16 Mayıs 2024 günü sosyal medyada (“X”te) aşağıdaki mesajı paylaşmıştım:
16 Mayıs’ı 17’sine bağlayan gece saat 00.11’te WhatsApp’tan önüme bir mesaj düştü:
– Komutanların cezaları kaldırıldı. Habertürk’te şu an…
Mesajı atan, 28 Şubat kumpas davasında birlikte yargılandığımız değerli komutanım (E) Albay Şinasi ÇALIŞ’tı…
Ardından peş peşe mesajlar yağmaya başladı… Hemen televizyonu açtım, kanalları gezmeye koyuldum.
Evet, bütün kanallar aynı haberi veriyordu. Aman Allah’ım, bu ne güzel bir sürpriz?! 80 küsur yaşındaki insanların bin küsur günlük esareti bitiyor! Yaşasın!
Ve saat 01.15 civarında bu kez aşağıdaki mesajı paylaştım:
Ertesi gün (17 Mayıs) sabahtan itibaren gelişmeleri izlemeye çalıştım. Bu arada, sanırım ismim 28 Şubat davasıyla epey özdeşleşmiş, zira o kadar çok kişiden “göz aydınlığı” mesajı aldım ki… Sağ olsunlar, hemen hepsi 28 Şubat davasını ve komutanların durumunu sürekli gündemde tutup unutturmadığım için tebrik eden, bazıları bence abartılı övgüler içeren mesajlardı. Hemen aşağıdaki mesajı yazıp paylaştım:
Öğle saatlerinde ilk önce İzmir’den Çetin DOĞAN Paşa’nın çıktığı bilgisi ekranlara yansıdı, çok geçmeden Sincan’dan görüntüler geldi…
Duygulandım… Tam 1003 gün sonra gelen özgürlük…
1003 günde komutanların simalarının, fiziklerinin değiştiğini fark ettim. Neler yaşamış olabildiklerini düşündüm. Gerçi Sincan F Tipi Cezaevi bana yabancı değildi, orada 14 ayım geçmişti, ama o yaştaki insanlar için çekilmez olduğuna eminim. Üstelik hepsi bir takım sağlık sorunları yaşarken… Ve de beraber kaldıkları bir arkadaşlarını – Vural AVAR Paşa’yı – kaybetmiş olmanın psikolojisi de işin içine eklenince orada kaldıkları her günün resmen bir işkenceye dönüştüğünü tahmin etmek zor değil… Belki oradan sağ çıkma umutlarını bile kaybetmişlerdi, kim bilir?!
Sonra onların cezaevine girişlerinden çıkıncaya kadar geçen 1003 gün içinde yaşananları gözden geçirmeye çalıştım.
Hadi şimdi hep birlikte gelin komutanların cezaevinde kaldığı 1003 günde yaşananlara bakalım… Ama önce dava hakkında da kısa bir hatırlatma yapmak yerinde olacaktır sanırım.
SORUŞTURMA AŞAMASINDAN YARGITAY KARARINA ve CEZAEVİNE 28 ŞUBAT DAVASI
28 Şubat davasına ilişkin soruşturma 2011 yılı başlarında dönemin Başbakanı Necmettin ERBAKAN’ın vefatıyla başlamıştı. Yaklaşık 1 yıllık soruşturma sürecinin ardından 12 Nisan 2012’de Çevik BİR Paşa ile başlayan (ki ben de o gruptaydım) ilk dalga gözaltı ve tutuklamalar irili ufaklı 12 dalga halinde sürdü. Sonuçta, biri sivil diğerleri asker 103 kişi sanık sandalyesine oturtuldu.
Yerel mahkeme süreci ilk tutuklamalardan yaklaşık 18 ay sonra, 02 Eylül 2013’te başladı. 4,5 yılı aşkın süren 106 duruşmalık yargılama sonunda Yerel Mahkeme (Ankara 5. ACM) 13 Nisan 2018’de 21 sanığı “ağırlaştırılmış müebbet” hapis cezasına çarptırdı.
İstinaf Mahkemesi yaklaşık 2 yıllık bir inceleme sonrası yerel mahkemenin verdiği kararı 22 Haziran 2020’de onadı. Dava Yargıtay’a gitti.
Dosya önce 8 ay boyunca Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nda kaldı, oradan “Savcılık Tebliğnamesi”yle Yargıtay’a sunuldu; Yargıtay on binlerce sayfalık, 355 Ek klasörlük dava dosyasını yaklaşık 4 ayda okuyup inceleyerek (?) 30 Haziran 2021’de kararını açıkladı. Buna göre yerel mahkemenin verdiği cezalardan 14 kişinin cezasını onadı, aralarında davanın tek sivil sanığı olan Prof.Dr.Kemal GÜRÜZ ile birlikte 16 kişinin yeniden yargılanmasına, diğerlerinin beraatına hükmetti.
Cezası onanan 5’i Orgeneral, 5’i Korgeneral/Koramiral, 3’ü Tümgeneral, 1’i Tuğgeneral olmak üzere 14 kişi şunlar:
1) Org.Çevik BİR, 2) Hv.Org. Ahmet ÇÖREKÇİ, 3) Hv.Org.İlhan KILIÇ, 4) Org.Çetin DOĞAN, 5) Org.Fevzi TÜRKERİ, 6) Hv.Korg.Vural AVAR, 7) Korg.Hakkı KILINÇ, 8) Korg.Çetin SANER, 9) Korg.Yıldırım TÜRKER, 10) Kora.Aydan EROL, 11) Tümg.Cevat Temel ÖZKAYNAK, 12) Tümg.Erol ÖZKASNAK, 13) Tümg.Kenan DENİZ, 14) Tuğg.İdris KORALP
Bu komutanlar 19 ve 20 Ağustos 2021 tarihlerinde cezaevine kondu ve böylece 1003 gün süren infaz başlamış oldu.
