İsrail’in Gazze Sınırında Kan Banyosu Henüz Bitmedi

EN KÖTÜSÜ YOLDA MI?

İsrail’in Gazze Sınırında Kan Banyosu Henüz Bitmedi

Birleşik Devletler Büyükelçiliğinin Kudüs’te açılış merasiminin yapıldığı günde, İsrailli keskin nişancılar, Gazze sınır çitine doğru yürüyen düzinelerce Filistinli protestocuyu öldürdüler ve daha da kötüsü yolda olabilir.

Yazar: Neri Zilber, Daily Beast, 14 Mayıs 2018

Çeviren: Ercan Caner, Sun Savunma Net, 18 Mayıs 2018

İsrailli keskin nişancıların ateşinden korunmak için lastik yakan Filistinli göstericiler.
Ali Jadallah/Anadolu Ajansı/GETTY

İSRAİL-GAZZE SINIRI – İsrailli  ve ABD’li yetkililer, Kudüs kentindeki eski ABD Konsolosluğu ve yeni Birleşik Devletler Büyükelçiliğinin, hiçbir masraftan kaçınılmayan gösterişli açılış töreninde, kendi kendilerine kutlama yaparken, İsrail Savunma Kuvvetleri tarafından, aynı anlarda İsrail ve Gazze’yi ayıran sınırda, kıyı bölgesini İsrail’den ayıran çite doğru yürüyüşe geçen 50’den fazla Filistinli protestocu öldürülmüş, 1,000’den fazlası da yaralanmıştır.

Aslına bakılırsa, ciddi şiddet olayları günlerdir beklenmektedir: Gazze’yi yöneten militan grup HAMAS’ın ‘‘Bütün Yürüyüşlerin Anası’’ olacak sözünü verdiği, sınırda düzenlediği yedi haftadır her Cuma günü yapılan gösteriler zirve noktasına çoktan ulaşmıştır. Fakat Pazartesi günü sabahın ilerleyen saatlerinde, gösteriler ve şiddetin bugüne kadar olanlardan çok farklı boyutlarda olacağı açıkça ortaya çıkmıştır.

Filistinliler,  kendilerini İsrailli keskin nişancıların atışlarından koruması ümidiyle araba lastiklerini ateşe  vermiş ve yanan lastiklerden çıkan siyah duman bulutları bütün güney İsrail’de millerce uzaklıktan görülecek şekilde Gazze semalarına doğru yükselmiştir. Faaliyet yaklaşırken, Gazze merkezine paralel İsrail Nahal Oz yerleşim biriminde, gazetecilerin bulunduğu, Filistinli göstericileri gören hakim arazideki yere yanan lastiklerin boğucu kokusu gelmektedir.

ABD Büyükelçiliğinin Kudüs kentine taşınması nedeniyle düzenlenen protesto gösterilerinde Filistinliler, İsrail askerlerinim ateş ve göz yaşartıcı bomba saldırılarından korunmak maksadıyla kaçarlarken. Foto: Ibraheem Abu Mustafa/REUTERS

Binlerce Gazzeli, sabahın erken saatlerinde, Shujaiva yakınlarındaki eski Karni sınır geçiş yerinde kurulan kampta çoktan yerlerini almış durumdadır. Bu kamp, bütün Gazze’de kurulan 12 kampın en büyüğüdür. Karni’nin güneyinde yayılan göstericiler sınır boyunca uzanan çit ve İsrail Savunma Kuvvetlerinin karşısında durmaktadırlar.

Tek bir Merkava tankı Nahal Oz’un doğu kanadını korumak maksadıyla mevzilenmiş durumdadır. Zırhlı Humvee araçları giriş yolunda ileri geri hareket etmekte ve ağır silahlarla donatılmış piyadeler de en ileri hatları belirleyen toprak sedde üzerinde yerlerini almış durumdadırlar.

