Pilota Altı Yıl Hapis Cezası

05 Mayıs 2019 tarihinde Moskova-Murmansk seferini yapan yolcu uçağı, kalkış sonrası tırmanış esnasında yıldırım çarpması nedeniyle meydana gelen elektrik arızası nedeniyle acil iniş yapmış, sert iniş  sonrası meydana gelen yangın 41 kişinin ölümüne neden olmuştur.

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 21 Haziran 2023

Moskova’da sert iniş yapan ve iniş sonrası çıkan yangında 41 kişinin ölümüne Aeroflot Sukhoi Superjet modeli yolcu uçağı kazasının pilotu altı yıl hapis cezasına çarptırılmıştır.

Moskova Sheremetyevo Uluslararası Havaalanı’nda 2019 yılında meydana gelen kazada, uçağı kullanan kaptan pilot Denis Evdokimov, kalkış sonrası yıldırım çarpması nedeniyle U-dönüşü yaparak meydana acil iniş yapmayı denemiştir.

Ancak inişte Rus yapımı uçak sertçe yere vurmuş ve kısa süre içeresinde alevler her tarafı kaplamıştır. Interfax tarafından Aralık 2019’da yayınlanan bir habere göre, kaza kırım inceleme uzmanları; Evdokimov’un uçağı kontrol etmek için belirlenen kurallara aykırı olarak gerçekleştirdiği eylemlerin uçağın hasar görmesine ve yangın çıkmasına neden olduğu ve bunun sonucunda da 40 yolcu ve bir mürettebatın ölümüne yol açtığına karar vermiştir.

Kaptan pilot Evdokimov yargılamalar esnasında suçsuz olduğunu iddia etmiş, avukatı Natalia Mitusova’nın ‘‘ön soruşturmanın eksik, önyargılı yapıldığı ve kapsamlı olmadığı’’ yönündeki savunmasına dikkat çekmiştir.  Avukat Mitusova, kaptan pilotun suçsuz olduğunu ve sadece havacılık tekniği ve uçuş gerçek sonuçlarına dayanılarak yapılan suçlamanın yersiz olduğunu ve kaza-kırım inceleme ekibinin kaza esnasında hava aracının tam uçuşa hazır durumda olup olmadığı hususuna açıklık getirmediğini iddia etmiştir.

Kaza sonrası uçağın ön bölümü. Kaynak: Interstate Aviation Committee Kaza-Kırım Raporu

Sukhoi Superjet hava aracının 2011 yılında uçuşa elverişlilik sertifikası aldığını hatırlatan Mitusova, kalkış öncesi yapılan uçuş emniyet kontrolünün (UEK), kariyerine 2009 yılında son veren ve bu model uçağı kullanma yetkisi, deneyimi ve becerisi olmayan bir kişi tarafından yapıldığına dikkat çekmiştir.

Rus yetkililere göre, kaza sonrası yolcu uçağı tamamen hasar görerek kullanılmaz hale gelmiş ve VEB-Leasing Anonim Şirketi’ne 17,7 milyon dolar zarara neden olmuştur.

Ne olmuştu?

Yıldırım çarpması nedeniyle U-dönüşü yaparak meydana geri dönen yolcu uçağının ön iniş takımları, normalden daha ağır (1,6 ton) iniş ağırlığından kaynaklanabilecek sert iniş nedeniyle hasar görmüş, arka bölümde yangın çıkmış ve uçak pist üzerinde kaymaya devam ederken bagaj ve çantalarını alan yolcular acil çıkış kapılarına doğru yönelmiştir. Yolculardan bazıları çığlıklar atarken ve yakınlarını ararken uçak durmuş ve kaptan pilotun talimatından üç saniye sonra mürettebat tahliye işlemini başlatmıştır.

Kaptan pilotun hava trafik kontrolörüne yaptığı bekleme bölgesi tahsis talebi ile son yaklaşma esnasında uçak sadece 270 metre yükseklikteyken kulenin yaptığı ‘‘PAS GEÇ-İLERİDE WINDSHEAR-RÜZGÂR KESMESİ’’ ikazı karşılıklı olarak duyulmamıştır.

Sağ-ön çıkış kapısı uçak durduktan sekiz saniye sonra açılmış ve ilk yolcu ancak 17 saniye sonra uçaktan tahliye edilebilmiştir. Sol-ön acil çıkış kapısı ise bir yolcunun yardımıyla 18 saniye sonra açılmış, bu kapıdan ilk yolcu tahliyesi ise 32 saniye sonra gerçekleşmiştir.

Kaza sonrası uçağın arka bölümü. Kaynak: Interstate Aviation Committee Kaza-Kırım Raporu

Kabin bölmesinin hızla dumanla dolduğu uçağın mürettebatı bazı yolcuların bagajlarıyla birlikte uçağı terk etmeye çalıştıklarını rapor etmiştir.

Yapılan kaza-kırım incelemesi sonrasında kaptan pilot uçuş prosedürleri ve el kitabına aykırı hareket etmekle suçlanmış, yolcuların bagajlarıyla uçağı terk etmeye çalışmalarının da tahliyeyi geciktirdiği vurgulanmıştır.

14 Haziran 2019 tarihinde yayınlanan ön kaza raporunda; pilotların hava trafik kontrolünden fırtına kaçınma tavsiyesi talep etmedikleri, ancak kalkışın ikinci safhasında fırtına içine girdikleri, yıldırım çarpması nedeniyle anten, çeşitli sensörler, çıkış ışıkları ve kokpit pencerelerinde bazı hasarlar meydana geldiği ifade edilmiştir.