Taliban’ın İslami Sistemi

ABD ve NATO’nun çekilmeyi planladığı Afganistan’da hükümet güçleriyle savaşı sürdüren Taliban, dış güçlerin ayrılmasının ardından ülkede çatışmaları sona erdirmenin tek yolunun İslami sistem olduğunu iddia etti.

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 21 Haziran 2021

Taliban tarafından yapılan açıklamada; barış görüşmelerinin sürdürüleceği, ancak ülkede savaşı sonlandırmak ve kadınlarınki dâhil insan haklarını sağlamanın tek çözüm yolunun gerçek bir İslami sistemin kurulması olduğu ifade edilmiştir.

Taliban militanları ile Afgan hükümet güçleri arasındaki çatışmalar, ABD ordusunun çekilmeye başladığı Mayıs 2021’den beri giderek şiddetlenmektedir ve barış görüşmeleri de tıkanmış durumdadır.

İktidarı ele geçirmesi durumunda Taliban’ın ülkede; kızların okula gitmesinin yasaklandığı ve zina ile suçlanan kadınların da stadyumlarda taşlanarak öldürüldüğü İslami şeriat yasasını yeniden uygulamaya sokacağından da endişe duyulmaktadır.

Ülkede şiddet giderek tırmanmasına rağmen Taliban kurucularından yardımcı lider Mullah Abdul Ghani Baradar son yaptığı açıklamada grubun barış görüşmelerine bağlı kalacağını ifade etmiştir. Baradar’a göre Taliban’ın barış görüşmelerine katılmayı sürdürmesi, sorunların karşılıklı anlayış ile çözüleceğine olan inancının en büyük göstergesidir.

Baradar, bütün dış güçlerin ayrılması sonrasında Afganistan için en mükemmel çözümün gerçek bir İslami sistem kurmak olduğunu ve bütün sorunların ancak İslami sistem altında çözülebileceğini de iddia etmiştir. Baradar’a göre kadınlarınki dâhil bütün Afgan halkının hakları şanlı İslam dini ile korunabilir.

Bilindiği gibi ABD 11 Eylül 2021 tarihine kadar Afganistan’dan çekilmeyi tamamlamayı hedeflemektedir ve çekilmenin başladığı Mayıs ayından günümüze kadar geçen sürede Taliban militanları 40 bölgede kontrolü ele geçirmiş durumdadır.

Dış güçlerin çekilmesi sonrasında ülkenin kaderinin belirsizliği ve işgal esnasında dış güçlerle birlikte çalışanların Taliban’ın intikam alacağına dair korkusu, kadın ve erkek binlerce Afganlıyı ülkeyi terk etmeye zorlamaktadır.

Baradar Afganlı gençlere ülkeyi terk etmemeleri çağrısında bulunmuş ve Taliban’ın azınlıklıklar,  insani yardım organizasyonları ve diplomatlara korkacakları hiçbir şey olmadığı yönünde garanti vermiştir.

TÜİK rakamlarına göre Türkiye’ye 2020 yılında yerleşenler yabancılar arasında en çok artış Afganlılarda görülmüş ve toplam göçmen sayısı 158.252’ye yükselmiştir. Afganlılar Taliban korkusu nedeniyle kendi ülkelerini terk ederken, Ankara ise dış güçlerin çekilmesinin ardından, Taliban’ın karşı çıkmasına rağmen Afganistan’da kalmayı planlamaktadır.

Çekilmenin ardından Kabil havaalanının güvenliğinin sağlanması NATO için kritik bir hedeftir. Kabil havaalanı diplomatlar ve yardım görevlileri için anahtar konumdadır ve ABD’nin tamamen çekilmesinin ardından olası şiddet tırmanmalarında bir tahliye noktası olarak kullanılacak olması önemini oldukça artırmaktadır.

Hükümet güçleri ve Taliban’ın birbirlerini barış sürecine uymamakla suçladığı ve çatışmaların halen sürdüğü Afganistan’da herkes ülkeyi terk etme peşindeyken ve Taliban Türk askeri dâhil bütün dış güçlerin ülkeyi terk etmesini isterken, Afganistan hükümeti Türkiye’nin Kabil havaalanının güvenliği sağlama teklifini memnuniyetle karşılamıştır.