SEÇİM KAMPANYASI NASIL PLANLANIR?

Seçim kampanyası için oluşturulan merkezde, kampanya ekibi, favori destekçileri ve stratejistleri ile oturmaktan başka bir iş yapmayan ve seçim taktik ve teknikleri geliştirmeye çalışan bir aday vaktini boşa harcıyor demektir. Bu tür adaylar zamanlarını boşa harcamaktadır ve seçim günü hayallerin çöküntüsüne uğramaya ve kaybetmeye mahkumdurlar.

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 21 Aralık 2023

Siyasi Kampanya Planlama El Kitabı

Rusya Federasyonu’nun demokratik yolla seçilen ilk devlet başkanı olan Boris Yeltsin, 10 Temmuz 1991 günü başlayan ilk dönemini tamamladıktan sonra, 03 Temmuz 1996 tarihinde rakibi Gennady Zyuganov’u geçerek ikinci devlet başkanlığı dönemine başlamıştır.

İlk turda  Yeltsin %35, rakibi Zyuganov ise %32 oranında oy almış, yapılan ikinci turda Yeltsin oyların %53,8’ini alarak ikinci kez devlet başkanlığı seçimini kazanmıştır. Garip olan ise, Yeltsin Ocak 1996’da seçim kampanyasına başladığında Rus halkının ona olan desteğinin sadece %6 seviyesinde olmasıdır. Peki ne olmuştur da altı ay gibi kısa bir sürede Yeltsin’in oy oranı %6’dan %53,8 seviyesine çıkmıştır.

Ulusal Demokrasi Enstitüsü (NDI – National Democratic Institute) siyasi eğitimcileri Ken Payne, Kate Head ve Sheila O’Connell, Rus uzmanlar Aleksei Shustov ve Oleg Nikishenkov ile bir araya gelerek, 1995 Duma seçimleri öncesinde ‘‘Stratejik Seçim Planlama Ek Kitabı’’ isimli bir çalışma yapmışlardır. Aşağıda; Alex Grigorievs ve J. Brian O’day tarafından 1998 yılında revize edilen Siyasi Kampanya Planlama El Kitabı’ndan alıntılar okuyacaksınız.

Başarısızlığın Kaçınılmaz Olduğu Kampanyalar

Kendi iç başarısızlıkları nedeniyle seçim günü zafere ulaşma şansı neredeyse hiç olmayan üç tür siyasi kampanya vardır.

Birincisi, seçmene verecek ikna edici bir mesajı olmayan ve hangi seçmeni ikna etmek istediğine dair net bir fikri olmayan seçim kampanyasıdır. Bu tür bir kampanyanın en başından itibaren bir yön eksikliği vardır ve durumun giderek daha da kötüleşmesi kaçınılmazdır.

Seçim kampanyasında hedef çok iyi belirlenmeli ve hedefe ulaşmak maksadıyla gerektiğinde diğer partilerle ittifak kurulmalıdır. İttifakın birlik ve bütünlüğü seçmen nezdinde çok önemlidir ve özellikle seçim öncesi yaşanan gel gitler seçmen nezdinde büyük oy kaybına neden olur.

İkincisi, kısa ve ikna edici bir mesajı olan ve hangi seçmenleri ikna edebileceğine yönelik net bir fikri olan, ancak bu seçmenleri ikna etmek maksadıyla seçim gününe kadar ne yapılacağına yönelik makul ve mantıklı bir plandan yoksun olan kampanyadır. Bu tür bir kampanya, seçim gününe doğru amaçsızca ilerlerken; zaman, para ve insan israfına neden olur. Çoğu zaman dikkat ve odak noktası günün olaylarıyla, rakibin yaptığı hamlelerle ya da basının söyledikleriyle dağılır, kendi gündemini desteklemek ve öne çıkarmak yerine dış etkenlere tepki vermeye daha fazla zaman harcayan bu tür bir seçim kampanyasının kazanma şansı yoktur.

Son olarak, kaybetmeye mahkum üçüncü tür seçim kampanyası, açık bir mesajı, seçmenleri hakkında net bir fikri ve seçim gününe ulaşma planı olan, ancak bu planı takip edemeyen ve seçilebilmek için gereken zorlu çalışmayı yerine getiremeyen seçim kampanyasıdır. Bu tür bir seçim kampanyası; yapılması gerekenleri bildiği şeyleri neden yapamayacağına dair bahaneler üreten ve sonunda neden kaybettiğine dair çeşitli bahaneler ileri süren tembel bir kampanyadır.

