Yazar: Tyler Rogoway, 21 Kasım 2016
Çeviren: Ercan Caner
Amiral Kuznetsov uçak gemisine Kasım 2016 ayının başlarında gönderilen, dört adet MiG-29KR modeli çok maksatlı deniz savaş uçağından bir tanesinin, utanç verici bir şekilde denize çakılmasının nedeni; Rus uçak gemisinin güvertesinde yaşanan bir dizi olaylar ve sonrasında şansız savaş uçağının yaşadığı motor gücü kaybıdır.
Rus medya organlarına dayandırdığı haberinde USNI News, keşif ve Halep üzerinde yapılan, bölgeyi tanıma uçuş görevine katılan üç adet uçağın, görevi tamamlamalarını müteakip uçak gemisine iniş yapmak üzereyken olayların başladığını bildirmektedir. İlk uçak emniyetli bir şekilde inişini tamamlamış, hemen arkasından inen ikinci uçak ise, iniş rulosu esnasında, geminin güverte çapraz durdurma halatlarından bir tanesini koparmıştır. Böyle bir durum, dünyanın neresinde olursa olsun, bütün donanma havacıları ve güvertede görev yapan gemi mürettebatı için gerçekten ölümcül bir durumdur.
Şans eseri ikinci MIG, güverte üzerinde iniş rulesi yaparken bir sonraki kabloya takılmış ve uçuş görevini emniyetli bir şekilde tamamlamıştır. Derhal hatalı güverte anonsu yapılmış ve inmek için sırasını bekleyen üçüncü MiG-29KR Fulcrum’a uçak gemisinden uzaklaşma ve geminin güvertesi yeniden faal ve kullanılabilir hale getirilene kadar meydan turu atma talimatı verilmiştir.
USNI News tarafından bildirildiğine göre: uçak gemi üzerinde meydan turu atarken her iki motor da stop eder, yapılan ilk açıklamaya göre iki motora da yakıt akışı durmuştur. Bu tür durumlarda savaş uçakları bir kaya gibi düşer ve pilotun sadece tek bir opsiyonu vardır – atlamak.
Üçüncü MiG-29KR savaş uçağının yakıt bitmesi nedeniyle kaybı, Rusya’nın merkezi Suriye’de yer alan kıyıya yakın en büyük hava üssü ve Kıbrıs’ta bulunan havaalanlarının en fazla 50 mil uzaklıkta olduğu göz önüne alındığında tamamen gereksiz gibi görülebilir.
Özellikle uçuşun safhası ve mevcut koşullar göz önüne alınarak iki motorun da arızalanarak durma olasılığı devre dışı bırakıldığında bu olay, Rus deniz havacılığının ne kadar riskli bir durumda olduğunu ve uçak gemisi ile hava unsurunun yetersizliklerini çok açık bir şekilde ortaya koymaktadır. Görünüşe göre ortada, bekleme paterninde olan savaş uçağına ikmal yapabilecek bir tanker uçağı yoktur, ayrıca yakıtın azaldığı durumlarda pilotların, en yakın havaalanına gitmelerini dikte eden bir standart işletme usulleri de bulunmamaktadır.
Diğer bir ifadeyle, eğer bu raporlar doğru ise meydana gelen olay, beklenmeyen durumlarda yapılması gerekenler önceden planlanmadığı için gereksiz ve belirgin derecede bariz aptalca bir kayıptır. Uçak gemisindeki şartların ne kadar zor olduğu ve mürettebatın ne kadar gerçek eğitim alabildikleri dikkate alındığında, pilotların deli cesareti ve dikkatsizlikten başka bir şey değildir.
Kazanın hemen sonrasında The War Zone tarafından yapılan açıklamada: ‘‘Rusların sınırlı uçak gemisi uçuş operasyonları için eğitim programı da uzun süreden beri bir endişe kaynağıdır. Bazen yıllarca sefere çıkmayan sadece bir adet uçak gemisi ve uçak gemilerine intibaklı bir avuç savaş pilotu ile Rus Donanmasının, tehlikeler içeren uçak gemisi operasyonlarında asgari kritik deneyimli pilot mevcudunu muhafaza edebilmesi tartışılır.’’ ifadeleri yer almaktadır.
Neyse ki bu olayda, pilotlar uçaktan atlamış ve kurtarılmışlar, tek kayıp Rusya’nın en yeni ve en gelişmiş savaş uçaklarından bir tanesi olmuştur. Fakat gelecek sefer aynı şeyler olmayabilir.
Kuznetsov uçak gemisi, envanterinde kalan üç adet MiG-29KR savaş uçağı, meydana gelen kaza sonrasında hiç havada görülmemesine rağmen, uçuş görevlerini iptal etmemiştir. Kaydedilen yeni görüntülerde, küçük bir modernizasyona tabi tutulan, fakat hala göreceli olarak eski olan SU-33 modeli uçakların hava-hava füzeleri ve güdümsüz bombalarla uçuş görevlerine kalktıkları görülmüştür.
Çevirenin Notu: Yazının orijinaline aşağıdaki linkten erişebilirsiniz. Rus donanması, Soğuk Savaş döneminden beri ilk kez bu kadar büyüklükte bir deniz gücünü bir araya getirerek Suriye’ye göndermiştir. Bölgeye gelişi esnasında hiç bir ülkenin yakıt ikmali yapmayı kabul etmediği Rus Donanması için Suriye’nin Tartus kentindeki limanın önemi çok büyüktür. Oldukça eski bir uçak gemisi olan Amiral Kuznetsov 1991 yılında o zamanki adıyla Kızıl Ordunun envanterine girmiştir.