Toprak sedde, sınırı geçmek isteyenler için fiziksel bir engel oluşturmasının yanı sıra İsrail Savunma Kuvvetlerinden direkt olarak göstericilere doğru pozisyon alan keskin nişancılar için yüksek atış mevzileri görevi de görmektedir. Gazze’den yayın yapan bir Avrupalı gazetecinin bana ifade etiği gibi, Filistinli göstericiler gerçekten de İsrail ordusundan keski nişancılara, onların yüzlerini görebilecek kadar yakındırlar.

Değişik noktalardan gelen sniper patlamaları duyulmaktadır, fakat daha fazla duyulan patlama sesleri, Humveeler üzerindeki silindir lançerler  ve dronlar tarafından atılan göz yaşartıcı bombaların çıkardıkları seslerdir. İsrail ordusu personeli tarafından Arapça, sürekli olarak megafonlarla yinelenen, çite 300 metreden fazla yaklaşmayın, karşı taraftan da yine megafonlardan aksini söyleyen sesler birbirine karışmış durumdadır. Ve, Gazze sınırları içinde yaralanan Filistinlileri tahliye eden ambulansların uğursuz sesleri de aralıksız duyulmaktadır.

‘‘Kanlı Pazartesi’’ günü Gazze sınırında düzenlenen gösterilerde yaralanan bir Filistinli tahliye edilirken.
14 Mayıs 2018. Foto: Ibraheem Abu Mustafa/REUTERS

İsrail tarafında, İsrail askeri polisinin gerisinde görevlerini yapan gazeteciler için tek risk,  İsrail ordusunun kullandığı öldürücü olmayan kalabalık dağıtma yöntemlerinin, açık alanlarda etkili olmadığının da bir göstergesi olan, doğuya doğru esen bir rüzgarla göz yaşartıcı gaz koku dalgasının üzerlerine gelmesidir.

Gazzeliler, İsrail’e karşı yeni bir silah kullanmaktadır; çevredeki İsrail tarım arazilerine bırakılmak üzere yanıcı maddeler taşıyan uçurtmalar. Bu türden iki uçurtma Nahal Oz dışında, gazetecilerin bulundukları yerin de arkasına düşmüş ve kuru buğdayın süratle alev almasına neden olmuştur. İsrail ordusuna ait buldozerler ve yangın söndürme ekibi çıkan yangınları derhal söndürmüşlerdir.

HAMAS militanları da kendi hesaplarına, tamamen şiddet içermeyen protesto eylemi iddiaları ile çelişen, en azından bir kez oldukça kuzeyde İsrail kuvvetlerine karşı gerçek ateşli silah kullanmış ve bir hücre de çitin yine oldukça güneylerinde bir yere el yapımı patlayıcı düzenek yerleştirme teşebbüsünde bulunmuştur.

Fakat genel olarak şiddetin çoğu Filistinli protestoculara yöneliktir, birçoğu silahsız olan protestocular sınırdaki çite ulaşmaya ve onu aşmaya çalışmakta, İsrail Savunma Kuvvetleri de onları püskürtmek için ölümcül karşı tedbirler uygulamaktadır.

Yüksek dereceli şiddete tepki olarak İsrail Savunma Kuvvetleri, bugün öğleden sonraki saatlerde, Gazze’nin kuzeyinde, Jabaliya yakınlarında birkaç HAMAS mevziisini bombalamıştır. Kfar Aza yakınlarındaki Yahudi yerleşim yerindeki Black Arrow gözetleme yerinde bulunan gazeteciler büyük patlama seslerini açık bir şekilde duyabilmişlerdir.