İyi Bir seçim Mesajı

Seçmenler uzun süre konuşan politikacılara zor dayandıklarından, iyi bir seçim mesajı önce kısa olmalıdır. Verilecek mesaj adayın değerleri, uygulamaları, politikaları ve geçmişinden gelmelidir.

‘‘Beykoz Üzgün Çare Aydın Düzgün, CHP’’ konulu iletişim çalışması. ‘‘Beykoz Üzgün’’ kısmı, aksini düşünen bir Beykozlu tarafından boyanmış, 21 Aralık 2023, Beykoz-İstanbul. Fotoğraf: Ercan Caner, Sun Savunma Net

Seçim mesajı doğru olmalı ve gerçekleri yansıtmalıdır. Aday, kesinlikle yerine getiremeyeceği vaatlerde bulunmamalıdır. Seçmenlerin adaya oy vermesi, adaya ve söylediklerine inanmasıyla sağlanabilir.

Seçmenlere verilecek mesaj defalarca tekrarlanmalı, seçim mesajı aday ile rakipleri arasındaki farklılıkları ortaya koymalı, seçmenlerin kalplerine hitap etmeli ve seçmenleri ikna edici olmalıdır.

Kazanan siyasi kampanya çoğunlukla seçmenleri hedef almaya önem veren ve gayretlerini bu yönde yoğunlaştıran, ikna edici bir seçim mesaj geliştiren ve seçmenlerle temasa geçmek için makul bir iletişim planı uygulayan seçim kampanyasıdır.

Herhangi bir seçim kampanyasının temel esası aslında inanılmaz derece basittir. Bütün seçim kampanyaları oy verecek kişilere tekrar tekrar ikna edici bir mesaj iletmelidir. Bu siyasetin “altın kuralı”dır. Siyasi kampanya bir iletişim sürecidir; doğru mesaj bulunmalı ve bu mesaj doğru seçmen grubuna yönlendirilerek defalarca yinelenmelidir.

Aşağıda sunulan seçim kampanya planı hazırlanmalı ve uygulanmalıdır. Bu tablo ana seçim kampanya esaslarını ve ne zaman uygulanmaya başlanacağını göstermektedir. Ülke, parti programı, ilkeler, mevcut siyasi durum ve diğer faktörler dikkate alınarak ilave hususlar ilave edilebilir.

Her seçim kampanyası farklı ve kendine özgüdür. Bütün kampanyalarda belirli temel ilkeler uygulanabilse de, seçim kampanyasının yürütüleceği özel durum ve koşullar çok iyi özümsenmelidir.

Grafik: How Statistics are Used in Elections, 07 Kasım 2022, Michigan Tech

Seçim kampanyası planlanırken kazanma stratejisi geliştirmenin ilk adımı mevcut siyasi ortamın gerçekçi bir analizi olmalıdır. Seçim kampanyası hazırlanırken mümkün olabildiğince tam olarak anlaşılması gereken faktörler aşağıdadır:

• Seçimin türü nedir ve hangi kurallar ile yapılacaktır?
• Seçim bölgesinin karakteristik özellikleri nelerdir?
• Seçmenlerin özellikleri nelerdir?
• Geçmiş seçimlerde neler yaşanmıştır?
• Seçimi etkileyen temel faktörler nelerdir?
• Adayın güçlü ve zayıf tarafları nelerdir?
• Seçim yarışına katılan rakiplerin güçlü ve zayıf yönleri nelerdir?

Bir seçim yarışında en önemli faktör adaydır. Stratejik kampanya planlamasında adayın kuvvetli ve zayıf tarafları dürüstçe ve açık bir şekilde değerlendirilmeli ve bu analiz yapılırken aday, rakibin bakış açısından da incelenmelidir. Örneğin genç ve yeni bir yüz olarak lanse edilen aday, rakip tarafından tecrübesiz olarak görülebilir ve kendi seçim kampanyasında koz olarak kullanılabilir.

Seçmenlerin Hedeflenmesi

Kaç oy kazanılması gerektiğine ve dolayısıyla adayını desteklenmesi için kaç seçmenin ikna edilmesi gerektiğine karar verildikten sonra, bu seçmenleri, adayı desteklemeyecek diğer seçmenlerden farklı kılan şeylerinin neler olduğunun belirlenmesi gerekmektedir.

