Doğu Akdeniz Boru Hattı

Yazar: Batya Jerenberg, World Israel News, 25 Kasım 2018

Çeviren: Ercan Caner, Sun Savunma Net, 4 Aralık 2018

İsrail’in Channel 2 televizyon kanalının haberine göre; İsrail iki yıl süren görüşmeler sonrasında İtalya, Yunanistan ve Kıbrıs ile dünya tarihindeki en uzun doğal gaz boru hattının döşenmesi konusunda bir anlaşmaya varmıştır.

Boru hattının uzunluğu 1,242 mil (Yaklaşık 2,200 kilometre) olacak ve derinliği 1,8 ile 3 mil arasında değişecektir. Boru hattı ile İsrail kıyısı açıklarında denizden çıkarılan doğal gaz Avrupa’ya ulaştırılacaktır.

Birkaç ay içinde başlaması planlanan Doğu Akdeniz Boru Hattı Projesi ile Kıbrıs’ın yaklaşık olarak 170 kilometre güneyinden çıkarılan doğal gaz, yukarıda sunulan haritada da görüldüğü gibi Girit Adası ve Yunanistan toprakları üzerinden geçerek İtalya’nın Otranto kentine ulaşacaktır.

Proje kapsamında, halen enerji kaynakları açısından büyük oranda Rusya’ya bağımlı olan Avrupa’ya,yıllık 20 milyar metre küpe kadar doğal gazın ulaştırılması beklenmektedir.Projenin tamamlanması ile Avrupa enerji kaynaklarını çeşitlendirecek ve Rusya’ya olan bağımlılığından kurtulacaktır.

Moskova 2014 yılında Ukrayna ile olan anlaşmazlığı nedeniyle doğal gaz dağıtımını kesme tehdidinde bulunmuş ve geçmişte, 2009 yılında da gaz akışını geçici olarak durdurmuştur.

Ulusal Altyapı,  Enerji ve Su Kaynakları Bakanı Yuval Steinitz’in Hadashot TV kanalına verdiği bilgilere göre; inşa edilmesi planlanan doğal gaz boru hattı, İsrail ekonomisinde büyük bir patlama yaratacaktır.

Bakan Steinitz yaptığı açıklamada; petrol ve doğal gaz nedeniyle Avrupa üzerindeki Arap nüfuzundan şikayet ettiklerini, Avrupa’ya yapılacak doğal gaz dış satımının Arapların nüfuzunu belirli oranda azaltacağını ve Arap gücüne karşı bir denge unsuru olacağını ifade etmiştir.

Üzerinde dört yıldır çalışılmakta olan anlaşma, dört ülkenin enerji çarlarının 2017 yılı Aralık ayında inşası planlanan boru hattıyla ilgili bir mutabakat metni imzalamasıyla ivme kazanmıştır. Projenin gerçekleştirilmesi; derin bir deniz altı rotası izlemesinin yanı sıra Kıbrıs ile Yunanistan arasında, deniz dibinde volkanik bir araziden geçmesi nedeniyle de teknik açıdan zor olarak değerlendirilmektedir.

İsrail doğal gazı için Mısır ve Ürdün ile de milyarlarca dolar değerinde uzun vadeli anlaşmalar yapılmıştır ve dağıtıma önümüzdeki yıl içinde başlanması planlanmıştır.

Doğu Akdeniz Boru Hattı anlaşması, Avrupa Birliği’nin onayı ile İsrail, Kıbrıs, Yunanistan ve İtalya arasında imzalanmıştır. Avrupa’nın 2030 yılına kadar doğal gaz ihtiyacının yıllık 100 milyar metre küpe çıkması beklenmektedir.

Çevirenin Notları: Yazı aslına sadık kalınarak çevrilmiştir, orijinal metne aşağıdaki link üzerinden erişebilirsiniz.

Boru hattı projesinin maliyeti 7,36 milyar dolardır. Proje ile son yıllarda iyice soğuk olan İsrail’in Yunanistan ve Kıbrıs ilişkileri önemli ölçüde gelişmiş durumdadır. Üç ülke sık sık ortak askeri tatbikatlar icra etmektedir.

Doğu Akdeniz Boru Hattı projesi Avrupa Birliği ve dört ülkenin desteğini almış olmasına rağmen bugüne kadar büyük petrol şirketlerinden ilgi görmemiştir. Avrupa doğal gaz ihtiyacını halen Rusya, Norveç, Kuzey Afrika, Katar, Birleşik Devletler ve diğer ülkelerden karşılamaktadır.