Suudiler Ezan Sesini Kıstı

Suudiler Ezan Sesini Kıstı

Nüfusu 2020 yılı rakamlarına göre tahmini 34.81 milyon olan ve şeriatla yönetilen Suudi Arabistan’da, aralarında Mekke’deki Mescid-i Haram ve Medine’deki Mescid-i Nebevi’nin de bulunduğu 98,800’den fazla cami bulunmaktadır.

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 26 Haziran 2021

Camilerde ve çevresinde hoparlör kullanımının sınırlandırılmasıyla ilgili tartışmaların başlamasından yaklaşık iki yıl sonra Suudi Arabistan Krallığı, Orta Doğu ülkesinin her yerindeki camilerde cami dışı hoparlörlerin kullanımını yasaklayan bir genelge yayınlamıştır.

Suudi yönetimi camilerde hoparlör kullanımına kısıtlamalar getiren bu genelgeyi; başkalarına zarar vermemeyi emreden Şeriat yasası ve Sheikh Muhammad bin Saleh Al-Uthaymeen ile Saleh bin Fawzan Al-Fawzan tarafından verilen, hoparlörlerin ezan dışında başka amaçlarla kullanılmamasına yönelik dinsel fetvalara dayanarak uygulamaya sokmuştur. Yeni genelge, hoparlör kullanımını tamamen yasaklamasa da gürültünün herkes için rahatsız edici seviyelerde olmamasını sağlamak maksadıyla önemli kısıtlamalar getirmektedir.

Yerel basında yer alan haberlere göre, Suudi Arabistan İslami İşler Bakanı Sheikh Dr. Abdullatif bin Abdulaziz Al Sheikh tarafından yayınlanan genelge, hoparlörlerin camilerde yalnız ezan ve imamın namaza durduğunu bildiren ikinci ezan (iqamat) için kullanılması talimatını içermektedir. Genelgeye göre; cami içinde kalması ve ses seviyesinin hoparlör cihazının azami seviyesinin üçte birini geçmemesi kaydıyla namaz esnasında hoparlör kullanımı da mümkün olacaktır. Bu kuralı ihlal edenlerin cezalandırılacağı da genelgede yer almıştır.

İslami İşler Bakanı Sheikh Dr. Abdullatif bin Abdulaziz Al Sheikh yayınladığı genelgede ayrıca, imamın sesinin sadece cami içinde kalacağını ve namaz esnasında okunan duaların çevredekilere duyurulmasının hiçbir yasal dayanağı olmadığını da vurgulamıştır. Genelgede: ‘‘Kimsenin dinlemediği ve üzerinde kafa yormadığı anlarda harici hoparlörler vasıtasıyla yüksek sesle Kuran okunması, Kuran’a yapılan bir saygısızlıktır’’ ifadelerine de yer verilmiştir.

Suudi Arabistan İslami İşler Bakanlığı’nın, halktan gelen şikâyetler üzerine camilerde kullanılan hoparlörlerin seslerinin kısılması ve ezan harici kullanılmaması yönünde aldığı karar, ülkede bazı kesimlerin şiddetli tepkilerine neden olmuştur. Suudi yetkililerin aldığı karar sonrası Twitter sosyal medya sitesinde; restoranlar ve kafelerde yüksek sesli müziğin de yasaklanmasının talep edildiği bir etiket (hashtag) açılmış, ancak Suudi yetkililer karardan geri adım atmamıştır.

İslami İşler Bakanı Sheikh Dr. Abdullatif bin Abdulaziz Al Sheikh, devlet televizyonunda yaptığı açıklamada; kararın nedenleri arasında ailelerin bebeklerinin gürültüden uyuyamamaları yönündeki şikâyetlerinin de etkisi olduğunu ve namaz kılmak isteyenlerin camilere gitmek için imamların okudukları ezanı beklemelerine ihtiyacı olmadığını söylemiştir.

Veliaht Prens Mohammed bin Salman’ın ülkeyi daha liberal hale getirme ve dinin sosyal yaşamdaki rolünü azaltmaya çalıştığı bir ortamda alınan bu kararın aşırı muhafazakârların tepkisini çekmesi üzerine, dinsel işler bakanı kararı eleştirenleri halkı karıştırmak isteyen krallık düşmanları olarak ilan etmiştir.

Suudi Arabistan İslami İşler Bakanlığı tarafından yayınlanan genelgede ezanların sesinin kısılması yönündeki kararın; İslami yasaya ve peygamberin, ibadet edenlerin dua ederken dahi yüksek sesle birbirlerini rahatsız etmemelerine dair sözlerine dayandığı ifade edilmiştir.