Uçağı Anormal Durumlardan Kurtarma

Uçağı Anormal Durumlardan Kurtarma Kursuna Hoş geldiniz. Normal kategorideki ve kargo uçakları için, son 10 yılda meydana gelen ve ölümcül kazalar ile gövde hasarlarına neden olan temel faktör uçuşta hava aracı kontrolünün kaybedilmesidir. Bu eğitim programı bazı riskleri tanımlamak ve farklı durumlarda kurtarma prosedürlerini ortaya koymak için düzenlenmiştir. Bu eğitim programı mürettebatın karşılaşacağı tüm olası anormal durumları kapsamamaktadır, bununla beraber mürettebat, uşağı anormal durumlardan kurtarmak maksadıyla bu eğitim programında belirtilen bazı temel prensipleri uygulayabilir.

TANIMLAR

Anormal Durumlar:

Bir uçağın aşağıdaki bir veya daha fazla durumla karşı karşıya kaldığı pilotun kontrolü dışındaki olaylardır.

• 25 dereceden fazla burun yukarıda yunuslama açısı,
• 10 dereceden fazla burun aşağıda yunuslama açısı ve
• 45 dereceden fazla yatış açısı.

Yukarıda belirtilen uçuş rejimlerinde ve düşük süratte uçuş.

Türbülans:

Türbülans, kısa mesafede hava akımında büyük değişikliklerin olması ile tanımlanır. Türbülans esas olarak aşağıdaki nedenlerden kaynaklanır:

• Jet rüzgarı (jetstream)
• Konvektif aktivite
• Dağ dalgası
• Ani rüzgâr değişikliği (windshear)

Uçak Buzlanması:

Herhangi bir donmuş nem formunun kanatta veya uçağın diğer yüzeylerinde birikmesi sonucu ağırlığın artması ve uçuş aerodinamiğinin olumsuz etkilenmesidir. Az miktarlardaki buz/don dahi emniyetsiz bir duruma neden olabilir.

Otomatik Uçuş Sistemleri:

Oto pilot, oto gaz kolu, hava veri bilgisayarları vs. gibi uçaktaki uçuşu kontrol eden birden çok sistemdir.

Stol: 

Kritik hücum açısı aşıldığında uçak stol olur. Kritik hücum aşısının aşıldığı durumlarda, uçak kanatları uçağın uçması için yeterli miktarda kaldırma kuvveti oluşturamaz. Stol, aşağıdakilerden bir veya daha fazlası ile karakterize edilir: gövde sarsıntısı, elevatör kumanda yetersizliği, aileron kumanda yetersizliği ve irtifa kaybını önleme kabiliyetinin yitirilmesi.

EĞİTİM PROGRAMI UYARILARI

Bu eğitim programı, günümüzde havacılığı tehdit eden bazı hususları ortaya koymak için hazırlanmıştır. Pilotların hava aracını anormal durumlara girmekten sakınmasını ve onların uçağı beklenmeyen anormal durumlardan kurtarmasını sağlayacak sihirli bir çözüm yoktur. Anormal durumların doğru olarak tespit edilmesi ve uygun reaksiyonun gösterilmesi uçağın anormal durumlardan kurtarılmasında çok önemlidir. Günümüzde uygulanan eğitim programları tüm anormal durumlar için pilotları yeterli olarak eğitmekten uzaktır. Örneğin, eğitim simülatörleri, kolaylıkla gövde sarsıntısı olarak algılanabilecek olan, ani rüzgâr değişimleri veya microburst durumunda kanatlar üzerine yağan ağır yağmuru simüle edemezler. Her bir anormal durumun farklı kurtarma teknikleri vardır, fakat nedenin yanlış tanımlanması hatalı kurtarma prosedürlerinin uygulanmasına neden olabilir.

>>> Kursun notları 18 sayfadan oluşmaktadır.

Uçağı Anormal Durumlardan Kurtarma Kursu notlarının tamamını PDF formatında online olarak okumak için BURAYA tıklayınız.

YAZAN: Ercan CANER
Ercan Caner, Elektrik ve Elektronik Mühendisliğinin yanı sıra, uçak ve helikopter lisanslarına sahip olan Caner, BİTES Savunma, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Firmasında T-129 ATAK Taarruz Helikopteri Bilgisayar Tabanlı Eğitim ve Sanal Bakım Eğiticisi projelerinin yöneticisi ve havacılık projeleri alan uzmanı olarak çalışmaktadır. Türkiye Hava Sahası Yönetimi alanında doktora tez çalışmalarını sürdüren Caner’in İnsansız Hava Araçları (2014) ve Taarruz Helikopterleri (2015) konulu makaleleri yayımlanmıştır. 36 yılı kapsayan TSK, BM ve NATO deneyimlerine sahiptir. Makaleleri www.sunsavunma.net adlı sitede yayımlanmaktadır.
e-mail: ercancaner@gmail.com

ISI GÜDÜMLÜ FÜZELERE KARŞI KORUMA başlıklı makalemizi BURADAN okuyabilirsiniz.