Havayolu Pilotlarının Sırları

Havayolu Pilotlarının Sırları

Yolculara sadece bilmeleri gerektiği kadarını söyleriz. Onları korkutacak şeyler asla söylenmez. Yani bir pilotun – Bayanlar ve baylar ve sevgili çocuklar motorlarımızdan biri durdu – dediğini asla duyamazsınız.

Bir ABD dergisi olan Reader’s Digest geçenlerde ‘Uzmanların size söylemeyeceği 13 şey’ konulu bir yazı dizisi başlattı. Geçen ayın konusu ‘Havayolu pilotları her şeyi açıklıyor’

 Derginin yaptığı araştırmaya göre bazı pilotlar kendilerini almaları gereken yakıttan daha azı ile uçma baskısı altında hissediyorlar ve şirketlerin dakikliği geliştirmek ve gecikmeleri önlemek için uçuş sürelerine haddinden fazla önem verdiklerini vurguluyorlar.

Aşağıda pilotların ifadelerini bulabilirsiniz:

 ‘Devamlı olarak daha az yakıt almam hususunda baskı altındayım. Havayolu şirketleri her zaman uçuş boyunca tüketebileceğimiz minimum yakıt almamızı istiyorlar. Bazen sadece sizi iniş meydanına ulaştıracak kadar yakıt aldığınızda ve havada sağanak yağmur ile karşılaştığınızda veya başka gecikmeler nedeniyle alternatif meydana gitmek için gerekli olan yakıtınızı bitiriyorsunuz’.

‘Yolculara sadece bilmeleri gerektiği kadarını söyleriz. Onları korkutacak şeyler asla söylenmez. Yani bir pilotun – Bayanlar ve baylar ve sevgili çocuklar, motorlarımızdan biri durdu – dediğini asla duyamazsınız’.

‘Hayır, hayal dahi edemezsiniz: havayolu şirketleri varış zamanlarını, zamanında varış oranları ve kayıtlarını yükseltmek için ayarlarlar. Yani bir uçuş gerçekte 01.45 sürecekse size 2 saat süreceğini söylerler’.

‘Bir bölgesel havayolu şirketinin web sitesine girerek bir bilet alabilirsiniz, check-in için başvurduğunuzda, bazen sıkışık durumlarda kendinizi aynı şirketin başka bir uçağında bulabilirsiniz. Bölgesel havayolu şirketlerinin güvenlik standartları büyük havayolu şirketlerininki kadar değildir. Pilotlarının çok fazla eğitimli ve tecrübeli olmaları o kadar da önemli değildir ve halk maalesef bunu bilmemektedir.’

‘Kısa pisti olan bazı hava meydanlarında ne kadar iyi olursanız olun asla yumuşak bir iniş yapamazsınız.’

‘Bazı hava meydanlarına çeşitli nedenlerle asla gitmek istemeyiz. Örneğin hava meydanı etrafında yaşayan zengin insanlar gürültüden hoşlanmadıkları için şirket gürültü azaltma prosedürlerine uymamızı ister, oysa kalkışın hemen sonrasında uçuş emniyeti için motorlara tam güç uygulamamız gereklidir’.

‘Ticari kaygılarla havayolu şirketleri uçuş emniyeti açısından pek de uygun olmayan meydanlara sefer planlarlar. Önemli olan bağlantı sayısı rakamının yüksek görünmesi ve şirketin kasasına giren gelirdir, uçuş emniyeti her zaman o kadar da önemli değildir’.

‘Çoğu zamanlar nasıl indiğiniz ne kadar usta bir pilot olduğunuzun göstergesidir. Bir pilota güzel bir şey söylemek isterseniz – Güzel inişti, gerçekten takdir ettim- diyebilirsiniz’.

‘Bazı FAA (Federal Aviation Administration) kuralları bize de mantıklı gelmiyor. Örneğin 39.000 feet irtifada, saatte 400 mil hızla uçarken türbülansa yakalanan bir uçakta hosteslerin ikramda bulunması, fakat iniş sonrasında sert asfalt zeminde saatte 5-10 mil hızla ilerlerken koltuklarında emniyet kemerleri bağlı olarak oturmaları gibi’.

‘Bazen havayolları bize öğle yemeği molası, hatta yemek için zaman dahi vermezler. Uçuşları sadece birazcık yemek yiyebilmek için geciktirdiğimiz de olur.

‘Ulaştırma Bakanlığı zamanında kalkışlara öylesine önem veriyor ki, bağlantılı bir seferden alacağınız 20 yolcu çok az da olsa gecikse artık onları bekleyip alma şansımız yok’.

‘Gerçek şu ki: yorgunluktan bitmiş durumdayız, çalışma saatlerimiz hiç mola vermeden 16 saat görevde olmamızı gerektiriyor. Bu bir kamyon sürücüsünün çalışma süresinden çok daha fazla. Yorulduğu zaman yolun kenarına park ederek dinlenebilen bir kamyon sürücüsünün aksine bizim asla böyle bir şansımız yoktur’.

‘Bir üniforma giyiyor olabilirim fakat bu benim bir hava meydanında yönünüzü soracak en uygun kişi olduğum anlamına gelmez. O kadar çok hava meydanında bulunuruz ki bazıları hakkında genelde hiç bir fikrimiz yoktur’.

‘Bu her zaman olur, hava şartları nedeniyle bir gecikme vardır, kalkış meydanında hava şartları elverişlidir. Yolculardan biri konuşmaya başlar – iniş yerindeki bir arkadaşını aradığını ve hava durumunun orada da iyi olduğunu söyler ve komplo teorileri üretmeye başlar. Fakat iniş-kalkış meydanları arasında uçacağınız rotada emniyetli uçuşu engelleyen sağanak yağış vardır’.

‘Kompresyon ve dekompresyonun insan vücudu üzerinde olumsuz fiziksel etkileri vardır. Havayolu şirketlerinin bizden daha fazlasını istemeleri aşırı derecede strese neden olmaktadır’.

Uçuş stresi sadece fiziksel bir durum değildir ve psikolojik olarak da belirli bir anlamı vardır. Pilotun algılama, düşünme, karar verme ve uygun manevra yapma yeteneklerini olumsuz olarak etkiler.

Çalışmalar göstermiştir ki duygusal faktörler, zihinsel huzursuzluklar ve psikolojik rahatsızlıkların meydana gelen hava aracı kaza kırımlarında büyük etkisi bulunmaktadır. Açık bir şekilde düşünebilme, uygun kararları verebilme ve uygulama yetenekleri, yorgunluk, hastalık, endişe, kaygı veya kızgınlıktan olumsuz olarak etkilenmektedir. Fakat panik eşiğini geçmenin çok daha öncesinde pilotlar muhakeme yeteneklerini stresten ötürü kaybederler.

Havayolu pilotu olmak dünyanın en stresli işlerinden bir tanesidir. Bütün uçuculara emniyetli uçuşlar dilerim.

Ercan Caner

Elektrik ve Elektronik Mühendisliğinin yanı sıra, uçak ve helikopter lisanslarına sahiptir.
Türkiye Hava Sahası Yönetimi alanında doktora tez çalışmalarını sürdüren Caner’in İnsansız Hava Araçları (2014) ve Taarruz Helikopterleri (2015) konulu makaleleri yayımlanmıştır. 36 yılı kapsayan TSK, BM ve NATO deneyimlerine sahiptir.