Ercan Caner, Sun Savunma Net, 6 Ekim 2017
Türkiye sonunda hava savunma sistemini seçti ve Rus yapımı S-400 füzeleri için Rusya ile tartışmalı bir anlaşma imzaladı. Rusya-Türkiye ilişkilerinin giderek geliştiği bir dönemde imzalanan anlaşma ile Türkiye, S-400 hava savunma füzeleri karşılığında, Rusya Federasyonu’na tahmini olarak 2,14 milyon avro ödeme yapacak.
M-17 modeli helikopterler ve bugüne kadar yapılan çeşitli alımlar ile karşılaştırıldığında; 2,14 milyar avro değerindeki bu anlaşma, iki ülke arasında silah satışları bağlamında en büyük anlaşma olarak kayıtlara geçti.
Rus TASS Haber Ajansına bilgi veren Putin’in yardımcılarından Vladimir Kozhin; Türkiye tarafından ön ödemenin yapıldığını ve bu aşamada teknoloji transferinden ziyade hazır silah satışının söz konusu olduğunu ifade etti.
Rus kaynaklar, 400 km menzili olan S-400 füzesinin, her birine ikişer füze atarak, aynı anda 80 adet hava hedefini vurabilme kabiliyetine sahip olduğunu iddia etmektedirler. 2007 yılından beri kullanılmakta olan S-400 füzesinin hedefleri hava araçları, seyir füzeleri, orta menzilli füzeler, insansız hava araçları ve diğer hava keşif ve gözlem sistemleridir. Füze, 250 mil mesafede ve 20 mil irtifadaki hedeflere angaje olabilmektedir.
Türkiye’nin hava savunma sistem tedarik çabaları, ABD, Almanya ve Hollanda’nın Türkiye’de konuşlu Patriot füzelerini geri çekmesi üzerine başlamıştır.
Başlangıçta 3,4 milyar dolar kaynak ayrılan hava savunma sistemi ihalesine, Amerika Patriot PAC-3, İtalya/Fransa SAMP/T Aster 30, Rusya S-400 ve Çin HQ-9 hava savunma sistemleri ile katılmış ve Çin’den China Precision Machinery Import-Export Corp. (CPMIEC) firması, daha ucuz fiyat ve teknoloji transferi garantisi vererek ihaleyi kazanmıştır.
CPMIEC’in ihaleyi kazanmasının arkasındaki en önemli nedenler arasında HQ-9 füzesinin diğer sistemlerden daha ucuz olması ve Çin’in teknoloji transferini kabul etmesidir.
CPMIEC firmasının ihaleyi kazanması Batı ve NATO’da büyük tartışmalara neden olmuş, Türkiye bir Truva Atı olarak nitelendirilerek, HQ-9 hava savunma sisteminin NATO sistemlerine entegre edilmesinin mümkün olmadığı ileri sürülmüştür. HQ-9 füzeleri, Rus yapımı S-300 füzelerinin Çin tarafından üretilen modelidir.
NATO ortaklarının ağır baskıları sonucu Türkiye, Çin CPMIEC firmasının yeteri kadar teknoloji transferi yapmayacağını ve kendi milli hava savunma sistemini kendisi üreteceğini ileri sürerek ihaleyi iptal etmiştir.
İhaleyi TEKNOLOJİ TRANSFERİ yapacağını garanti eden Çin firması kazandığında ortalığı ayağa kaldıran NATO ve Batı, iptal sonrasında, ilk ihaleye giren ve kaybeden Rus yapımı S-400 füzelerinin HAZIR ALIM kararına nedense aynı şiddetli tepkiyi göstermemiştir.
Bunun nedeni ise; Türkiye’nin kendi milli hava savunma sistemini üretme sevdasından vaz geçerek, hazır alım Rus yapımı S-400 füzesine razı olmasıdır.