Rusya Yılda On Bin Dron Üretmeyi Planlıyor

İran tarafından 2011 yılında ustalıkla ele geçirilen ABD teknolojisi Rusya’ya Ukrayna hava sahasında avantaj mı sağlıyor?

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 08 Şubat 2024

Rusya tarafından üretilmesi planlanan jet motorlu Shahed-136 kamikaze dronu. Kaynak: The EurAsian Times

Rusya, İran tarafından tasarlanan ve geliştirilen, 200 kg ağırlığında ve 2,500 km menzile sahip Shahed-136 model kamikaze dronlarından yılda 10,000 adet üretmeyi planlamaktadır.

2,500 km menzilli Shahed-136 kamikaze dronunun azami sürati saatte 100 mildir ve yavaş sürati bu dronları, tıpkı diğer dronlar gibi, hava savunma sistemleri için kolay bir hedef haline getirmektedir.

Shahed dronları, İslam Devrimi Muhafızları’na ait Shahed Aviation Industries Research Center (Shahed Havacılık Endüstrileri Araştırma Merkezi) tarafından tasarlanan ve geliştirilen bir insansız hava aracıdır.

Shahed-136 kamikaze dronlarının hassas vuruş kabiliyeti ve çok ucuz fiyatı, bu dronları muharebe sahasının vazgeçilmez silah sistemleri haline getirmiştir. İran dron tasarım ve geliştirme faaliyetlerine 1980’li yıllarda İran-Irak savaşı esnasında başlamıştır.

RQ-170 Sentinel’den mi  Esinlenildi?

04 Kasım 2011 tarihinde, Lockheed Martin imali RQ-170 Sentinel modeli bir insansız hava aracı, İran kuzeyinde hava sahasında uçuş esnasında İran ordusu tarafından ele geçirilmiş ve siber savaş teknikleri kullanılarak hasar görmeden İran topraklarına indirilmiştir.

TERSİNE MÜHENDİSLİK ESERİ OLABİLİR Mİ? – Solda ABD Lockheed Martin firması tarafından geliştirilen ve 04 Kasım 2011 tarihinde İranlı uzmanlar tarafından ele geçirilerek İran topraklarına indirilen RQ-170 Sentinel, sağda ise Shahed Aviation Industries Research Center tarafından geliştirilen Shahed-136 modeli kamikaze dron görülmektedir.

İlk kez 2009 yılında Afganistan’ın Kandahar havaalanında görüldüğünden, Kandahar Canavarı lakaplı RQ-170 Sentinel dronunun fiyatı 6 milyon dolardır. Bu dronun kaybı, ABD’nin çatışma ortamında kaybettiği üçüncü yüksek teknoloji ürünü kayıp olmuştur. 1999 yılında Kosova çatışması esnasında F-117 savaş uçağı düşürülen ABD, ikinci kaybını ise, Bin laden baskını esnasında görünmezlik özelliklerine sahip bir helikopter iniş esnasında düştüğünde yaşamıştır.

RQ-170 Sentinel dronunun İran tarafından ele geçirilmesi ve Kandahar Canavarı lakaplı dronun İranlı yeni sahipleri tarafından evcilleştirilmiş bir hayvan görünümünde sergilenmesi bütün dünyayı şoka uğratmıştır. ABD, dronun teknik bir arıza nedeniyle Afganistan üzerinde kaybolduğunu iddia etse de, İran yetkilileri dronu, Afganistan sınırından 140 mil uzaklıkta İran hava sahasında ele geçirdiklerini ifade etmiştir.

Nasıl İndirildi?

Daha önce ele geçirdikleri dronları inceleyen ve Ruslardan da yardım alan İran ordusu başarılı bir operasyonla Kandahar Canavarı olarak adlandırılan, dünyanın en gelişmiş dronlarından RQ-170 Sentinel’i hafif hasarlı olarak İran topraklarına indirmeyi başarmıştır.

RQ-170 Sentinel dronu İran hava sahasına girdiğinde, İranlı uzmanlar tarafından uygulanan karıştırma ile hava aracı otopilot konumuna geçmeye zorlanmıştır. Lockheed Martin imali RQ-170 Sentinel, otopilot konumunda iken düşman karıştırmasına maruz kaldığında, kalktığı meydana dönmek üzere GPS (Global Positioning System – Küresel Konumlama Sistemi) sinyalini takip edecek şekilde tasarlanmıştır. GPS seyrüseferi, bütün uzmanların çok iyi bildiği gibi, insansız hava araçlarında kolayca manipüle edilebilen ve düşman etkilerine karşı en hassas ve zayıf olan sistemdir.

Terbiye edilmiş Kandahar Canavarı, İranlı yeni sahiplerinin yanında görülürken. ABD bayrağı üzerindeki yıldızlar yerine koyulan kurukafalara dikkat. Kaynak: SPIEGEL Wissenschaft

Karıştırmaya maruz kaldığında otopilot konumuna geçen ve ana üsse dönmek için GPS sinyallerini takip eden bir İHA, çok kolay ele geçirilebilecek bir hedeftir. Bunu çok iyi bilen İran ordusu, yerden gönderdikleri sinyallerle dronun GPS koordinatlarını manipüle etmiş ve Afganistan’daki ana üssün koordinatlarına benzer, yakınlardaki bir İran meydanına indirmeyi başarmışlardır. Kandahar Canavarı üzerindeki bilgisayar, kendisini Afganistan’daki ana üsse iniyor zannetmiş ve bu nedenle dron üzerindeki kendi kendini imha mekanizması da devreye girmemiştir.

İnsansız hava araçları, muharebe sahasında uzun süreli ve tehlikeli görevleri icra edebilen gözden çıkarılabilir silah sistemleridir. Birçok avantajları olmasına rağmen; düşük süratleri ve elektronik harp karşı koyma sistemlerinin olmaması nedeniyle karıştırmaya karşı hassas olmaları en büyük yetersizlikleri arasındadır.