Bu sürece “seçmenleri hedeflemek” veya kısaca “hedefleme” adı verilir. Hedeflemenin amacı, oy veren nüfusun hangi alt kümelerinin adaya oy verme olasılığının en yüksek olduğunu belirlemek ve seçim kampanyası çabalarını bu seçmen gruplarına odaklamaktır.

Hedefleme iki nedenden dolayı çok önemlidir. Birincisi, zaman, para ve insan gibi değerli kampanya kaynaklarının israf edilmemesini sağlar ve ikincisi de, adaya oy vermeye ikna edilmesi gereken seçmenlerin ikna edilmesi maksadıyla en iyi seçim mesajının geliştirilmesini sağlar.

Unutulmaması gereken önemli bir kural, parti veya aday daha geniş bir kitleye ulaşmaya çalıştıkça, verilmek istenen mesajın hedef kitlenin her bir kısmı için etkisiz hale gelmesi ve zayıflaması olasılığıdır. Sonuçta, herkese her şeyi vaat eden parti veya aday, hiçbir seçmen tarafından inandırıcı veya ikna edici bulunmayan boş bir seçim mesajı vermektedir. İşte bu nedenle hedeflemenin amacı, kampanya çabalarının, kampanya hedefi olarak belirlenen oy sayısıyla yaklaşık olarak aynı sayıda oy verebilecek bir seçmen aralığına odaklanmak olmalıdır. Hedef kitlesinin çok dar olması durumunda kazanmak için yeterli oy alınamaz. Hedef kitlesi çok geniş olduğunda ise seçim mesajı yayılacak ve daha iyi odaklanan rakip adaylar mesajın bazı kısımlarını ve seçmenleri sizden çalabilecektir.

2018-2022 15 Yaş Üstü Eğitim Seviyesi

Seçim mesajı basit ve akılda kalıcı olmalı, seçmenlerin çoğunun anlamayacağı süslü ve gösterişli ifadeler kullanmaktan kaçınmalıdır. Tabloda 2018-2022 yılları arasında 15 yaş üzeri nüfusun eğitim seviyesi görülmektedir. Orta okul dâhil daha alt kademedekilerin toplam miktara oranı %50,68’dir.

Genel olarak üç tür seçmen vardır: Destekçileriniz, rakiplerinizin destekçileri ve henüz karar vermemiş olan ortadaki seçmenler. Destekçileriniz zaten size oy vermeye karar vermiş olanlardır. Rakiplerinizin destekçileri, rakiplerinize oy vermeye zaten karar vermiş olanlardır. Henüz karar vermemiş ve adaylardan birine veya diğerine oy vermeye ikna edilmesi gereken ortadaki seçmenlere ikna edilebilir seçmenler denir. Hedeflemek istediğiniz ve mesajınızı iletmek istediğiniz kişiler bu ikna edici seçmenlerin bir kısmıdır. Siyasi bir seçim kampanyasının bir iletişim süreci olduğu asla unutulmamalıdır.

A – Oy verme olasılığı en yüksek olan ve sizi destekleme olasılığı en yüksek olan kişiler, destek tabanınızdır. Öncelikle bu desteği sağlamlaştıracak faaliyetler planlayın.

B – Muhtemelen potansiyel destekçi olan seçmenler ikna çabalarınızın bir numaralı hedefidir. Bu seçmenler için hiçbir çabayı esirgemeyin.

C – Sizi desteklemesi muhtemel olmayan insanlara çok fazla zaman ve emek harcamayın. Aslında faaliyetleriniz onların sandık başına gitme ve rakiplerinize oy verme olasılığını artırabilir.

D – Yalnızca potansiyel seçmen olan destekçilerin oy vermeye ikna edilmesi gerekir. Bu insanları motive edici mesajlarla ve güçlü bir seçim günü baskısıyla hedef alarak mümkün olduğunca çoğunun oy vermesini sağlayın.

E – Potansiyel seçmenler ve destekçiler önemlidir ancak hayati değildir. Onlara yalnızca A ve B kitleleriyle iletişim kurduktan sonra odaklanın.

F – Motivasyon çabalarının olası hedefidirler. Ancak yukarıdaki kutuları tam olarak doldurmadan veya kazanmak için bu oylara ihtiyacınız yoksa, kıt olan kampanya kaynaklarını burada harcamayın. Zamanınız, paranız ve ekibinizin çabalarını diğer gruplara odaklayın.