Black Arrow gözetleme yeri bunun yanı sıra, geçmişte yaşanan İsrail-Gazze şiddetinin de anıtsal yeridir, burası, 1950’li yıllarda İsrail paraşütçülerin, o zamanlar Mısır işgali altında olan bölgeye misilleme saldırıları yaptıkları yerdir. Günümüzde ise buralar insanların piknik yaptıkları alanlardır. Küçük bir çam ormanında, ağaçların altındaki piknik masaları bugün her iki cinsten oluşan yüzleri kamuflaj boyalı, ortalıkta boş boş dolaşan ve bir şeyin olmasını bekleyen, muharebe birliğine mensup İsrail askerleri tarafından doldurulmuş durumdadır.

Filistinli yetkililere göre İsrail ordusu tarafından açılan ateş sonucunda yaklaşık olarak
2700 kişi yaralanmıştır. Foto Telif Hakkı: EPA

Aşağılarda bir yerde halen yanmakta olan buğday tarlasından ara sıra da olsa ateşli silah ve göz yaşartıcı bombaların patlama sesleri duyulmaktadır. Fakat Jabaliya kampında durum sakin görünmektedir. Gazze’nin başka bölgelerinde, örneğin Karni’de Filistinli protestocular İsrail askerleri ile daha dinamik bir kedi-fare oyunu oynamışlardır. Bize anlatıldığına göre, İsrail ile Gazze arasındaki sınır çitinin her yerine, karşı taraftan herhangi bir sızma girişimini engellemek maksadıyla İsrail Savunma Kuvvetleri personeli yerleştirilmiştir, fakat askerlerin hepsi çok iyi gizlenmiş bir durumdadırlar.

Sonuç olarak Gazzeliler, tehdit edildiği gibi kitle halinde asla sınıra doğru yürüyüşe geçmemişlerdir. 12 kamptan protesto gösterilerine katılanların sayısı tahmini olarak 40.000 civarındadır ve bu rakam İsrailli yetkililerin korktuklarının yarısı kadardır. Fakat protesto gösterilerine bu kadar insanın katılması sadece Gazze tarafında ölen 55 insan sayısını daha göze çarpıcı hale getirmektedir. Ölü sayısı artmaya devam etmektedir.

İsrail Savunma Kuvvetleri, haftalardır söylendiği gibi, çevredeki sivil yerleşim birimlerine daha fazla zarar verme riskini artıracak şekilde, basitçe ifade etmek gerekirse, tek kelimeyle Filistinlilerin sınır çitini aşarak İsrail’e girmelerine izin vermemektedir.

Gazze Açık Hava Hapishanesi

İsrail Savunma Kuvvetleri sözcüsü Tuğgeneral Ronen Manelis yaptığı açıklamada,  ordunun görevinin anavatanı korumak olduğunu ifade etmektedir. Manelis’e göre HAMAS, terör eylemleri ile askerler ve sivillere saldırmak maksadıyla sınırı geçerek İsrail topraklarına sızmak istemiş, fakat İsrail ordusu buna başarıyla engel olmuştur.

Uluslararası toplumda birçokları, kadınlar, çocuklar ve gazetecilerin sniper mermileri ile vurulmasına dikkat çekerek, İsrail  Savunma Kuvvetlerini tetiği çekmekten zevk almakla eleştirmektedir. İsrail  Savunma Kuvvetleri ise yaptığı açıklamalarda, bugüne kadar hata ve kazaların nasıl meydana geldiğine yönelik geçerli bir neden ortaya koyamasalar da her tetiğin çekilmesinin üst düzey bir komutanın onayına bağlı olduğunu, fakat yine de hata ve kazaların meydana geldiğini ifade etmektedirler.

HAMAS da uluslararası arenada şiddet eylemleri ile bilinen bir terör örgütüdür ve başlangıçta bir halk protesto hareketi olarak başlayan eylemleri etkili bir şekilde kışkırtmakta ve yönetmektedir. Daha açık ifade etmek gerekirse HAMAS, dokuz yıl önce Filistin Otoritesini vahşi bir  darbeyle devirdiği günden bugüne kadar geçen sürede Gazze’yi yönetmekte başarılı olamamıştır. İsrail, Mısır ve Filistin Otoritesinin sıkıştırması ve 2009 yılından günümüze kadar geçen sürede İsrail ile yaşanan üç başarısız savaşı geride bırakan HAMAS, sınırda yapılan gösterileri İsrail’i uluslararası arenada alt etme ve olası bir kaçış yolu olarak görmektedir.