1003 GÜNLÜK SERÜVENİN KRONOLOJİK AKIŞI
* 21 Ağustos 2021 – Komutanlar cezaevine henüz girmişlerdi ki, iki gün sonra Balyoz ve 28 Şubat davalarının ikisinden birden yargılanan (E) Korg. Metin Yavuz YALÇIN vefat etti. Metin Paşa 28 Şubat davasından beraat etmişti, ama Balyoz’da “yeniden yargılanacaklar” arasındaydı. Hep dik durmuş, hiç eğilip bükülmemişti.
* 23 Ağustos 2021 – SÖZCÜ gazetesinde Ruhat MENGİ Hanım’la yaptığımız mülâkat yayınlandı. Ertesi günün akşamı (24 Ağustos) TELE 1’de Tuba EMLEK’in “Mercek” programına katıldım. Gerek mülâkatta gerekse programda 28 Şubat davasının baştan sonra hukuksuzluklar, usulsüzlükler içeren, sahte belgeler gerçek kabul edilerek kotarılan bir dava olduğunu anlatmaya çalıştık.
* 04 Eylül 2021 – Tarafımdan Cumhurbaşkanı R.Tayyip ERDOĞAN’a 4 sayfalık bir mektup yazıldı, Yargıtay’a verilen ve 4 cilt tutan Temyiz Dilekçesi de mektuba eklenip Beştepe’ye gönderildi. Mektupta “bir siyasî dava” hüviyetine bürünen bu kumpas davaya son verilmesi, Anayasa Mahkemesi’nin bir an önce işe koşularak hukuk adına gereğini yapması; ayrıca sahtelikleri kanıtlanmış belgeleri gerçekmiş gibi kabul ederek hukuku çiğneyen ve açıkça suç işleyen bütün yargıçlar hakkında da gereken incelemenin başlatılması” talepleri dile getirildi. (Herhangi bir cevap çıkmayınca, mektup 20 Eylül’de de medya ile paylaşıldı, çeşitli gazete, internet sitesi ve televizyon programlarında, Saygı ÖZTÜRK ve Orhan UĞUROĞLU’nun köşe yazılarında konu oldu.)[1]
* 17 Eylül 2021 – Komutanların içeri girişlerinin 30’ncu günü olan bu tarihinden itibaren Twitter’da “Bugün komutanların cezaevine girişlerinin 30’ncu günü” diye “GÜN SAYACI” etkinliği başlatıldı. (Tarafımızdan başlatılan söz konusu etkinlik 1002’nci güne kadar istisnasız her sabah, yani tam 972 gün boyunca – ve her gün ayrı bir mesaj metniyle – paylaşıldı.)
* 27 Eylül -2021 – “change.org” adlı internet sitesinde komutanların serbest bırakılması için bir imza kampanyası başlatıldı.
* 04 Ekim 2021 – KUMPASDER tarafından paylaşılan “KAMUOYUNA” başlıklı bildiride FETÖ’cü bir ekip tarafından hazırlanan iddianameyle komutanların yargılanıp cezalandırılması ve cezaevine konmasının hukuka ve adalete sığmadığı vurgulandı.
Aynı gün Adlî Tıp’tan cezaevindeki komutanların cezalarını cezaevinde çekebileceklerine ilişkin rapor yayınlandı.
* 07 Ekim 2021 – Cumhuriyet gazetesinde Barış TERKOĞLU’nun 28 Şubat davasındaki hukuksuzlukları, komutanların cezaevine konmasını ve Adlî Tıp Kurumu’nun raporunu eleştiren “İşsiz Celladın Mezar Taşı” başlıklı yazısı çıktı.
* 26 Ekim 2021 – Cumhuriyet gazetesinde Yargıtay Onursal Ceza Dairesi Başkanı Hamdi Yaver AKTAN’ın 28 Şubat davasının hukukî yönünü incelediği “Maddî Ceza Hukuku Açısından 28 Şubat Davası” adlı makalesi yayınlandı.
* 01 Kasım 2021 – Cumhuriyet gazetesinde “28 Şubat Davası” başlıklı makalesinde davanın nasıl bir kumpas olduğunu anlatan (E) Tuğg. Dr.Cihangir DUMANLI, “Rütbeleri geri alınsa da onlar komutanımız olarak kalacaklar” diye yazdı.
* 16 Kasım 2021 – Komutanların cezaevindeki 90’ncı günleri vesilesiyle yazılan “90 Gündür Süren Hukuk Ayıbı… Ve Yetkililere Çağrı” başlıklı yazımız VeryansınTv ve SunSavunma adlı internet sitelerinde yayınlandı.[2] Yazıda çeşitli siyasi partilere “Çağırın, davayı gelip size anlatalım” çağrısı yapılıyordu.
