Türkiye’nin Dış ve Savunma Politikası

Sıfır Sorundan
Değerli Yalnızlığa

Bu süre zarfında Türkiye’de yaşayabilir bir koalisyon ortaya çıkar ve Erdoğan ile AKP’yi 2023 yılında iktidardan uzaklaştırmayı başarır ise, 2018 yılında yapılan seçimlerde üç muhalefet partisi de NATO müttefikleri ve Avrupa Birliği (AB) ile ilişkileri yeniden canlandırmayı savunduklarından, çok daha uzlaştırıcı bir yaklaşım umut edilebilir.

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 26 Ocak 2020

RAND web sitesinde; Türkiye’nin Milliyetçi Rotası – ABD-Türkiye Stratejik Ortaklığı ve ABD Ordusu için Çıkarımlar  (Turkish Nationalist Course – Implications for the U.S.-Turkish Strategic Partnership and the U.S. Army) başlıklı 245 sayfalık bir rapor yayınlanmıştır.

Rapor: Stephen J. Flanagan, F. Stephen Larrabee, Anika Binnendijk,  Katherine Costello, Shira Efron, James Hoobler, Magdalena Kirchner, Jeffrey Martini, Alireza Nader ve Peter A. Wilson tarafından kaleme alınmıştır.

Raporun ana bulgular kısmında iki önemli tespit yer almaktadır:

• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yönetimi altındaki Türkiye’de demokrasi ve insan hakları gerilemiştir. Anayasal ve yasal değişiklikler hükümeti parlamenter sistemden güçlü bir icracı cumhurbaşkanlığına sahip otoriter bir devlete dönüştürmektedir.
  
  
• Erdoğan politik gündemini geliştirmek maksadıyla milliyetçi, dini ve etnik gerginliklere oynamış, fakat birçok Türk insanının, demokrasinin aşınması, ekonomik belirsizlik ve Kürtlerle bir barış anlaşmasının yapılmaması nedeniyle derin endişeleri bulunmaktadır.

Bu yazı, raporun ‘‘AKP ve Yeni Türkiye (The AKP and the “New Turkey”)’’ alt başlığının çevirisidir.

Türkiye’nin Dış ve Savunma Politikası: ‘‘Sıfır Sorundan Değerli Yalnızlığa’’

AKP iktidar ilk geldiği yıllardaki Avrupa ile entegrasyon ve Türkiye’nin ekonomik gücünü geliştirme ile  ‘‘Sıfır Sorun’’ olarak adlandırılan bütün komşuları ile iyi ilişkiler geliştirmeye öncelik veren stratejisinden uzaklaşmıştır. Erdoğan artık dış ilişkilerde, iktidarını en iyi şekilde sağlamlaştıran ve Türkiye’nin ulusal çıkarları ile örtüşen açık seçenekler bırakmak maksadıyla çok daha iddialı bir denge stratejisi yürütmektedir.

Erdoğan, ülkenin İslam dünyasındaki itibarını inşa etme ve Rusya ve Çin ile yeni ilişkiler oluşturmaya çok daha fazla odaklanmış durumdadır. Henüz Batıdan vazgeçmemiştir, fakat denge siyaseti gayretlerinin kendisi açısından avantajlı politika değişimleri sağlayacağını umuyor gibi görünmektedir.

Türk liderler, tarihi rakipleri olan Rusya ve İran ile özellikle bu iki hükümet 2015 yılından beri sürmekte olan Suriye iç savaşında, gelinen noktada kontrol sahibi olduklarından ihtiyatlı ortaklıklar kurmaya çalışmaktadır.

AKP’nin Müslüman Kardeşler ile olan ilişkilerinde; Irak ve birçok Körfez ülkesi ve Mısır ile olan farklılıklar, Arap Baharı sonrasındaki politikalar ve Katar tutumu Türkiye’nin Arap dünyasındaki itibarını azaltmıştır. Türkiye’nin neredeyse bütün komşuları, Birleşik Devletler ve diğer müttefikleriyle olan politika farklılıkları arttıkça Türk liderler, ülkenin çıkarlarını korumada kendine daha çok güvenmesi ve ulusal çıkarlarını korumak için ilkeli bir ‘‘değerli yalnızlık’’ duruşu sergilemesi gerektiğini ileri sürmüşlerdir.

Önümüzdeki beş ila on yıl içinde, MHP’li ortaklarının teşvikleri ile Erdoğan’ın, değişen derecelerde Birleşik Devletler ve diğer NATO müttefiklerinin çıkarlarına aykırı ve uzun bir geçmişi olan savunma ve güvenlik işbirliğini baltalayan, iddialı dış ve savunma politikaları izlemesi muhtemeldir.

Bu süre zarfında Türkiye’de yaşayabilir bir koalisyon ortaya çıkar ve Erdoğan ile AKP’yi 2023 yılında iktidardan uzaklaştırmayı başarır ise, 2018 yılında yapılan seçimlerde üç muhalefet partisi de NATO müttefikleri ve Avrupa Birliği (AB) ile ilişkileri yeniden canlandırmayı savunduklarından, çok daha uzlaştırıcı bir yaklaşım umut edilebilir.

Bununla birlikte, halkın Birleşik Devletler ve Avrupa için duyduğu derin şüphe bu yakınlaşmanın hızını azaltabilir ve kapsamını daraltabilir. Bu durum, Birleşik Devletler ve Avrupa’nın Türkiye’ye yönelik stratejisinin yeniden değerlendirilmesini, bazı ilişkilerde görülebilecek yıkıcı gelişmelere karşı hazırlıklı olunmasını ve gelecek on yıl içinde karşılıklı çıkarlar konusunda işbirliğini sürdürecek girişimleri ve son olarak da bu olumsuz trendlerin sürmesi durumunda uzun soluklu ilişkileri yeniden tesis edilmesini gerektirmektedir.

Çevirenin Notları: Bu yazı, RAND Düşünce Kuruluşu tarafından kaleme alınan; Türkiye’nin Milliyetçi Rotası – ABD-Türkiye Stratejik Ortaklığı ve ABD Ordusu için Çıkarımlar  (Turkish Nationalist Course – Implications for the U.S.-Turkish Strategic Partnership and the U.S. Army) başlıklı raporun Türkiye’nin Dış ve Savunma Politikası: ‘‘Sıfır Sorundan Değerli Yalnızlığa’’ alt başlığının çevirisidir.

Yazı aslına sadık kalınarak çevrilmiştir ve raporda ifade edilen görüşler yazarların görüşlerini yansıtmaktadır. Yazının çevrilerek paylaşılması Sun Savunma Net sitesi ve çevirenin ifade edilen ve ileri sürülen görüş ve iddiaları paylaştığı anlamına gelmemektedir.

Raporun tamamına aşağıdaki link üzerinden erişebilirsiniz.

Turkey’s Nationalist Course and How It Affects U.S.-Turkish Relations

America’s longstanding partnership with Turkey, a powerful NATO ally, has become strained in recent years. Their interests are not as aligned as they once were, and tensions between Turkey and Europe have exacerbated these strains. What can be done to sustain the U.S.-Turkish relationship?