Ordu’nun Silahları Pisliklerin Ellerinde!

Orduya ait silahlar ortadan kaybolmaya devam etmekte ve bazıları da organize suç örgütleri tarafından kullanılmaktadır.

Yazarlar: Kristin M. Hall, James LaPorta, Justin Pritchard ve Justin Myers, Associated Press, 15 Haziran 2021

Çeviren: Ercan Caner, Sun Savunma Net, 16 Haziran 2021

9 mm çaplı bir tabancanın namlusu ve önden görünümü Kaynak: Getty Images

Associated Press tarafından yapılan bir araştırmanın sonucuna göre; 2010’lu yıllarda Birleşik Devletler ordusuna ait en az 1,900 adet ateşli silahın kaybolduğu veya çalındığı ve bu silahlardan bazılarının da şiddet suçlarında kullanıldığı belirlenmiştir. Associated Press’e göre bu rakam kesinlikle eksiktir ve ortadan kaybolan ve/veya çalınan ateşli silah sayısı çok daha fazladır.

Birleşik Devletler Kara, Deniz Piyadeleri, Donanma ve Hava Kuvvetleri’ni kapsayan hükümet kayıtlarına göre; tabancalar, makineli tüfekler, pompalı tüfekler ve otomatik saldırı tüfekleri; cephanelikler, ikmal depoları, savaş gemileri ve daha birçok yerde ortadan kaybolmuş durumdadır. Bu savaş silahlarının ortadan kaybolmalarının nedeni ise nöbetleri esnasında uyuyan askerler ve kayıt yapmayan arızalı gözetleme sistemleri gibi şimdiye kadar kamuoyu ile paylaşılmayan güvenlik sistemindeki açıklardır.

Bir olayda; North Carolina’da bulunan Fort Bragg üssünden çalınan kara kuvvetlerine ait bir tabancanın ele geçirilmeden önce, New York kentinde dört ayrı saldırıda kullanıldığı tespit edilmiştir. Kara kuvvetlerinden çalınan bir tabancanın da Boston’da bir sokak soygununda kullanıldığı belirlenmiştir.

Silah hırsızlık ve kayıpları sadece ABD topraklarında değil, dünyanın her yerindeki askeri birliklerde meydana gelmektedir. Afganistan’da meydana gelen bir olayda, cephaneliğin asma kilidi kırılarak 65 adet Beretta M9 marka tabanca yürütülmüş ve çalınan tabancaların bir kısmı sonradan New York kentinde ele geçirilmiştir. Savaş bölgesinde gerçekleştirilen bu hırsızlık olayı haftalarca fark edilmemiş, ancak boş tabanca kutuları bulunduğunda tabancaların çalındıkları ortaya çıkmıştır. Çalınan tabancaların günümüze kadar izine rastlanılmamıştır.

ABD Ordusu Suç Araştırma Komutanlığı tarafından 09 Şubat 2021 tarihinde paylaşılan 2017 yılına ait fotoğraf, Letterkenny Ordu Deposuna gelen patlayıcılarla dolu konteynerde hırsızlık yapıldığına dair izler görülmüştür. Yapılan incelemede; Birleşik Devletler Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na ait 32 adet 40 mm çaplı M430A1 modeli mühimmatın eksik olduğu belirlenmiştir. Kaynak: U.S. Army Criminal Investigation Command via AP

Associated Press, haberinde sadece çalıntı ateşli silahlardan bahsediyor olsa da Atlanta’da ele geçirilen zırh delici el bombaları olayında da görüldüğü gibi, askeri mühimmat da çalınmakta veya ortadan yok olmaktadır. Bu olayda ve diğer birçok olayda askeri soruşturmacılar sorumluları bulamadan dosyaları kapatmıştır.

