HARP PRENSİPLERİ & HAVA GÜCÜ

Teknolojinin günümüzde ulaştığı seviye ve aralıksız olarak gelişmeye devam ettiği göz önüne alındığında hava gücü, sadece askeri olarak değil, casusluk, iletişim ve keşif ve gözlem faaliyetleri için de kritik öneme sahiptir ve hâkim güç olmak isteyen devletlerin ana önceliği olmalıdır.

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 02 Temmuz 2023

Harp prensipleri, antik savaşlardan itibaren belirlenen, zaman içinde geliştirilen ve titizlikle uygulandığında başarı sağlayan genel kabul görmüş ilkelerdir. Hava gücünün bağımsız veya müşterek harp konsepti kapsamında uygulanması aşağıdaki harp prensiplerinin göz önüne alınmasını gerektirmektedir. Hava üstünlüğü; belirli bir bölge ve zamanda hava sahasında elde edilen hakimiyettir, dost unsurlar düşmanın kısıtlaması olmadan operasyonlarını sürdürebilir.

Teknolojinin günümüzde ulaştığı seviye ve aralıksız olarak gelişmeye devam ettiği göz önüne alındığında hava gücü, sadece askeri olarak değil, casusluk, iletişim ve keşif ve gözlem faaliyetleri için de kritik öneme sahiptir ve hâkim güç olmak isteyen devletlerin ana önceliği olmalıdır.

Hedef Seçimi ve Muhafaza Edilmesi – Hedef ve gayret birliği sadece ve sadece herkesin neyi başaracağını ve neden bu başarıya yönlendirildiğini anladığında sağlanmaktadır. Ne yapılacağına ve neden yapılacağına karar vermek ve olaylar geliştikçe gelişen durumlara ayak uydurmak savaşın ana ilkelerinden bir tanesidir. Bütün askerlerin hedefi anlamasını sağlayan bu süreç; açıklık, etkinlik ve verimlilik sağlar.

Moralin Muhafaza Edilmesi – Moral, güvenin bel kemiği ve motivasyonun itici gücüdür. Güçlü ekiplerin morali yüksektir ve onları birbirine bağlayan yapıştırıcı, fiziksel olmaktan ziyade moral gücüdür.

Taarruz – Muharebede kesin sonuç ancak taarruzla alınır. Proaktif bir şekilde fırsatlar yaratmadan ve bu fırsatları istismar etmeden yapılabilecek en iyi şey sadece mevcut durumu sürdürmeye, yani statükoyu korumaya hizmet eder. Muharebede hedef, düşman karşısında avantaj sağlayan, ancak daima cesaret gerektiren avantajları ele geçirmektir, bu da ancak taarruzla sağlanır.

Emniyet – Emniyet, komutan tarafından düşmanın sürpriz saldırılarına karşı alınan tedbirleri kapsamaktadır. Aldatma, muharebe sahasında emniyeti büyük ölçüde artırır. Harekâtın niyet ve maksadı hedef ele geçirilinceye, yani son ana kadar düşmandan gizlenmelidir.

İllüstrasyon: Airbus via BUSINESS INSIDER

Sürpriz – Muharebe sahasında inisiyatifi ele geçirmek ve muhafaza etmek düşmana karşı çok önemli avantajlar sağlar. Sürpriz, ancak uygulanıp somut faydalar sağladığında başarı getirir. Sürprize katkıda bulunan faktörler arasında; sürat, etkili istihbarat, aldatma, beklenmedik manevralar, sınırlı görüş şartlarında operasyon, elverişsiz görünen arazinin kullanımı, farklı taktik ve teknikler ve bilgi üstünlüğü yer almaktadır. Harekâtın hızı, kuvvetin büyüklüğü, asıl taarruzun kuvvetinin yeri ve büyüklüğü, özgünlük ve zamanlama da düşman üzerinde sürpriz sağlayacaktır.

Sıklet Merkezi – Düşman karşısında avantaj kazanmak maksadıyla taarruz zamanı ve yerinin belirlenmesi ve kuvvetlerin bir merkezde toplanması önemlidir. Düşmanın hassas taraflarının belirlenerek istismar edilmesi, manevra ve ateş gücünün aldatma ile birlikte akıllıca uygulanması muharebe sahasında başarıyı getirir. Sıklet merkezi prensibi, elde mevcut bütün kaynakların dikkatli ve ayrıntılı bir şekilde planlanmasını ve etkin bir şekilde kullanılmasını gerektirmektedir. Sıklet merkezi prensibi uygulanırken kuvvet tasarrufu prensibi asla akıldan çıkarılmamalıdır.

Kuvvet Tasarrufu – Doğru miktarda kaynak, doğru zamanda ve doğru yerde kullanılmalıdır. Bir hedefe karşı çok fazla kaynak harcanması hem israf hem de verimsizdir. Akıllı lider elde mevcut kaynakları nasıl yöneteceğini bilen liderdir. Kuvvet tasarrufu prensibi çeşitli riskler içerdiğinden, zeki bir stratejik planlama ve muhakeme gerektirir.

Kaynak: The Strategy Bridge

Esneklik – Muharebe sahasında başarı ve başarısızlık arasında çok ince bir çizgi bulunmaktadır. Bütün planlar gibi askeri planlar da değişmeye mahkûmdur. Bu nedenle planlar ve uygulayıcılar esnek olmalı, muharebe sahasında beklenmedik ve öngörülemeyen ani gelişen durumlara karşı hazırlıklı olmalıdır. Esneklik prensibi zihin esnekliği, hızlı karar verme ve komutanın niyet ve maksadının çok iyi anlaşılmasını gerektirir.

İşbirliği / Gayret Birliği – Karşılıklı güven, iyi niyet ve hedef birliği başarılı ortaklıkların temelini oluşturur. Stres altında işbirliği ve gayret birliğini sürdürmek zor olabilir. Yalnızca birbirlerine güvenen ve iyi niyet bağlarını muhafaza edenler başarılı olacaktır. İşbirliği ve gayret birliği koordinasyon sağlar, ancak komuta birliği de, tek bir komutanın bütün kuvvetlerin eylemlerini ortak bir amaç doğrultusunda yönlendirmesi ve koordine etmesi için gereklidir. Hedef birliğinin sağlanması için komutanların müzakerelerde bulunması ve en iyi hareket tarzı üzerinde mutabık kalmaları çok önemlidir.

Sürdürebilirlik – Bütün faaliyetlerde olduğu gibi muharebede de fiziksel ve moral üstünlüğünün muhafaza edilmesi başarının elde edilmesinde kritik öneme sahiptir.