Kritik Olaylar Esnasında Şaşkınlığın Pilotlar Üzerindeki Olumsuz Etkileri

Yazarlar: Wayne L. Martin, Patrick S. Murray, Paul R. Bates, Griffith University, Brisbane, Avustralya

Çeviren: Ercan Caner, Sun Savunma Net, 25 Ocak, 2021

İrkilmeye güzel bir örnek: Halka filmindeki ucube kızın uçağın ön camından kokpite doğru süzülürken pilotların gösterecekleri tepkiyi hayal edin…

Modern hava araçlarındaki çeşitli sistemlerin güvenilirliği havacılığı her geçen gün çok daha emniyetli bir ulaşım yöntemi yapmaya devam etmektedir. Ancak bu güvenilirlik ne yazık ki pilotları kapsamamakta ve büyük hava aracı olay ve kazalarındaki kritik durumlarda pilotların performanslarında büyük boşluklar yaşanmaktadır. Pilotlarda görülen şartlanılmış normallik beklentisi, sürpriz kritik olaylarla karşılaştıklarında yetersiz performansa katkıda bulunabilir ve karşı karşıya kalınan karmaşık olaylarda pilotların durumu ele alış biçimlerini olumsuz yönde etkileyebilir. Bilgi işlem sürecine zararlı otonom bir reaksiyon olan irkilmenin etkileri kritik olaylarla karşılaştıklarında pilotların zayıf performans göstermelerinin arkasındaki neden olabilir. Bu etkiler; karmaşık acil durumlarla karşılaştıklarında tamamı kritik beceriler olan; pilotların durumsal farkındalık, karar verme süreci ve problem çözme becerilerini ciddi şekilde sekteye uğratabilirler. Bu makalede şaşırma etkisi bilişsel bir perspektiften incelenecek ve şaşırma etkisinin katkıda neden olabileceği birkaç hava aracı kazası analiz edilecektir. Bu tür olaylar açısından şaşırma etkisiyle pilot beklentisi arasındaki bağlantı daha fazla araştırma ve müdahale için sonuçlarıyla birlikte incelenecektir.

Bilimsel makalenin tamamını PDF formatında okuyabilirsiniz.

Bütün uçuculara emniyetli uçuşlar dilerim…