Pentagon, geçmişte çalınan silahlarla ilgili güncellemeleri yıllık olarak Kongre ile paylaşırken, bu gereksinim yıllar önce kaldırılmış ve kamuoyuna hesap verme sorumluluğu da ortadan kalkmıştır. Birleşik Devletler Kara ve Hava Kuvvetleri Komutanlıkları Associated Press’e; 2010 ile 2019 yılları arasında kaç tane silahın kaybolduğunu veya çalındığını hemen söyleyebilecek durumda değildir.

Associated Press bu nedenle; yüzlerce askeri suç dava dosyası ve küçük silahların kayıtlarının yanı sıra dâhili askeri analizleri de gözden geçirerek kendi veri bankasını oluşturmuştur. Yapılan incelemede; silahların kaderinin bilinmediği hava aracı kaza-kırımları veya benzer başka kazalar gibi muharebe esnasında yok olan silahlar hesaplamaya dâhil edilmemiştir.

Malmstrom Hava Kuvvetleri Üssü silahlığından bir görünüm. İllüstrasyon: Associated Press.

ABD silahlı kuvvetleri çalınan ve/veya kaybolan silahlarla ilgili bilgileri paylaşmakta isteksiz davranmaktadır, yıllarca bilgilerin açıklanmaması yönünde baskı yapmıştır. Diğer kuvvetlerin aksine Hava Kuvvetleri Komutanlığı ise günümüze kadar hiçbir bilgi paylaşmamıştır. Askeri silahlar, özellikle onları korumakla görevli ordudaki kötü niyetli ve yozlaşmış pisliklere karşı oldukça hassastır. Bu yozlaşmış pislikler, silahlı kuvvetlerin depoları ve devasa ikmal zincirinin zayıf taraflarını çok iyi bilmekte ve bu zayıflıkları istismar etmektedir. Ordudan fazla para kazanamayacağını bilen, genellikle düşük rütbeli personel servet kazanmak için şanslarını denemek istemektedir.

ABD kara kuvvetlerinden Tuğgeneral Duane Miller de silah çalınma ve kaybolma olaylarının ana nedeninin para olduğunu ifade etmektedir. Birleşik Devletler silahlı kuvvetler bünyesinde meydana gelen silah kayıp ve çalınma olaylarının geçek sayısı kamuoyuna açıklanandan çok daha fazladır. Tuğgeneral Miller kendisiyle yapılan ilk görüşmede; sadece birkaç yüz kayıp tüfek ve tabancanın yok olduğunu belirten kayıtlara atıfta bulunarak, kayıp ve çalıntı silah sayısını olduğundan az göstermiştir. Oysa Associated Press tarafından ulaşılan bir rapora göre ortadan kaybolan silah sayısı toplam 1.303’tür.

Tuğgeneral Miller ikinci görüşmede ise, Associated Press tarafından işaret edilmesinin öncesinde, bütün silahlı kuvvetlere dağıtımı yapılan bilgi notlarından haberi olmadığını ileri sürmüştür. Ordu yetkilileri sonradan yaptıkları açıklamada; bazı kayıp/çalıntı silahların bulunması ve kayıtlardaki hatalar nedeniyle toplam sayının kesin olmadığını ifade etmiştir. Tuğgeneral Miller gibi Deniz Piyadeleri ve Savunma Bakanlığı’ndan üst düzey yetkililer de ordu envanterindeki silahların kayıtlarını takip etmenin çok önemli bir görev olduğunu ve bir silahın kaybolduğu anlaşıldığında, ele geçirilmesi için koordineli bir tepki gösterildiğini ifade etmişlerdir. Yetkililer ayrıca silahların ortadan kaybolmasının yaygın bir problem olmadığını da söylemiştir.

ABD ordusu yetkililerine göre, silahların kaybolma ve çalınmasındaki en büyük nedenlerden bir tanesi de silahlık nöbeti esnasında uyuyan askerlerdir.