ABD Kudüs Büyükelçiliğinin açılış töreninde Başbakan Benjamin Netanyahu
açılış konuşmasını yaparken. 14 Mayıs 2018 Foto: Menahem Khana/AFP

Ölenlerin sayısı arttıkça,  Gazze’deki  insanlık dramına medyanın dikkati ve dünyanın sempatisi de artmaktadır, Gazze sınırında meydana gelen ölümler, Birleşik Devletler Büyükelçiliğinin şampanya içilen açılış törenini gölgede bırakmıştır. Aslında üç gece boyunca Gazzeli  isyancılar, petrol, doğal gaz ve her türlü gıda maddesinin Gazze’ye geçiş yeri olan Kerem Shalom geçidini ateşe vermişlerdir. HAMAS liderlerinden bir tanesi şiddetin artacağı tehditlerinde bulunmuş ve HAMAS ve askeri kanadı olan İzzeddin el-Kassam Tugayları dâhil direniş güçlerinin sabrının sonuna gelindiğini ifade etmiştir.

Sınırda, daha da kuzeyde, bir tepenin yamacına kurulmuş olan İsrail’in Sderot kasabasında, büyük bir zeytin ağacının altına oturmuş, Gazze’ye doğru bakan genç bir İsrailli çift ile karşılaştım. Bugün meydana gelenler, uzun bir süreden beri, bir türlü sonu gelmeyen bu savaştaki  en kanlı gün olabilir, fakat Gazze, uzaklarda görülen göz yaşartıcı bombalardan çıkan dumanları bir tarafa bırakırsak, tecrit edilmiş ve oldukça güvenli bir şekilde seyredilebilen bir  yerdir. Genç çiftin büyük zeytin ağacının altındaki görüntüsü, her an patlamaya hazır sınırın iki tarafındaki farklı gerçeğin belki de en güzel özetidir. Ne yazık ki bugün yaşanan olaylar ve her iki taraftan yükselen tehditler göz önüne alındığında, yarın ve önümüzdeki günler, çok daha büyük şiddet olaylarına tanıklık edebilirler.

Gazze Açık Hava Hapishanesi sınırında Filistinliler acımasızca katledilirken, birazdan şampanyalarını yudumlamaya geçecek olan, ABD Kudüs Büyükelçiliğinin açılış töreninde Netanyahu’yu alkışlayan davetliler.
14 Mayıs 2018 Foto: Menahem Khana/AFP

Çevirenin Notları: Yazı aslına sadık kalınarak çevrilmiştir,  orijinal metne aşağıdaki link üzerinden erişebilirsiniz.

‘‘Büyük Dönüş Yürüyüşü’’ ile ilgili  bilgi vermek başka bir yazının konusu olsun. Burada sadece, 15 Mayıs 1948 tarihinde büyük bir etnik temizliğe maruz bırakılan Filistinlilerin, son umut olarak gördükleri Büyük Dönüş Yürüyüşünün, 11 Mayıs 2018 Cuma günü yedincisinin yapıldığını ve bugüne kadar onlarca Filistinlinin hayatını kaybettiğini ve yüzlercesinin de yaralandığını ifade edelim.

The Bloodbath on Israel’s Gaza Border Isn’t Over

ISRAEL-GAZA BORDER-At the same time that Israeli and U.S. officials were congratulating themselves at a lavish ceremony opening the new U.S. Embassy in Jerusalem on Monday, here at the line between Israel and Gaza more than 50 Palestinian protesters were killed and over 1,000 injured as they tried to breach the border fence separating the coastal territory from Israel.