G – H – I – Değerli zamanınız ve emeklerinizi bu seçmenlere harcamayın.

Liderlik Nitelikleri

Seçmenlerin kendilerini yönetmeye aday liderlerde görmek istedikleri nitelikler de oy verme tercihlerinin belirlenmesinde büyük bir rol oynamaktadır. Seçmenlerin istikrarlı ve deneyimli bir lider mi yoksa düzeni sarsacak genç ve dinamik bir lider mi aradıklarının belirlenmesi ve nabza göre şerbet verilmesi çok önemlidir.

Seçmenlerin; entel ve aydın bir lider mi yoksa sıradan ve kendilerinden gördükleri ve/veya saydıkları bir lider mi istedikleri seçim sonucunu belirleyen önemli faktörlerden bir tanesidir.

Seçim Mesajı

Normal olarak bir seçim mesajı kısa, net ve doğru olmalıdır. Aday ve partinin değer yargıları ve politikalarının yanı sıra adayın geçmişiyle de uyumlu olmalıdır.

Seçmenlere yalan mesajlar vermek ve rakibi yıpratmak maksadıyla dezenformasyon taktik ve teknikleri kullanmak, neler olup bittiğinin farkında olan kültürlü seçmenlerde ters tepkilere neden olurken hedef kitlede çok olumlu tepkilere neden olabilir.

Bir seçim mesajı açık olmalı ve insanların kalplerine hitap etmelidir. Politikacılar çok sık olarak, insanlara ne kadar akıllı olduklarını göstermek ve onları etkilemek maksadıyla, seçmenlerin çoğunun anlamadığı veya seçmenler için hiçbir şey ifade etmeyen karmaşık ve teknik terimler içeren ifadeler kullanırlar.

Oysa siyaset duygusal bir iştir ve seçmenin kalbine hitap eden siyasetçiler genellikle akıllarına hitap edenleri mağlup ederler. Bu, kesinlikle parti veya adayın entelektüel temelini terk etmek veya seçmenin zekâsını küçümsemek anlamına gelmez. Bu, kampanya mesajının seçmenlerin temel değerlerine bağlamanın bir yolunu bulma ve onların her gün karşılaştıkları sorunların farkında olunduğunun açıkça ortaya koyulması anlamına gelmektedir.

Sosyal hizmetlerden faydalananların 2020 ve 2021 yıllarındaki miktarı.

Amerikalı siyaset stratejisti Paul Tully adaylara seçim yarışında kullanacakları seçim mesajının hazırlanmasında yardımcı olmak ve seçim stratejilerini metodolojik ve bütüncül olarak geliştirmeleri için aşağıdaki tabloyu hazırlamıştır. Tablo mümkün olan bütün alternatifleri içerecek şekilde doldurulmalıdır.

Kendi hakkımızda neler söylüyoruz?

Bu kutucuk aday ve seçim kampanyasının kendisini nasıl tanımladığını ortaya koymalıdır. Seçmenlerin aday hakkında bilmesi arzu edilen bütün olumlu şeyler yazılır.

Rakipler hakkında neler söylüyoruz?

Seçim kampanyasında rakip nasıl tanımlanmaktadır? Bu kutucuk, seçmenlerin rakip aday hakkında bilmesi arzu edilen bütün olumsuz şeyleri içerir. Seçmenlerin neden rakibe oy vermemesi gerektiği de öne çıkarılmalıdır.

Bizim hakkımızda neler söylüyorlar?

Bu bölümde ana rakipler açısından adayın durumu ortaya koyulmalıdır. Rakiplerin seçmenlerin kendi adayı hakkında ne düşünmelerini istedikleri ve neden oy verilmemesi gerektiği sıralanır.

Kendi haklarında neler söylüyorlar?

Burada da ana rakiplerin kendileri hakkında söyledikleri ve kendi fikirlerine göre seçmenlerin neden onlara oy vermesi gerektiği yönündeki fikirler sıralanmalıdır.