Pentagon sözcüsü John Kirby de verdiği demeçte; ordunun elinde birkaç milyon kadar silah olduğunu açıklamıştır. Kirby, silah kayıtları ve korunması işini çok ciddiye aldıklarını ve silah kayıtlarının tutulmasında çok iyi bir iş yaptıklarını düşündüklerini ifade etmiş, ancak bunun kesinlikle hiçbir kayıp/çalıntı olmadığı ve hiçbir hata yapılmadığı anlamına gelmediğinin de altını çizmiştir.

Silah sayımı orduda rutin olarak yapılan bir faaliyettir. Silahlık sorumlularının depoyu her açtıklarında silahları saymaları gerekmektedir. İster eğitimde, ister devriyede, isterse silahlıkta olsun, silahların gözle kontrol edilmesi ve sayılması bütün askerlere öğretilmektedir. Fakat silahlıklar ve depolar olduğu sürece insanların silah ve mühimmatı çalmalarının önüne geçmek mümkün değildir.

Düzenli bir rapor zorunluluğu olmadığından, Kongre’ye önemli olayları ve kayıp silahları rapor etmekten sorumlu olan Pentagon, en azından 2017 yılından beri bu sorumluluğunu yerine getirmemektedir. Çalınan ordu malı silahlar sokak çetelerine satılmakta, bazıları da işlenen cinayetler ve şiddet içerikli suçlarda kullanılmaktadır. Associated Press, çalınan beş farklı ateşli silahın, sivillere ateş etme ve suç işlemekte kullanıldığı sekiz olay tespit etmiş, bazı silahlar da suçluların üzerinde yakalanmıştır. Ateşli silahlara ait bilgilerin kamuoyu ile paylaşılmasına yönelik federal kısıtlamalar, kaybolan ve/veya çalınan silah sayısının kesinlikle eksik olduğu anlamına gelmektedir.

Ordu bir silah ortadan kaybolduğunda sivil güvenlik güçlerine bilgi vermeyi zorunlu hale getirmeli ve emniyet birimleri silahın bulunmasında ABD ordusuna yardım etmelidir. Pentagon suç faaliyetlerinde kullanılan ateşli silahları takip etmemektedir ve sözcü Kirby de bakanlığın çalınan silahların sivil suçlarda kullanıldığından haberi olmadığını ifade etmektedir.

Associated Press‘in bulabildiği bağımsız bir çetele, ABD ordusuna ait 22 adet silahın 2010’lu yıllarda bir suç faaliyetinde kullanıldığını belirten FBI Ceza Adaleti Bilgi Servisi tarafından yapılandır. Bu miktar; ordunun halka sattığı ihtiyaç fazlası veya emniyet güçlerine ödünç verdiği silahları da kapsıyor olabilir. FBI kayıtlarının da eksik olduğu görülmektedir. FBI yetkilileri, 2018 yılında ordu kaynaklı hiçbir silahın cinayet vakasında kullanılmadığını söylerken, Associated Press en az bir silahın cinayet vakasında kullanıldığını tespit etmiştir.

Haziran 2018’de New York Albany polisi, Nisan ayında meydana gelen, ordudan çalınan bir Beretta M9 modeli tabancanın kullanıldığı olayla ilgili olarak genç bir adamı aramaktadır. Emniyet güçleri onu iki ay sonra yakaladıklarında, mermi kovanı analizleri tabancanın 2018 yılında iki ve 2017 yılında da bir kez olmak üzere başka vakalarda da kullanıldığını ortaya çıkarmıştır.

ABD ordusu hâlâ ne kadar silahının çalındığını bilmemektedir.

Çevirenin Notları: Envanterindeki silahlara sahip olamayan ve ‘‘insanın olduğu her yerde hırsızlık olur’’ bahanesinin arkasına sığına ABD ordusuyla ilgili yazı aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. Orijinal metne aşağıdaki link üzerinden erişebilirsiniz.

https://www.military.com/daily-news/2021/06/15/us-military-guns-keep-vanishing-some-used-street-crimes.html