İlk Sayısal İkiz Anlaşması

Bruce Willis, gelecekteki  filmlerde kullanılmak üzere dijital kopyasının kullanılması yönünde bir sözleşmeye imza atan ilk sanatçı olmuştur.

Ercan Caner, Sun savunma Net, 02 Ekim 2022

Bruce Willis’in sayısal ikizi Rus mobil telefon şirketi MegaFon reklamında görülürken. Kaynak: arsTECHNICA

The Telegraph’de yer alan habere göre bir konuşma bozukluğu rahatsızlığı olan aktör Bruce Willis, sayısal ikiz haklarını satan, yaşayan ilk Hollywood  yıldızı olmuştur. Sayısal ikiz veya kopya, ‘‘deepfake – derin sahte’’ olarak adlandırılan, mevcut bir görüntü veya videoda yer alan bir insanın, derin öğrenme yapay zekâ kullanılarak bir başka insanın görüntüsü ile değiştirildiği bir teknolojidir. Deepfake ifadesi ‘‘deep learning – derin öğrenme’’ ile ‘‘fake –  sahte’’ kelimelerinden türetilmiştir.

Birçok veri sağlandığında kendi kendine problem çözmeyi öğreten derin öğrenme algoritmaları, gerçek görünüşlü sahte görüntüler oluşturmak maksadıyla, video görüntülerindeki simaları ve sayısal içerikleri değiştirmek için kullanılırlar.

Deepfake teknolojisinin sahte video görüntüleri oluşturulmasında kullanılabileceğine dair derin endişeler mevcuttur. Sinemada bilgisayar tarafından üretilen setler, manzaralar, arka plan ve karakterler uzun süreden beri kullanılmaktadır ve bunların gerçeklerinden ayırt edilmeleri neredeyse imkânsızdır.

Yıldızın sayısal ikiz haklarını satın alan Tiblisi-Gürcistan merkezli Deepcake isimli firma geçtiğimiz yıl 67 yaşındaki aktörün sayısal ikizini bir telefon reklamında kullanmıştır.

TikTok uygulamalarında son yıllarda yaygın olarak kullanılan sayısal ikiz örneklerine, birçok takipçisi olan Tom Cruise ve Keanu Reeves’in yetkisiz sayısal ikizlerinin kullanılması gösterilebilir.

Deepfake Oluşturma Yöntemleri

Deepfake oluşturmak için bir kaç yöntem kullanılmaktadır, ancak bu yöntemlerden en yaygın olanı, yüz değiştirme tekniğini kullanan otomatik kodlayıcıları içeren derin sinir ağlarını kullanımına dayanmaktadır.

Otomatik kodlayıcı (autoencoder), kişinin çeşitli açılarda ve çevresel koşullarda nasıl göründüğünü anlamak ve belirlemek maksadıyla video klipleri inceleyen ve ardından ortak özellikleri bularak o kişiyi, hedef videodaki kişiyle eşleştiren bir derin öğrenme yapay zekâ programıdır.

İşin içine bir de GAN (Generative Adversarial Network – Çekişmeli Üretici Ağ) makine öğrenimi de girdiğinde sonuçlar çok daha şaşırtıcı olmaktadır. Deepfake’teki kusurları alglayan ve iyileştiren GAN makine öğrenimi, gerçek olanı taklit eden yeni görüntülerin acı veren sonuçlar üretilmesinde kullanılan oldukça popüler bir yöntemdir. İşin en tehlikeli boyutu ise Zao, DeepFaceLab, FaceApp, Face Swap ve DeepNude gibi uygulamalar ve yazılımların yeni  başlayanlar için dahi deepfake oluşturmayı neredeyse çocuk oyuncağı haline getirmesidir. Bunlardan kadınların giysilerini çıkarmaya  ve sahte çıplak görüntülerini oluşturmaya yarayan DeepNude uygulaması özellikle iğrenç ve tehlikelidir.

Bir yazılım geliştirme açık kaynak topluluğu olan GitHub’da çok sayıda deepfake yazılımına erişilebilir. Bu uygulamalardan bazıları tamamen eğlence maksatlı olarak kullanıldığından sahte görüntüler oluşturmak yasa dışı değildir, ancak kötü niyetli kişiler tarafından istismar edilmeleri çok daha olasıdır.

Birçok uzman, gelecekte teknoloji daha da geliştikçe deepfake’lerin de çok daha karmaşık hale  geleceğine ve seçimlere müdahale, siyasi gerginlik yaratma ve diğer suç faaliyetleriyle bağlantılı halka çok daha ciddi tehditler oluşturacağına inanmaktadır.

Deepfake teknolojisi her nekadar sinema ve bilgisayar oyunları gibi gerçekçi sentetik videolar oluşturmada işe yarıyor olsa da bazı problemli alanlarda da istismara açık bir teknolojidir. Deepfake görüntü ve videoların dünyadaki ilk uygulamaları sentetik pornografi olmuştur.

Araştırmacı gazeteci Rana Ayyub da yüzü porno görüntülerindeki başka kadınlara değiştirilen kurbanlardan birisidir.Kaynak: Huffington Post

Deepfakes rumuzlu bir Reddit kullanıcısı 2017 yılında, yüzleri değiştirilmiş sanatçıların yer aldığı bir porno forumu oluşturmuştur. O zamandan beri özellikle intikam pornoları birçok ünlü  ve tatnınmış kişilerin itibarını ciddi şekilde zedelemmek maksadıyla kullanılmıştır. Bir Deeptrace raporuna göre, 2019 yılında online olarak yayınlanmakta olan deepfake videoların %96’sı porno videolardır.

Sahte porno görüntüleri oluşturulan ve milyonlarca kişi tarafından izlenen Scarlett Johansson, derin sahte  videolarla mücadele etmeye çalışmanın faydasız ve kaybedilmiş bir dava olduğu üzücü sonucuna varmıştır. Johansson deefake ile ilgili açıklamasında; ‘‘Hiçbir şey birinin benim veya başka birisinin imajını keserek başka birisinin bedenine yapıştırmasını engelleyemez. Dünyanın her yerinde kanun yapıcıların bir an önce harekete geçmelerini ve yalnızca ulusal güvenliğe değil, kişisel güvenliğe yönelik bu ciddi tehditle başa çıkmalarını ummaktan başka çare yok’’ ifadelerini kullanmıştır.

Deepfake video görüntüleri siyasette de kullanılmaktadır. Örneğin 2018 yılında Belçika’dan sosyal demokrat bir siyasi parti, ABD Başkanı Donald Trump’ın Belçika’yı Paris İklim Anlaşması’ndan çekilmeye çağıran bir konuşma yaptığı video görüntülerini yayınlamıştır. İngilizce ve Flemenkçe alt yazılarla yayınlanan videoda Başkan Trump; ‘‘Bildiğiniz gibi, Paris İklim Anşlaşması’ndan çekilmek için benim cesaretim vardı, siz de öyle yapmalısınız’’ ifadelerini kullanmaktadır. Videonun bir yerinde Trump, iklim değişikliği tıpkı bu video gibi sahtedir ifadelerini kullanmaktadır, fakat konuşmasının bu kısmı Flemenkçe alt yazılarda tercüme edilmemiş, başlangıç kısmında da ses iyice kısılmıştır. Ancak Başkan Trump bu konuşmayı hiçbir zaman yapmamıştır.