Yazan: Ercan Caner, Sun Savunma Net, 12 Haziran 2017
Moskova Nehri kıyısındaki Rostneft Şirket Merkezi. Balchug.
Bu yılın başlarında, Baar-İsviçre merkezli dünyanın en büyük hammadde ve madencilik şirketi Glencore International AG ve Katar’ın bütün dünyada olduğu gibi Türkiye’deki yatırımlarının da altında imzası olan Katar Yatırım Otoritesi (Qatar Investment Authority-QIA), Rusya petrol ve doğal gaz devi Rostneft’in %19,5 oranındaki hisse satış anlaşmasının tamamlandığı duyurusunu yapmışlardır. 11,3 milyar ABD doları tutarındaki satış bedelinin 324 milyon doları Glencore International AG tarafından, geri kalanı ise Katar Yatırım Otoritesi tarafından ödenecektir.
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin açısından zafer anlamına gelen bu anlaşma sonucunda, Rusya’nın en büyük petrol üreticisi Rostneft’in %19,5 hissesi Katar tarafından satın alınmıştır. Sürpriz anlaşma, Putin açısından Batının uyguladığı çeşitli yaptırımlardan kurtulmak anlamına gelmektedir.
Bu yatırım, ABD ve Avrupa Birliğinin Ukrayna Krizi sonrası uyguladığı cezai yaptırımlar sonrasında Rusya’da gerçekleşen en büyük dış yatırımdır. Günde 5 milyon varil pompalayan ve Avrupa, Amerika, Asya ve Orta Doğudan 30’dan fazla potansiyel alıcı ile bir süredir görüşmelerini sürdürmekte olan Rostneft’in hisselerinin bir kısmının satışı, Putin açısından büyük bir başarı ve zaferdir. Satışın finansı Avrupa’nın en büyük bankalarından bir tanesi tarafından karşılanacaktır. Petrol fiyatlarının düşmesi sonrasında, devlet gelirinin azalması nedeniyle elindeki varlıkları satmak zorunda kalan Rusya ekonomisi açısından anlaşma bir rahatlama sağlayacaktır.
Katar krizinin patlak vermesi sonrasında, Rostneft Şirketinin %19,5 oranındaki hissesini Katar’dan geri satın alacağına yönelik spekülasyonlar Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov tarafından reddedilmiştir. Rusya TASS Haber Ajansına verdiği demeçte Peskov, Katar ile birkaç Arap ülkesi arasındaki ilişkilerin gerilmesi nedeniyle Rostneft hisselerinin geri alınacağı yönündeki iddiaların doğru olmadığı açıklamasını yapmıştır.
Katar Yatırım Otoritesi de Wall Street Journal’de yayımlanan ve Rusya’nın hisselerini geri alacağını öne süren makaleyi yalanlayarak bu yöndeki iddiaların asılsız olduğunu ve sözleşmede Rostneft veya Rusya devletinin hisseleri geri alma hakkı olmadığı açıklamasını yapmıştır.