalar esnasında mütevazı bir portre olarak gösterildiğini anlatmıştır.

Kamaraju sesinde alaycı bir ifade ile jüri iyelerine; ‘‘Bay Uluslararası Vaka, sizin kendisinin Whoville’de[1] yaşayanlardan biri olduğuna inanmanızı istiyor’’ ifadelerini kullanmıştır.

Atilla’nın yargılanması, Reza Zarrab tarafından delinen yaptırımlara bulaşan Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı çileden çıkarmıştır. Erdoğan hükümeti, Birleşik Devletlerin hükümetini zayıflatmak için çabaladığını ve siyasi rakibi olan ve ABD’de yaşayan Fethullah Gülen’in emirlerini yerine getirdiğini iddia etmektedir.

Özel Yetkili Savcı Robert Mueller, kısaltılmış ulusal güvenlik danışmanlığı görevi öncesinde Mike Flynn’ine, Türk yetkililer tarafından Gülen’i Türkiye’ye döndürme ve yaptırımlar davasını düşürmek karşılığında rüşvet verilip verilmediğini de soruşturmaktadır. Flynn’in avukatları tarafından bu iddialar reddedilmiştir.

Flynn’in adı, Manhattan federal mahkeme salonunda Kasım ayı sonlarında görüşülmeye başlanan davada, bugüne kadar geçmemesine rağmen Zarrab, savunma ekibinden Rudolph Giuliani ve eski Genel Savcı Michael Mukasey’in, kendisini hapishaneden kurtarmak maksadıyla; bir mahkûm takası anlaşmasını denemek üzere Türkiye’ye uçtuklarını itiraf etmiştir.

Çevirenin Notları: Yazı aslına sadık kalınarak çevrilmiştir ve yazar ile yayım kuruluşunun düşüncelerini yansıtmaktadır. Yazının çevrilmesi Sun Savunma Net ve çevirenin yazıda ifade edilen düşünceleri ve iddiaları paylaştığı anlamına gelmemektedir. Yazının orijinal metnine aşağıdaki link üzerinden erişebilirsiniz.

[1] Yazar Theodor Seuss tarafından yaratılan ve ‘‘How the Grinch Stole Christmas!’’ isimli kitapta geçen, yeri belli olmayan hayali şehrin adıdır. Kitapta bir yonca yaprağı üzerinde gösterilen hayali Whoville şehri, 2000 yılında çekilen aynı adlı filmde ise donmuş bir kar kristali içinde gösterilmiştir.

U.S. sanctions case jury to decide: Is Turkish banker pawn or architect?

A New York jury is deliberating the fate of a Turkish banker in a sanctions-busting trial full of political intrigue and international tension. Hakan Atilla, 47, faces decades in federal prison if convicted of conspiracy to evade U.S. sanctions against Iran and conspiracy to commit bank fraud.