Ancak aynı gün partisinin Meclis Grubunda bir konuşma yapan CHP Gn.Bşk. Kemal KILIÇDAROĞLU, “28 Şubatçıların açtığı yaraları kapatıp helâlleşeceğiz” şeklinde bir “helâlleşme” açıklaması yaptı. Biz 28 Şubat’ın bir darbe olmadığını anlatmak için neredeyse iğne ile kuyu kazarken Kemal Bey’in o kuyuyu “dozerle” kapatma çabası çok tepki çekti. (Nitekim ertesi gün, 17 Kasım’da, Çetin DOĞAN Paşa’nın eşi Nilgül Hanım, CHP’ye haklarını helâl etmediklerine ilişkin bir açıklama yaptı. Bu satırların yazarı olarak ben de bu konuda soru yönelten Aydınlık muhabirine, “Davanın yeniden yargılama kısmı 22 Kasım’da başlayacakken yapılan bu açıklamanın manidar olduğunu” belirterek eleştirdim.)
* 22 Kasım 2021 – Yargıtay’ca yeniden yargılanmasına karar verilen 16 kişinin yargılanmasına Ankara 5. ACM’nde başlandı. 16 kişiden 11’i mahkemede hazır bulunurken 5 sanık sağlık durumlarının kötü oluşu nedeniyle gelemedi. (Nitekim gelemeyenlerden Tümg.Şevket TURAN, Korg. İzzettin İYİGÜN ilerleyen zamanlarda da mahkemeye hiç gelemeden, Korg.Kâmuran ORHON ise ancak bir kez katıldıktan sonra vefat ettiler. Böylece yeniden yargılanan sanık sayısı 13’e düştü.)
İlk duruşma Yargıtay kararına karşı sanıkların ve avukatların görüş bildirmesiyle kapandı; dava 24 Ocak 2022’ye aktarıldı.
* 24 Kasım 2021 – FlashHaber Tv’de Av. Ömer Faruk EMİNAĞAOĞLU ve davamızın avukatlarından Aykanat KAÇMAZ’la birlikte gazeteci Orhan UĞUROĞLU’nun sunduğu “Serbest Bölge” programına katılıp davayı değerlendirdik.
Aynı akşam yine 28 Şubat davasını ele alıp değerlendirmek üzere gazeteci Saygı ÖZTÜRK’ün “Sisler Bulvarı” programı için yaptığımız bant kaydı da KRT TV’de yayımlandı.
* 07 Aralık 2021 – Sabah saatlerinde İsmail KÜÇÜKKAYA FOX Tv’deki “Çalar Saat” programında BİTMEYEN SÖMÜRÜ-28 ŞUBAT kitabını elinde tutarak 28 Şubat tutuklamalarını gündeme getirdi ve davanın takipçisi olacağını belirtti.
* 10-11 Ocak 2022 – CHP Gn. Bşk. Kemal KILIÇDAROĞLU’nun “28 Şubatçıların açtıkları yaralar” söyleminden sonra Aralık 2021 başlarında TBMM Genel Kurulundaki bir oturumda CHP milletvekili Engin ALTAY’ın 28 Şubat’tan darbe olarak söz etmesi üzerine, davanın beraat eden sanıklarından (E) Hv.Alb. Cengiz KOŞAL tarafından “28 Şubat’ın siyasîlerce hemen hiç bilinmediği ya da yanlış bilindiği” gerekçesiyle BİTMEYEN SÖMÜRÜ-28 ŞUBAT kitabının Meclis’teki bütün milletvekillerine ve parti genel başkanlarına gönderilmesi önerilmişti. Öneri ortak “Whatsapp” grubunda büyük destek gördü. O çerçevede kitabın arasına konmak üzere bir mektup hazırlandı. Ancak hanımlardan bir kısmı mektubun altında adlarının geçmesini istemeyince “BUCA – SİNCAN ve SİLİVRİ’DEKİ BİR KISIM ASKER AİLESİ” şeklinde yazıldı.
İşte o mektup ve kitaplar, 10-11 Ocak 2022’ta TBMM’deki 582 milletvekili ile milletvekili olmayıp “Parti Genel Başkanı” konumunda olan 6 kişiye gönderildi.
Söz konusu faaliyete, o gün için Memleket Partisi milletvekili olan Mehmet Ali ÇELEBİ’nin büyük destek verdiğini belirtmeliyim.
Kitabın arasına konarak milletvekillerine gönderilen mektup, 21 Ocak’ta Çetin DOĞAN Paşa’nın eşi Nilgül Hanım tarafından ayrıca medyaya dağıtıldı ve ses getirdi.[3]
* 24 Ocak 2022 – 16 kişinin yeniden yargılanması kapsamında devam eden 28 Şubat davasının 2’nci duruşması yapıldı.
İlk duruşmada sağlık nedeniyle Ankara’ya gelemeyen Korg. İzzettin İYİGÜN “Ses ve Görüntülü Bilişim Sistemi (SEGBİS)” yoluyla duruşmaya katılırken, Tümg. Şevket TURAN yine katılamadı; Korg. Kamuran ORHON ise bu kez duruşmadaydı ve “Ben yurt dışındayken istifa eden bir hükûmetin istifasından sorumlu tutulamam. 6 yıldır diyalize giriyorum, 3 yıldır prostat kanseri tedavisi görüyorum.” diyerek Yargıtay kararına itiraz etti. (Bu katılım Kamuran ORHON Paşa’nın dava kapsamındaki son duruşması ve konuşması oldu.)
