Saçlarınız bir gecede beyazlar mı?

Korku veya Stres Saç Rengini Değiştirebilir mi?

Ercan Caner

Soru: Saçlarınız stres veya korkudan beyazlayabilir mi veya bir gecede griye dönüşebilir mi?

Cevap: Aşırı korku ve stres nedeniyle bir insanın saç renginin aniden griye dönüştüğünün veya bir gecede bembeyaz olduğunun anlatıldığı hikâyeler duymuşsunuzdur. Peki, bu gerçekten mümkün olabilir mi? Tarihi kayıtlar bazı ölüm mahkûmlarının (Örneğin Thomas More – 1535 ve Marie Antoinette – 1793) infazları öncesindeki son gecede saçlarının bembeyaz olduklarını göstermektedir. Bununla beraber böyle bir şeyin olabileceğini gösteren modern bir rapor da bulunmamaktadır. Doğal saç renginin birkaç hafta/ay içerisinde, hormonların etkilenmesi (hamilelik gibi) veya belli ilaçları (kemoterapi gibi) alma nedenleriyle değişebildiği dokümante edilmiştir. Fakat bir gecede insanın saç rengi griye dönebilir mi? Bu soruya cevap verebilmek için saçın kimyasına bakmak gereklidir.

Saçlarımız doğal rengini melanin adlı pigmentten alan bir proteindir. Saçlarını kırlaştırma yolunu seçenler melaninin renksiz hale dönüşmesinin kimyasal olarak mümkün olduğunu bilmektedirler. Bu nedenle eğer ani korkunuz sizi iyonlaştırıcı radyasyon veya beyazlatıcıya maruz bırakmış ise, kel kalma ve ölüm riskinden daha az olsa da saçlarınızın beyazlaması mümkündür. Evet, ciddi olmak gerekirse, toksik radyasyon veya kimyasallar ile oynamıyorsanız saçınızı derhal beyazlatma gibi bir şansınız yoktur.

Peki, korku, stres veya herhangi bir olağanüstü heyecan saçların rengini değiştirebilir mi? Evet, fakat anında değil. Psikolojik durumunuzun her bir saç telinde depolanan melanin miktarı üzerinde önemli oranda etkisi bulunmaktadır, fakat bu etkinin görülmesi oldukça uzun bir zaman alacaktır. Başınızda gördüğünüz saçlar köklerinden uzun bir zaman önce çıkmışlardır. Yani saçlarınızın griye veya başka bir renge dönmesi aşamalı olarak gerçekleşebilecek bir faaliyettir, haftalar, aylar ve hatta yıllar alabilir.

Duygularınız saçlarınızın rengini anında değiştiremez fakat bir gecede saçlarınız tamamen gri olabilir. Nasıl mı? Halk arasında saçkıran olarak adlandırılan “diffuse alopecia aratan” ani saç kaybına yol açabilmektedir. Kelliğin biyokimyası iyi anlaşılamamıştır, fakat kafasında aynı anda koyu, gri ve beyaz saçlar olan insanların saçları incelendiğinde renksiz saçın dökülme oranının daha az olduğu görülmüştür. Sonuç? Bazı ilaçlar, tıbbi durumlar veya ani stres ani saç kaybına neden olabilir, fakat bu birkaç gün/hafta alan bir süreçtir.