ÖZEL RAPOR

Boeing-737’ler Güvenli mi?

ABD Havayolu şirketleri uçakları yeniden göklere döndürmek için hazırlanırken Avrupa sivil havacılık otoriteleri daha fazla düzeltme yapılmasını talep etmektedir. Federal Havacılık Dairesi (FAA) ise hâlâ muhbirleri susturmak için çaba göstermektedir.

Yazar: Clive Irving, DAILY BEAST, 29 Aralık 2020

Çeviren: Ercan Caner,  Sun Savunma Net, 15 Ocak 2021

Endonezya Lion Air Havayollarına ait JT610 sefer sayılı yolcu uçağı 29 Ekim 2018 tarihinde düşer ve uçakta bulunan 189 insan yaşamını yitirir. Kaza yapan uçağın modeli; bütün dünyada oldukça popüler olan Boeing 737 Max 8’dir. Kalkışından neredeyse hemen sonra düşen uçak çok yenidir, fabrikadan çıkışı üç ay dahi olmamıştır. Etiyopya Havayollarına ait 302 sefer sayılı yolcu uçağı da 10 Şubat 2019 tarihinde düşer ve uçakta bulunan 157 insan yaşamını yitirir. Kaza yapan uçağın modeli yine Boeing 737 Max 8’dir.

Her iki uçakta da kalkışlarından çok kısa bir süre sonra, derin tırmanma ve alçalmalar ile hava hızında büyük oynamalar görülmüştür. Düşen uçaklara Boeing Firması tarafından yeni bir yazılım yüklenmiş ve adına da Manevra Karakteristikleri Geliştirme Sistemi (MCAS – Maneuvering Characteristics Augmentation System) adı verilmiştir. Boeing 737 MAX 8 modeli yolcu uçaklarına MCAS takılmasının nedeni; hava aracına takılan ağır ve yakıt tüketiminde %14 oranında tasarruf sağlayan yeni motorların hava aracının aerodinamik karakteristiklerini değiştirmiş olmasıdır.

Yaşanan ikinci kaza sonrasında bütün dünyada 737 MAX modellerinin uçuşları kesilir. Kazaların nedeni hatalı hücum açısı sensöründen aldığı sinyal ile devreye giren Manevra Karakteristikleri Geliştirme Sistemidir. MCAS yazılımının takılma maksadı; önceki 737 modelleriyle karşılaştırıldığında MAX modellerine yeni takılan motorların ebatları ve yeriyle ilgili modifikasyonu telafi etmektir.

Boeing 737 MAX modellerinin ticari uçuşlara başlamasına izin verildi, peki bu uçaklar artık güvenli mi? Okuyun ve kendiniz karar verin…

Yazının tamamını PDF formatında okuyabilirsiniz.