Sanık avukatlarından Av. Aykanat KAÇMAZ mahkemeye 4 Şubat 1997 de Sincan’da yürüyen tankların o dönemde kurmay yarbay olan Tabur Komutanı (E) Tuğg. Namık Kemal ÇALIŞKAN’ı “tanık” olarak getirdi. Namık Paşa söz konusu tatbikatın 1996’da planlandığını, o günkü intikal için 2 hafta önce ast birlik komutanlarıyla yol keşfini yaptıklarını ifade etti.
Son derece önemli bir tanıklıktı bu…
Duruşma 14 Mart 2022’ye ertelendi.
* 11 Şubat 2022 – KRT TV’de Saygı ÖZTÜRK’ün “Sisler Bulvarı” programına cezaevindeki komutanlardan (E) Korg. Hakkı KILINÇ’ın eşi Saadet Hanım ile birlikte stüdyo konuğu olarak katıldık; o gün rahatsız olan Av. Aykanat KAÇMAZ da programa evden bağlanarak katıldı.
“Eğrisi ve Doğrusu ile 28 Şubat Davası’nda Neler Oluyor?” temasıyla sunulan program, o güne kadar Çetin DOĞAN Paşa’nın eşi Nilgül Hanım’ın dışında ilk kez bir komutan eşinin katıldığı program oldu. Program çok beğeni aldı.
* 08 Mart 2022 – Sağlık nedeniyle mahkemeye gelemeyen (E) Hv.Tümg. Şevket TURAN’ın ifadesi özel bir duruşma ile alındı. Söz konusu duruşma yeniden yargılamaların 3’üncü celsesi olarak kayıtlara girdi.
* 14 Mart 2022 – Mahkemenin 4’üncü celsesi yapıldı. Av. Aykanat KAÇMAZ bu kez mahkemeye iki tanık daha getirdi; bunlardan biri (E) Tuğg. Ali ER, diğeri Türkiye Emekli Subaylar Derneği (TESUD) Başkanı (E) Korg. Erdoğan KARAKUŞ’tu. Her ikisi de Sincan’dan tankların plânlı tatbikatlar gereği önceki yıllarda da geçtiğinin altını çizdiler.
Duruşma 20 Haziran 2022’ye ertelendi.
* 25 Mayıs 2022 – Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanı Prof.Dr. Zühtü ARSLAN’a dava ve komutanların durumu hakkında – 2 sayfası ek olmak üzere 7 sayfalık bir mektup gönderildi. (Mektup 13 Haziran’da Veryansın Tv adlı internet sitesinde de “28 Şubat Haykırışı… AYM Başkanı’na Beddualı Mektup” başlığı ile yayınlandı.)[4]
* 14 Haziran 2022 – AYM Başkanı’na gönderilen mektup, komutanların cezaevindeki 300’üncü günleri vesilesiyle “28 Şubat Davasına kayıtsız kalmamaları” mesajını içeren bir üst yazıyla 12 siyasî partinin genel başkanına gönderildi. (Mektup 18 Haziran’da yine Veryansın Tv’de “Siyasî Parti Liderlerine 28 Şubat Mektubu” adıyla yayınlandı.)[5]
* 20 Haziran 2022 – Yeniden yargılamanın 5’inci celsesi yapıldı. Yine Av. Aykanat KAÇMAZ tarafından bu kez mahkemeye tanık olarak eski DYP Milletvekili ve bakanlardan Sn. Rifat SERDAROĞLU getirildi.
Rifat Bey, mahkemede, daha kuruluş aşamasında REFAHYOL koalisyonuna karşı olduklarını, Refah Partisi ile koalisyon kurmaması için Tansu Hanım’a çok ricada bulunduklarını, “İhvan’ın Genel Sekreterini başbakan yapamazsınız, yaparsanız yıkarız” dediklerini, ama Tansu Hanım’ın dinlemeyip Refah ile koalisyon kurunca da o koalisyonu siyasiler olarak kendilerinin yıktıklarını, konunun askerlerle hiçbir ilgisi olmadığını ve 28 Şubat’ın da bir darbe olmadığını çok net biçimde ifade etti.
Rifat Bey’in tanıklığı da dava açısından çok önemli bir başka tanıklıktı… Ana dava sürecinde kendisinin tanık olarak dinlenmesi konusunda verdiğimiz dilekçeyi yerel mahkeme üyeleri kabul etmemiş, dinlenmesine yanaşmamıştı. Bu kez farklı bir hâkim heyeti Rifat Bey’in söylediklerini duyuyordu.
Duruşma 21 Kasım 2022’ye bırakıldı.
* 22 Haziran 2022 – Medyaya yansıyan bir habere göre CHP Milletvekili Atilla SERTEL’in İzmir – Buca Kırıklar Cezaevinde Çevik BİR’i ziyaret ettiği belirtiliyor. Sertel, çıkışta, Çevik Paşa’nın durumunun çok kötü olduğunu, ağır Alzheimer ilaçları kullandığını, şu anda nerede kaldığını bile bilmediğini belirtirken, aynı cezaevindeki Çetin DOĞAN’ı da ziyaret ettiğini ancak onun sağlığının ve bilincinin yerinde olduğunu, fakat yaşının ileri olması nedeniyle sıkıntı çektiğini ifade ediyor.
* 01 Ağustos 2022 – İzmir – Buca Kırıklar F Tipi Cezaevinde yatan Çevik BİR Paşa “aşırı demansa bağlı olarak cezaevinde kendi başına yaşamını sürdüremeyeceği” yönünde verilen Adlî Tıp kararı çerçevesinde tahliye edildi.