Yukarıdaki tablo doğru bir şekilde doldurulduğunda, aday ve ana rakipleri tarafından seçim kampanyası boyunca söylenebilecek her şey dâhil edilmiş olacaktır. Bazen her şeyin açıkça söylenmesi de gerekmeyebilir. Örneğin adayın çok deneyimli olduğunu söylemek bir anlamda rakibin tecrübesiz olduğunu ifade etmektir. Yine adayın dürüstlüğünün öne çıkarılması rakiplerin yolsuzluğa bulaşmış oldukları anlamına gelebilir. Bu yaklaşım rakip aday için de geçerlidir. Örneğin eğitime önem verdiğini öne çıkaran bir rakip, karşı adayın eğitimi önemsemediğini ima etmektedir. Bütün karşı ifadeler için, ister direkt olarak söylensin, isterse ima edilsin, kesinlikle karşı argümanlar geliştirilmelidir.

Boks Sporunun Kuralları & Yasaklar

Boks, iki kişinin boks hakemi gözetiminde karşılıklı yumruklaştıkları ve birbirlerini nakavtla ya da puanla yenmeye çalıştıkları spor bir müsabakasıdır. Belden aşağıya ve enseye vurmak, sporcunun kendi etrafında 360 derece dönmesi, avuç içi (boks eldiveni‘n beyaz boyalı bölgesi harici) vurmak, ses çıkarmak uyarı almasına neden olur, üç uyarı bir ihtar (-1 puan) alınmasına neden olur. Amatör boksörler 227 gram ağırlığında, profesyonel boksörler ise ağırlığı 170-283 gram arasında değişen eldivenler kullanırlar (Wikipedi).

Aday ve adayın seçmenlere verdiği mesajlar çok önemlidir, seçmenin oy tercihlerine direkt olarak etki ederler. Fotoğraf: Frank Augstein/AP

• Belden aşağıya ve enseye vurmak,
• Sporcunun kendi etrafında 360 derece dönerek rakibine vurması,
• Avuç içi (eldivenin beyaz boyalı bölgesi harici) ile vurmak,
• Dirsekle rakibe vurmak,
• Kulağın arka tarafına vurmak,
• Arkadan vurmak,
• Tekme atmak ve
• Kafa atmak.

Seçim yarışı ve kampanyası da bir boks müsabakası gibi görülmeli ve yasak olan vuruş ve hamleler kesinlikle yapılmamalıdır. Bir boks müsabakası esnasında yasaklara uymayan sporcular uyarılır, puan kaybeder ya da yenik sayılırlar.

Seçim kampanyasında etik kurallara uymamanın ise ne yazık ki bir yaptırımı bulunmamakta, verilmek istenen mesaj her ne kadar yanlış ve montaj da olsa hedef kitleye çoktan iletilmiş olmaktadır.

Seçim Kampanyası & Dezenformasyon

Rakibin seçim kampanyası süresince hamleleri çok büyük bir dikkat ve titizlikle takip edilmeli ve siyasi etikten saptığı durumlarda, rakibin kullandığının tıpkısının aynısı karşı hamlelerle ve şiddetle tepki gösterilmelidir. 

2018-2022 15 Yaş Üstü Eğitim Seviyesi

Tabloyu bir kez daha paylaşalım ve dezenformasyon faaliyetlerinin özellikle eğitim seviyesi insanlarda arzu edilen etkiyi kolayca yaratabileceğine ve toplumda kutuplaşmalara neden olabileceğine dikkat çekelim.

Adayın Rolü

Bir siyasi seçim kampanyasında en önemli aktör adayın kendisidir ve adayın zamanı da bir kampanyanın sahip olduğu en değerli kaynaktır. Aday kampanya süresince zamanını boşa harcarsa, kaybedilen zaman asla geri getirilemez. Bu nedenle seçim kampanyasında adayın ve zamanının oynadığı rolü anlamak çok önemlidir.

Aslında adayın rolü çok basittir: insanlarla bir araya gelmek ve onları ikna etmek. En etkili kampanya elemanı bizzat adayın kendisidir. Adayla bir araya gelen ve verdiği mesajları dinleyen seçmenler büyük bir olasılıkla o aday için oy kullanacaklardır.

Seçim kampanyası için oluşturulan merkezde, kampanya ekibi, favori destekçileri ve stratejistleri ile oturmaktan başka bir iş yapmayan ve seçim taktik ve teknikleri geliştirmeye çalışan bir aday vaktini boşa harcıyor demektir. Bu tür adaylar zamanlarını boşa harcamaktadır ve seçim günü hayallerin çöküntüsüne uğramaya ve kaybetmeye mahkumdurlar.

Makaleyi PDF olarak indirip okumak için “İNDİR” e tıklayınız.