Norveç Helikopter Kazası: Çalışmalar Sürüyor

NORVEÇ HELİKOPTER KAZASI: ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR

Kaza Kırım Kurtarma Çalışmaları

29 Nisan 2016 tarihinde, Airbus H225 modeli Super Puma helikopteri, bir petrol platformundan yolcularını almayı müteakip kaza kırım geçirerek Kuzey Denizi’nde kaza kırım geçirmiş, 13 kişi hayatını kaybetmiştir. Hayatını kaybedenlerin 11’i Norveç, biri İngiliz, biri de İtalyan vatandaşıdır.

Norveç Kaza Kırım İnceleme Heyeti ilk tedbir olarak H225 modeli Super Puma helikopterlerinin deniz üstü uçuşlarını yasaklamıştır. Helikopterin kara üstündeki uçuşları devam etmektedir.
Norveç Kaza Kırım İnceleme Heyeti Turøy – Hordaland’da meydana gelen helikopter kazasını incelemeye başlamıştır.

Helikopter enkazı düştüğü yerde bir kısmı denizin dibinden, bir kısmı da kara parçası üzerinden çıkarılarak Bergen’de bulunan Haakonsvern Deniz Üssüne götürülmüş ve incelenmeye başlanmıştır. Uçuş Veri ve Kokpit Ses Kayıt cihazı enkazdan kurtarılmış ve üzerindeki verilerin ayrıntılı olarak incelenmesi maksadıyla İngiltere’de bulunan AAIB’ye (Air Accidents Investigation Branch – Hava Aracı Kazaları İnceleme Heyeti) gönderilmiştir.

Kaza Kırımda Enkaz Haline Gelen Helikopter

Super Puma helikopter son kaza kırım kayıtları:

2012 yılında İskoçya’da 2 adet EC225 modeli helikopter Kuzey Denizi sularına gömülmüştür. Kazalar Aberdeen ve Shetland’da meydana gelmiştir. Her iki kaza da dişli kutusu probleminden kaynaklanmış yolcu ve mürettebat sağ salim kurtulmuşlardır.

Ağustos 2013 tarihinde farklı bir Super Puma, AS332 L2 Shetland’da kaza kırım geçirmiş ve dört kişi hayatını kaybetmiştir.

Nisan 2009 tarihinde diğer bir AS332 L2 modeli helikopter İskoçya açıklarında kaza kırım geçirmiş ve 16 kişi hayatını kaybetmiştir. Kaza helikopterin dişli kutusu arızası sonrasında ana rotor pallerinin ayrılması sonucu meydana gelmiştir. Bu problem eski model Super Puma helikopterlerinde meydana gelen birkaç kaza kırımın nedenidir.

Yere Çarpma Öncesinde Helikopterden Ayrılan Ana Rotor Palleri

BEA – Fransa (Bureau d’Enquêtes et d’Analyses) ve AAIB – İngiltere’den temsilci ve uzmanlar da kaza yerindeki incelemelere, Norveç kaza kırım inceleme heyeti ile birlikte katılmaktadırlar. BEA uzmanlarının kaza kırım incelemesine katılma nedeni helikopterin bir Fransız helikopter firması tarafından imal edilmesidir. AAIB uzman ve temsilcilerinin incelemeye katılma nedeni ise helikopter modeli üzerinde ve helikopter offshore operasyonları alanlarındaki uzmanlıkları ve tecrübeleri olduğu yetkililerce açıklanmıştır.

Çalışma takvimi ve inceleme heyetleri tarafından yürütülecek faaliyetler hakkında kesin rakamlar vermek oldukça güç, fakat Norveç Kaza Kırım İnceleme Heyeti uçuş emniyetini etkileyen genel bir sorun olup olmadığını belirleme faaliyetine öncelik verecek ve en kısa sürede kazanın nedenini ortaya çıkarmak için elinden geleni yapacaktır. Önemli teknik detayların otoritelere aktarılmasını garanti altına almak maksadıyla EASA (European Aviation Safety Agency) ve Norveç Sivil Havacılık Ajansından yetkililer kaza kırım incelemesine katılmak için davet edilmişlerdir. Kazaya neden olabilecek kritik bir uçuş emniyet bulgusu derhal bütün havacılık çevreleri ile paylaşılacaktır. Kaza kırıma neden olan
faktörleri tam olarak ortaya koyacak raporun hazırlanmasının en az 12 ay süreceği tahmin edilmektedir.

Helikopter Enkazı ve Uçuş Veri ve Kokpit Ses Kayıt Cihazı

Kaza kırım yerinde helikopterin bazı parçalarının kara ve denizden toplanması ve çıkarılması faaliyetleri halen devam etmektedir. Bergen’de bulunan Haakonsvern Deniz Üssüne götürülen ana enkaz ve büyük parçalar üzerinde de incelemeler paralel olarak sürdürülmektedir.
Eurocopter EC225 Super Puma helikopteri ile ilgili bilgiler:

• Genel olarak offshore ve petrol endüstrisi tarafından bütün dünyada yolcu taşıma maksatlı kullanılmaktadır,
• Bütün dünyada 220 adet helikopter kullanımdadır,
• Arama ve kurtarma ile yangın söndürme maksatlı olarak da kullanılmaktadır,
• 19 yolcu ve iki mürettebat taşıma kapasitesindedir,
• 5. 30 saate kadar havada kalabilir,
• Helikopter üzerinde su üstünde kalma kiti ve çarpışmayı önleyici sistemler (TCAS) bulunmaktadır.

Kaza Kırımın Meydana Geldiği Yer

Uçuş Veri ve Kokpit Ses Kayıt cihazından elde edilen verilerin ve kaza kırım yerinden elde edilen bulguların analizi, kazanın nasıl meydana geldiği ve kaza kırım öncesinde neler olduğu hakkında kaza kırım heyetine ipuçları verebilecektir.

Bütün uçuculara emniyetli uçuşlar dilerim.

Yazan: Ercan Caner, Elektrik ve Elektronik Mühendisliğinin yanı sıra, uçak ve helikopter lisanslarına sahiptir. Yüksek lisans derecesini Gazi Üniversitesi’nden Avrupa Birliği – Türkiye İlişkileri alanında alan Caner, halen Türkiye Hava Sahası Yönetimi alanında Haliç Üniversitesi’nde doktora tez çalışmalarını sürdürmektedir. İnsansız Hava Araçları (2014) veTaarruz Helikopterleri (2015) konulu makaleleri yayımlanmıştır. 36 yılı kapsayan TSK, BM ve NATO deneyimlerine sahiptir.
E-mail: ercancaner@gmail.com  Twitter: @ercancaner1963