83 yaşındaki Çevik Paşa 348 gündür cezaevindeydi ve sağlık nedeniyle ilk tahliye edilen kişi oldu.
* 15 Ağustos 2022 – Cezaevindeki 13 komutanın ailesi adına Anayasa Mahkemesi (AYM) önündeki Ahlatlıbel Parkı’nda bir basın açıklaması düzenlendi.
Cezaevindeki komutanlardan (E) Kora. Aydan EROL’un eşi Sibel EROL tarafından okunan basın açıklamasına çok sayıda yurttaş, emekli asker ve siyasetçi katıldı. Katılanlar arasında CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli AĞBABA, CHP İzmir Milletvekili Tuncay ÖZKAN, CHP Nevşehir Milletvekili Faruk SARIASLAN, Sosyalist Cumhuriyet Partisi (SCP) Genel Başkanı Bedri GÜLTEKİN ve arkadaşları, Halkın Kurtuluş Partisi (HKP) üst düzey yöneticileri, Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Genel Başkan Yardımcısı Şengül Can ile TESUD temsilcileri vardı.[6]
* 19 Ağustos 2022 – Gazeteci Barış TERKOĞLU ile birlikte, Vural AVAR Paşa’nın cezaevinde girmeden önce yaşadığı Datça – Aktur Sitesi’nde “28 Şubat ve Cezaevindeki Komutanlar” konulu” bir söyleşiye katıldık. Vural Paşa’nın kardeşleri, yeğenleri ve Aktur’daki komşuları ile dostlarının da hazır bulunduğu söyleşide Avar Paşa ile diğer komutanların en kısa zamanda serbest kalacaklarına olan inancımız dile getirildi.
* 24 Ağustos 2022 – 28 Şubat davasının “yeniden yargılanan” ve sağlık nedeniyle duruşmalara gelemeyen sanıklarından (E) Hv. Tümg. Şevket TURAN vefat etti.
* 08 Ekim 2022 – Yeniden yargılananlar arasında olup sağlık durumu bozuk olan bir diğer komutan (E) Korg. İzzettin İYİGÜN de vefat etti.
* 01 Kasım 2022 (aslında 31 Ekim gecesi) – Silivri Cezaevi’nde yatan komutanlardan (E) Kora. Aydan EROL, ağzındaki kanser vakası nedeniyle (sağlık nedenleriyle) 439 günlük esaretin ardından tahliye edildi.
Aydan Amiral Çevik Paşa’dan sonra tahliye edilen ikinci kişi oldu.
* 09 Kasım 2022 – Yine Silivri Cezaevi’nde yatan komutanlardan (E) Korg. Çetin SANER de sağlık sorunlarıyla salıverildi. Kalp yetmezliği gerekçesiyle salıverilen Ç.Saner Paşa 448 gündür cezaevindeydi.
* 21 Kasım 2022 – Yeniden yargılamanın 6’ncı duruşması yapıldı. Avukat taleplerinin alınmasıyla geçen duruşmada mahkeme tüm sanıkların adlî kontrollerinin kaldırılmasına ama yurt dışı yasaklarının devamına hükmederek müteakip duruşma günü için 20 Mart 2023’ü verdi.
* 20 Aralık 2022 – 28 Şubat kumpas davasının en hazin günlerinden biri yaşandı; Sincan’daki hükümlü sanıklardan Hv.Korg. Vural AVAR sabah saat 06.30 sularında cezaevinde vefat etti.
Çok değerli bir insan ve asker olan 85 yaşındaki Vural Paşa’nın yüreği cezaevi koşullarına ancak 489 gün dayanabildi.
Vural AVAR Paşa’nın cenazesi 22 Aralık Perşembe günü Ankara Kocatepe Camii’nden kalktı ve Karşıyaka Mezarlığında defnedildi. Cenazeye çok sayıda emekli general ve subay ile aralarında CHP Gn.Bşk. Yardımcılarından Özgür ÖZEL’in de bulunduğu CHP’li 5-6 milletvekili, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur YAVAŞ, Zafer Partisi Gn. Bşk. Ümit ÖZDAĞ ve parti yetkilileri bulunurken, üniformalı tek bir askerin bile olmayışı yürekleri daha da yaraladı. (Tarihe not düşmek adına belirtelim: 22 Aralık’ta Millî Savunma Bakanı Hulusi AKAR, Genelkurmay Başkanı Org. Yaşar GÜLER, Hava Kuvvetleri Komutanı Hv.Org. Atilla GÜLAN, Deniz Kuvvetleri Komutanı Ora. Ercüment TATLIOĞLU, Jandarma Genel Komutanı ise Org. Arif ÇETİN’di.)
Vural AVAR Paşa’nın vefatı oldukça ses getirdi.
Bu satırların yazarı olarak şunu tüm okurlardan özellikle istirham ediyorum: Lütfen bütün ömrünü Türk Silahlı Kuvvetlerine vermiş Hv.Plt.Korg. Vural AVAR Paşa’yı, 20 Aralık 2022 tarihini ve siyasetçilerin korkusuyla cenazeye gelemeyenlerin vefasızlığını unutmayın!
* 26 Ocak 2023 – Silivri Cezaevi’nde yatan 28 Şubat sanıklarından eski Hv.K.K. Org. İlhan KILIÇ ile Tümg. Kenan DENİZ de sağlık nedenleriyle tahliye edildiler.
İlhan ve Kenan Paşalar 526 gündür Silivri’deydiler.
Aynı gün, Anayasa Mahkemesi’nin de Ahmet ÇÖREKÇİ Paşa ile ilgili başvuruyu reddettiği öğrenildi.
* 06 Şubat 2023 – Büyük Deprem… Merkez üssü Kahramanmaraş / Pazarcık olan 7,7 şiddetindeki deprem Hatay’dan Diyarbakır’a kadar 10 ilde çok büyük bir yıkım yarattı, 1 hafta “Ulusal Yas” ilân edildi. (Her ne kadar bu durumun 28 Şubat davasıyla bir ilgisi yoksa da 1003 gün içerisinde yaşanan böylesine önemli bir olayı atlamak istemedim.)
* 15 Şubat 2023 – REFAHYOL Koalisyonu döneminde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı olan ve Refah Partisi’nin kapatılması davasını açarak partinin kapanmasını sağlayan Vural SAVAŞ vefat etti.
Vural SAVAŞ 28 Şubat sürecinin kilit isimlerindendi. Mahkemede “tanık” olarak dinlenmesine, örneğin Refah Partisi’nin kapatılması davasını açarken askerlerden kendisine bir talep, baskı, tehdit vs. olup olmadığı konusundaki gerçeklerin öğrenilmesine ilişkin tarafımızdan verilen dilekçe kabul edilmemişti. Böylece 28 Şubat gibi bir davada Vural SAVAŞ gibi çok önemli bir tanığın ifadelerine başvurulamamış oldu.
Tabii ki nedenini biliyoruz ama biz yine de altını çizelim: Böylesi önemli bir tanığın dinlenmemesi bile mahkemenin tarafgirliğini ve 28 Şubat’a ilişkin gerçeklerin öğrenilmesinin istenmediğini gösteren açık bir kanıttır.
* 17 Şubat 2023 – Cezaevinde bulunan (E) Korg. Hakkı KILINÇ da sağlık sorunları ile tahliye oldu. 548’inci günde tahliye olan 83 yaşındaki Hakkı Paşa, 14 kişi arasından tahliye olan 6’ncı kişiydi.
* 28 Şubat 2023 – 28 Şubat’ın yıldönümünde, Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanı ve 14 üyesine 4 sayfalık bir mektup yazıp elden götürüldü. Mektubun eki olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yazılan 01.02.2018 ve 04.09.2021 tarihli mektuplar ile, AYM Başkanı Zühtü ARSLAN’a yazılan 25.05.2022 tarihli mektup ve “Bitmeyen Sömürü – 28 Şubat” kitabı kondu.
Anılan mektup, ekleriyle birlikte 07 Mart 2023 tarihinde Adalet Bakanı Bekir BOZDAĞ’a, – AKP, MHP ve VP hariç – 11 partinin (CHP, İYİP, TİP, ZAFER P, MEMLEKET P, DOĞRU P, ADALET P, SP, GELECEK P, DEMOKRAT P, DEVA P) genel başkanlarına gönderildi.[7]
* 03 Mart 2023 – Silivri Cezaevi’nde kalan 91 yaşındaki (E) Hv.Org. Ahmet ÇÖREKÇİ ile 75 yaşındaki (E) Tuğg. İdris KORALP de sağlık nedenleriyle Anayasa’nın 104’üncü maddesi hükümlerince tahliye edildiler.
562’nci günde gelen bu tahliyelerle birlikte toplam 8 kişi serbest kalmış oldu; cezaevlerinde 1’i Buca – Kırıklar 4’ü de Sincan’da olmak üzere 5 komutan kaldı.
* 20 Mart 2023 – Yeniden yargılamaların 7’nci duruşması yapıldı. Duruşmada tüm sanıkların yurtdışı yasakları kaldırıldı, müteakip duruşma için 09 Ekim 2023’e gün verildi.
* 03 Mayıs 2023 – Çetin DOĞAN, Ahmet ÇÖREKÇİ ve Cevat T. ÖZKAYNAK ile ilgili Anayasa Mahkemesi (AYM) başvurularının Genel Kurul’da görüşülerek reddedildiği öğrenildi.
* 29 Temmuz 2023 – Yenilik Partisi Genel Başkanı Öztürk YILMAZ ile görüşüldü. (Görüşme talebi kendisinden geldi.) Kendisine şifahen davayla ilgili detaylı bilgi verildi, ertesi gün (30 Temmuz) “Başlangıçtan Günümüze 28 Şubat Davası” başlıklı bilgi notumuz gönderildi.
Öztürk Bey davayı ve komutanları mutlaka kamuoyunun gündemine taşıyacaklarını belirtti.
* 09 Ekim 2023 – Yeniden yargılamaların 8’inci duruşması yapıldı. Adlî Tıp Kurumu raporunun mahkemeye ulaşması beklendiği için duruşma 06 Mayıs 2024 tarihine aktarıldı.
* 13 Kasım 2023 – Yeniden yargılanmasına karar verilen komutanlardan (E) Korg. Kamuran ORHON (da) vefat etti. Zaten sağlığı bozuktu. Böylece 16 kişiden 3’üncü komutan da vefat etmiş oldu.
* 19 Aralık 2023 – Vural AVAR Paşa’nın vefatının 1’inci yıldönümü vesilesiyle Ankara Karşıyaka Mezarlığındaki kabri başında bir anma etkinliği düzenlendi. Anma programına 28 Şubat davasında yargılanan Hv.K.K.larından (E) Org. Ergin CELASİN ile 15 Temmuz ihanet kalkışması sırasında Hv.K.K. olan (E) Hv.Org. Abidin ÜNAL, TESUD Bşk. Hv.Korg. Erdoğan KARAKUŞ, KUMPASDER Bşk. Ahmet TATAR ile çoğunluğu emekli asker olan 70-80 kişilik bir grup katıldı.
Siyasi partilerden sadece Zafer P. (ZP)’nden bir Genel Bşk.Yrd. ile Sosyalist Cumhuriyet P. (SCP)’nden temsilciler vardı. Medyadan ise her zaman olduğu gibi Müyesser YILDIZ oradaydı.
* 14 Ocak 2024 – KRT TV’de Zübeyde SARI’nın “Hafıza” adlı programına katılarak 28 Şubat ve cezaevindeki komutanların durumu konuşuldu.
* 23 Şubat 2024 – Ankara’da “Yarınlar Kültür Merkezi”‘nde gazeteci Erdem ATAY’la birlikte 28 Şubat konulu bir söyleşiye katılındı; yaklaşık 40 kişilik bir gruba 28 Şubat ve komutanların durumu anlatıldı.
* 24 Şubat 2024 – Akşam İstanbul’da TELE-1 TV’de Çiğdem BAYRAKTAR ÖR’ün moderatörlüğünü yaptığı “Türkiye’nin Gündemi” programına stüdyo konuğu olarak katılım sağlandı. Eski bakanlardan Rifat SERDAROĞLU ile ABD’den gazeteci Yılmaz POLAT’ın da canlı bağlantı ile katıldığı program tamamen 28 Şubat üzerine idi.
* 27 Şubat 2024 – Yine TELE-1 TV’de – bu kez sabah – gazeteci Ümit ZİLELİ’nin sunduğu “Sabah Pusulası” programına Çetin DOĞAN Paşa’nın eşi Nilgül Hanım ile canlı bağlantı yoluyla katılım sağlandı.
* 28 Şubat 2024 – Ankara’da SÖZCÜ TV’de gazeteciler Saygı ÖZTÜRK, Deniz ZEYREK ve Aslı KURTULUŞ MUTLU’nun ortaklaşa yürüttükleri “Başkent Kulisleri” programına stüdyo konuğu olarak katılım sağlandı.
Programa Sincan’da yürüyen tankların Tabur Komutanı Namık Kemal ÇALIŞKAN Paşa ile REFAHYOL Koalisyonu döneminde DYP Genel Başkan Yardımcılığı yapan eski bakanlardan Hasan EKİNCİ de canlı bağlantıyla katılarak görüşlerini bildirdiler. Hasan EKİNCİ (de) 28 Şubat’ın kesinlikle bir darbe olmadığını çok açıklıkla ifade etti.
* 01 Mart 2024 – Akşam ilerleyen saatlerde İzmir – Buca Kırıklar Cezaevindeki Çetin DOĞAN Paşa şiddetli göğüs ağrısı nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Olay 04 Mart günü Çetin Paşa’nın avukatlarından Hüseyin ERSÖZ’ün paylaştığı bir tweet mesajı ile öğrenildi. 06 Mar’ta Çetin Paşa’nın eşi Nilgül Hanım bir basın açıklamasıyla olayın detaylarını kamuoyuyla paylaştı.
Çetin Paşa Ege Üniversitesi Hastanesi’nde süren uzun tedavi ve ameliyatlar sonunda 22 Nisan’da taburcu olup yeniden cezaevine kondu. Eşi Nilgül Hanım, paylaştığı ikinci basın açıklamasında, “Her ne kadar çok ciddi sağlık krizini atlatmış olsa da, resmî özel raporlarda belirtilen kronik hastalıkların eşim için yarattığı hayatî risk özellikle cezaevi şartlarında geçerliliğini korumaya devam etmektedir.” diye vurguladı.
* 02 Mayıs 2024 – Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşen CHP Genel Başkanı Özgür ÖZEL’in görüşmede cezaevindeki komutanların durumunu da gündeme getirdiği konuşuluyor.
* 09 Mayıs 2024 – Yeniden yargılanmasına karar verilen komutanlarla ilgili davanın 9’uncu duruşması yapıldı. Duruşmada Av.Aykanat KAÇMAZ bu kez REFAHYOL Koalisyonu’nda Devlet Bakanı ve Hükûmet Sözcüsü olarak görev yapan Namık Kemal ZEYBEK’i duruşma salonunda hazır bulundurarak “tanık” olarak dinlenmesini sağladı. Namık Kemal ZEYBEK, ifadesinde, 28 Şubat’ın kesinlikle klasik ya da postmodern bir darbe olarak tanımlanamayacağını, askerlerin baskıyla ya da zorla hükûmeti devirmesinin söz konusu olmadığını açık bir dille belirtti.
Böylece sözde darbe ile devrildiği söylenen REFAHYOL Koalisyonu’nun bir bakanı daha 28 Şubat’ın darbe olmadığını çok net biçimde vurguluyordu.
Duruşma 09 Eylül 2024 tarihine ertelendi.
* 14 Mayıs 2024 – 5 komutanın cezaevindeki 1000’inci günleri doldu. 14 Mayıs aynı zamanda Çevik BİR Paşa’nın, 15 Mayıs ise Çetin DOĞAN Paşa’nın doğum günü…
* 16 Mayıs 2024… Yazımızın başındaki ilk “X” (tweet) mesajına dönelim… Komutanların cezaevinde 1002’nci günleri…
Ve gece yarısı gelen tahliye haberi… 17 Mayıs’ta, yani 1003’ncü günde öğleye doğru komutanların özgürlüklerine kavuşmaları… İlk görüntüler, ilk açıklamalar… Yandaş kanallar olayı Cumhurbaşkanı’nın “âlicenaplık” göstererek sanıkları “affettiği” şeklinde verirken Çetin DOĞAN Paşa’nın daha ilk açıklamada yine “çıkıntılık” (!) yaparak “Ne affı kardeşim? Cumhurbaşkanı anayasal bir görevini yerine getirdi, üstelik onu da 13 ay gecikmeyle yerine getirdi” anlamındaki sözleri güne damgasını vurdu. (Buradaki “çıkıntılık” kavramını bilerek kullanıyorum; zira birileri o açıklamayı “küstahlık” “nankörlük” ya da “haddini bilmezlik” olarak tanımlıyor, oysa bir “çıkıntı” olarak şahsen ben de olaya aynen Çetin DOĞAN Paşa gibi bakıyorum.)
İşte, 28 Şubat davasını ve o davada yaşanan 1003 günlük tutsaklığın öyküsünü ana satır başları ile aktarmaya çalıştım.
Aslında 1003 gün diyoruz, ama unutmamak gerekir ki bu komutanlar davanın soruşturma ve ilk yargı sürecinde de yaklaşık 20 ay kadar, yani yaklaşık 600 güne yakın bir süre cezaevinde kalmışlardı. O günleri de sayıp hepsini toplarsak neredeyse 1600 gün eder ki bu da 4 yılı aşkın bir süre demektir. (Çetin DOĞAN Paşa’nın durumu apayrı bir facia… Balyoz kumpasıyla birlikte bakıldığında onun yaklaşık 7,5 yılını haksız yere cezaevlerinde geçirdiğini görüyoruz.)
Mamafih hem siyaset hem de hukuk tarihimize kara bir leke olarak geçecek 28 Şubat kumpas davasının yarattığı o dramatik günler unutulmamalı…
Buraya belki birilerince çok daha önemli sayılabilecek olayları ya da gelişmeleri alamamış olabilirim; ama kasıtlı hiçbir durumun olmadığına ya da üzerini örtmeye çalışmadığıma lütfen inanın! Örneğin bu süreçte Çetin DOĞAN Paşamın eşi Nilgül Hanım’ın canhıraş çabaları, özellikle medyadan çok değerli Zafer ARAPKİRLİ, Barış TERKOĞLU, Saygı ÖZTÜRK, Orhan UĞUROĞLU, Aytunç ERKİN, Müyesser YILDIZ, Ümit ZİLELİ, Can ATAKLI, Emre KONGAR, Merdan YANARDAĞ, Yavuz Selim DEMİRAĞ ve adını burada zikredemediğim birçok gazeteci ve televizyoncunun; Ahmet YAVUZ Paşam ve Türker ERTÜRK Amiralimin, asker kökenli hukukçu Salim ŞEN’in, Atatürkçü Düşünce Derneği’nden Hüsnü BOZKURT Başkanımın, TESUD’tan Erdoğan KARAKUŞ Paşamın ve daha pek çok ismin yazılı ve sözlü açıklamaları buraya girmemiş olabilir.
Tüm ilgililerinden peşinen özür dilerim.
Bu vesileyle son olarak şu hususların da altını çizerek yazımızı bitirelim:
Yukarıdaki bilgilerden de anlaşılacağı üzere, iddianamesi savcı kılıklı bir örgüt elemanı tarafından yazılan 28 Şubat kumpas davası 12 yıldır hâlâ aynı iddianameyle sürüyor. Komutanların dışarı çıkmasıyla hiçbir şey bitmiş değil… Bana göre sadece mücadelenin bir aşaması tamamlanmıştır.
Şu kadarını söyleyeyim ki;
– 28 Şubat’ın bir darbe olmadığını bütün Türkiye’ye anlayıncaya kadar,
– 28 Şubat konusunda bu millete söylenen bütün yalanların, propagandaların, çarpıtmaların gerçeklerini ve doğrularını bu millet öğreninceye kadar,
– Ceza verilerek itibarları ellerinden alınan komutanların itibarları iade edilinceye kadar,
– Vural AVAR Paşa’nın adı caddelere, sokaklara, parklara, askerî tesislere vs. verilinceye kadar,
– Ve dahi bu kumpas davalarda öyle ya da böyle rol alarak haksızlıklara, adaletsizliklere bilerek yol veren siyasetçisinden yargı mensubuna kimler varsa herkes gerçek anlamda tarafsız ve bağımsız Türk Adaleti karşısında hesap verinceye kadar bu dava bitmeyecektir.
Alican TÜRK
[1] Söz konusu mektup aşağıdaki linkten okunabilir.
[2] Yazı aşağıdaki linkten okunabilir.
[3] Söz konusu mektubun tamamı aşağıdaki linkten okunabilir:
28 Şubat komutanlarının eşlerinden Meclis’teki tüm vekillere mektup
[4] Yazının linki aşağıdadır.
[5] Yazının linki aşağıdadır.
[6] Konuya ilişkin haber ve basın açıklama metni aşağıdaki linkten okunabilir.
https://www.odatv.com/guncel/asker-aileleleri-aym-onunden-seslendi-feto-kumpasi-247563
[7] Anılan mektup aşağıdaki linkten okunabilir: